Έντεκα κλινικές δοκιμές που προγραμματίζονται το 2024 και είναι πιθανό να επηρεάσουν το μέλλον της Ιατρικής παρουσιάζει το περιοδικό «Nature Medicine» στο ετήσιο αφιέρωμά του.

Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης κατέχει εξέχουσα θέση στον κατάλογο, καθώς λίγα τέτοια εργαλεία έχουν δοκιμαστεί σε κλινικές δοκιμές.

Η κλινική δοκιμή MARS-ED αξιολογεί τα οφέλη ενός μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης που βοηθά στην πρόβλεψη του κινδύνου θνησιμότητας 31 ημερών για ασθενείς που ζήτησαν θεραπεία σε τμήμα επειγόντων περιστατικών.

Άλλη δοκιμή σε 150.000 ασθενείς σε έξι βρετανικά νοσοκομεία εξετάζει αν η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αναλύσει ακτινογραφίες θώρακα για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα.

Περαιτέρω δοκιμές για τον καρκίνο που αναδεικνύονται από το «Nature Medicine» περιλαμβάνουν την έρευνα 3-IN-THE LUNG-RUN, που θα συγκρίνει κατά πόσο ο έλεγχος κάθε δύο χρόνια για τον καρκίνο του πνεύμονα είναι εξίσου αποτελεσματικός στην πρόληψη των θανάτων από καρκίνο με τις ετήσιες εξετάσεις.

Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της τραστουζουμάμπης δερουξτεκάνης, ενός συζεύγματος αντισώματος- φαρμάκου, που στοχεύει στον HER2 καρκίνο μαστού, αξιολογείται σε συμμετέχοντες με ή χωρίς εγκεφαλική μετάσταση.

Τέλος, η μελέτη NADINA αποσκοπεί στη σύγκριση της αποτελεσματικότητας της συνδυασμένης ανοσοθεραπείας nivolumab-ipilimumab σε σχέση με την επικουρική θεραπεία nivolumab στο στάδιο ΙΙΙ του μελανώματος.

Στο άρθρο αναδεικνύεται και μια εφαρμογή που επιτρέπει σε γυναίκες που διανύουν το δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και πάσχουν από σοβαρή κατάθλιψη να έχουν υποστήριξη με γνωστική θεραπεία.

Μια άλλη δοκιμή για την ψυχική υγεία θα διερευνήσει την αποτελεσματικότητα ενός μοντέλου παρέμβασης για την ψυχική υγεία βρεφών ηλικίας 0-5 ετών που ζουν σε ανάδοχες οικογένειες στη Γλασκόβη και το Λονδίνο.

Στον τομέα των εμβολίων παρουσιάζονται οι δοκιμές για εμβόλιο κατά του ιού της Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας και εμβόλιο κατά της ελονοσίας για παιδιά 5-36 μηνών.

Επιπλέον, παρουσιάζεται η δοκιμή STEM-PD, όπου νευρώνες που παράγουν ντοπαμίνη και προέρχονται από ανθρώπινα εμβρυικά βλαστικά κύτταρα θα μεταμοσχευθούν στους εγκεφάλους ασθενών ηλικίας 50-75 ετών που πάσχουν από μέτρια νόσο του Πάρκινσον.

Τέλος, στη δοκιμή heart-1 μελετάται εάν η επεξεργασία βάσεων του DNA έχει δυνατότητες ως θεραπεία για την ανθεκτική μείωση της LDL χοληστερόλης σε ασθενείς με μια μορφή υπερχοληστερολαιμίας που προκαλείται γενετικά.

«Πρόκειται για δυνητικά συναρπαστικές θεραπείες, αλλά μόνο μέσω αυτών των δοκιμών μπορούν οι ερευνητές να γνωρίζουν αν θα ωφελήσουν τους ασθενείς», σημειώνει ο Μπεν Τζόνσον, senior magazine editor στο «Nature Medicine».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τα όργανά μας γερνούν με διαφορετικούς ρυθμούς και μια νέα μέθοδος για την ανάλυση της γήρανσής τους που βασίζεται σε μια απλή εξέταση αίματος μπορεί να μας επιτρέψει να προβλέψουμε καλύτερα τον κίνδυνο ασθενειών, σύμφωνα με δημοσίευση στο περιοδικό Nature.

Σε έρευνα, με επικεφαλής επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, μελετήθηκαν περισσότερα από 5.600 άτομα.

Οι ερευνητές αξιολόγησαν τα επίπεδα των πρωτεϊνών του ανθρώπινου πλάσματος αίματος που προέρχονται από συγκεκριμένα όργανα για να μετρήσουν τις διαφορές γήρανσης μεταξύ των οργάνων στους συμμετέχοντες.

Χρησιμοποιώντας μοντέλα μηχανικής μάθησης ανέλυσαν τη γήρανση σε έντεκα σημαντικά όργανα, συστήματα οργάνων και ιστούς των ενηλίκων.

Εντοπίστηκε ότι σχεδόν το 20% των συμμετεχόντων εμφανίζει έντονα επιταχυνόμενη γήρανση σε ένα όργανο και το 1,7% παρουσίασε γήρανση σε πολλαπλά όργανα.

Διαπιστώθηκε ότι η επιταχυνόμενη γήρανση των οργάνων αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου κατά 20-50%, καθώς και ότι οι ασθένειες συγκεκριμένων οργάνων συνδέθηκαν με ταχύτερη γήρανση των οργάνων.

Για παράδειγμα, τα άτομα με επιταχυνόμενη γήρανση της καρδιάς είχαν 250% αυξημένο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας σε σχέση με τα άτομα με φυσιολογικά γηράσκουσα καρδιά.

Επίσης, η επιταχυνόμενη γήρανση του εγκεφάλου και των αγγείων θα μπορούσε ενδεχομένως να βοηθήσει στην πρόβλεψη της εξέλιξης της νόσου Αλτσχάιμερ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μια νέα τεχνική που χρησιμοποιεί βαθιά εγκεφαλική διέγερση των κύριων εγκεφαλικών νευρωνικών δικτύων στον θάλαμο ξεπέρασε τις προσδοκίες των ερευνητών στη θεραπεία των γνωστικών διαταραχών έπειτα από τραυματική εγκεφαλική βλάβη, σύμφωνα με δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Medicine».

Η βαθιά («εν τω βάθει») εγκεφαλική διέγερση, ή όπως είναι γνωστή διεθνώς με τον όρο DBS (Deep Brain Stimulation) αποτελεί μια συνδυασμένη νευροχειρουργική και νευροφυσιολογική μέθοδο θεραπευτικής διέγερσης για ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα.

Στο πλαίσιο της έρευνας, γιατροί εμφύτευσαν χειρουργικά μια συσκευή στον εγκέφαλο πέντε ασθενών με μόνιμες γνωστικές διαταραχές για περισσότερα από δύο χρόνια έπειτα από μέτρια έως σοβαρή τραυματική εγκεφαλική βλάβη.

Οι ασθενείς ήταν ηλικίας 22-60 ετών. Η πρόκληση ήταν η τοποθέτηση της συσκευής διέγερσης με ακρίβεια στη σωστή περιοχή, η οποία διέφερε από άτομο σε άτομο. Έτσι, δημιούργησαν ένα εικονικό μοντέλο του κάθε εγκεφάλου που τους επέτρεψε να εντοπίσουν τη θέση και το επίπεδο διέγερσης.

Στη συνέχεια βαθμονόμησαν προσεκτικά την ηλεκτρική δραστηριότητα της συσκευής για να διεγείρουν τα δίκτυα που είχαν επηρεαστεί από τον τραυματισμό.

Στο τέλος της θεραπείας, έπειτα από 90 ημέρες, η πειραματική συσκευή βαθιάς εγκεφαλικής διέγερσης αποκατέστησε, σε διαφορετικό βαθμό, τις γνωστικές ικανότητες που οι ασθενείς είχαν χάσει λόγω εγκεφαλικών κακώσεων πριν από χρόνια.

Κατά μέσο όρο οι συμμετέχοντες βελτίωσαν την ταχύτητά τους σε ένα τεστ ταχύτητας νοητικής επεξεργασίας (trail-making test) κατά 32%.

Για τους συμμετέχοντες και τις οικογένειές τους οι βελτιώσεις ήταν εμφανείς στην καθημερινή τους ζωή. Επανέλαβαν δραστηριότητες που έμοιαζαν αδύνατες: διάβασαν βιβλία, παρακολούθησαν τηλεοπτικές εκπομπές, έπαιξαν βιντεοπαιχνίδια ή ολοκλήρωσαν μια εργασία για το σπίτι. Αισθάνονταν λιγότερο κουρασμένοι και μπορούσαν να βγάλουν τη μέρα τους χωρίς να κοιμούνται.

Η κλινική δοκιμή προσφέρει ελπίδα σε πολλούς που έχουν σταματήσει να αναρρώνουν. Ο στόχος της ερευνητικής ομάδας είναι να εξελίξει την έρευνα σε θεραπεία. Ωστόσο, όπως σημειώνει απαιτούνται περαιτέρω μελέτες σε μεγαλύτερες κλινικές δοκιμές για να επικυρωθεί η αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οι οδηγοί έχουν σχεδόν δέκα φορές περισσότερες πιθανότητες να εμπλακούν σε τροχαίο ατύχημα όταν οδηγούν θυμωμένοι, λυπημένοι, κλαίγοντας ή όντας συναισθηματικά ταραγμένοι. Επιπλέον, υπάρχει σχέση μεταξύ θυμού και επιθετικής – επικίνδυνης οδήγησης.

Η εμφάνιση του θυμού αλλά και της επιθετικότητας κατά τη διάρκεια της οδήγησης δεν εξαρτώνται μόνο από προσωπικές καταστάσεις, αλλά και από συνθήκες οι οποίες σχετίζονται με την οδήγηση.

Μελέτη από το Virginia Tech Transportation Institute δείχνει ότι η επιθετική οδήγηση προκαλείται συχνά από αρνητικά συναισθήματα.

Οι νέοι ειδικά που δεν έχουν μεγάλη οδηγική εμπειρία, θα πρέπει να αποφεύγουν να οδηγούν όταν βρίσκονται σε έντονη συναισθηματική πίεση, καθώς η επιθετική οδήγηση είναι πιο συχνή και έντονη στη νεανική ηλικία και μειώνεται με την ενηλικίωση.

Νέα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι παράγοντες που σχετίζονται με την οδήγηση, όπως η κόπωση, οι λανθασμένοι χειρισμοί, η απόσπαση της προσοχής, η οδήγηση ενώ είμαστε θυμωμένοι ή λυπημένοι, παίζουν ρόλο στο 90% περίπου των τροχαίων δυστυχημάτων.

Είναι γνωστό ότι η εκτέλεση πολλαπλών εργασιών ταυτόχρονα με την οδήγηση δεν πάνε μαζί. Ακόμη και για τους πιο έμπειρους οδηγούς, η ασφαλής οδήγηση απαιτεί να χρησιμοποιείται το σύνολο των νοητικών ικανοτήτων τους.

Για παράδειγμα, όταν ο οδηγός μιλάει στο κινητό τηλέφωνο το ένα χέρι κρατάει το τηλέφωνο και το μυαλό είναι στη συζήτηση. Παρόλο που τα μάτια του οδηγού είναι στο δρόμο, δεν «βλέπει» τι συμβαίνει περιφερειακά του οχήματος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι οδηγοί που χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο για να μιλήσουν, να γράψουν μήνυμα ή να περιηγηθούν στο διαδίκτυο, είναι λιγότερο ικανοί να μένουν στη σωστή λωρίδα, να αναγνωρίζουν τους κινδύνους τριγύρω του αυτοκινήτου τους και να ανταποκριθούν άμεσα σε μια έκτακτη κατάσταση.

Επιπλέον, υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να υπερβούν το όριο ταχύτητας.

Ειδικά οι νέοι χρησιμοποιούν το κινητό τηλέφωνο κυρίως για να γράψουν μηνύματα ή να περιηγηθούν στα social media, με αποτέλεσμα πολλές φορές να οδηγούν με χαμηλότερη ταχύτητα, αλλά ο χρόνος αντίδρασής τους να είναι καθυστερημένος, να μην οδηγούν στη σωστή λωρίδα και να μην προσαρμόζονται στις συνθήκες της κίνησης.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) τα τροχαία δυστυχήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου για τους νέους 15-29 ετών.

Καθημερινά, περίπου 1000 νέοι κάτω των 25 ετών χάνουν τη ζωή τους σε τροχαία δυστυχήματα παγκοσμίως, αριθμός που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 30% του συνόλου των ατόμων που χάνουν τη ζωή τους ή τραυματίζονται σε τροχαίο δυστύχημα.

Στην Ελλάδα οι τραυματισμοί από τροχαία αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου για παιδιά και εφήβους. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες, ο αριθμός των θανατηφόρων τροχαίων αυξάνεται δραματικά τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου και της Κυριακής, δηλαδή ώρες αυξημένης κινητικότητας των νέων.

Το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» επισημαίνει ότι τρεις είναι οι βασικοί παράγοντες που συμβάλλουν σ’ ένα ατύχημα. Η ηλικία, η έλλειψη εμπειρίας και το φύλο (οι άνδρες κάτω των 25 έχουν 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να σκοτωθούν από γυναίκες της ίδιας ηλικίας).

Πέρα από τους γενικούς παράγοντες κινδύνου στο δρόμο, όπως αυξημένη ταχύτητα, κατανάλωση αλκοόλ κατά την οδήγηση, μη χρήση κράνους και ζώνης ασφαλείας, έφηβοι και νέοι είναι εκτεθειμένοι σε επιπλέον κινδύνους, καθώς σε μεγάλο βαθμό δεν διαθέτουν ακόμα την απαιτούμενη εμπειρία ώστε να αντιδράσουν έγκαιρα και σωστά. Στην έλλειψη εμπειρίας προστίθεται συχνά και η ικανότητα ανάληψης ρίσκου που είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη σε νεαρές ηλικίες και μπορεί να οδηγήσει σε ριψοκίνδυνες ή παραβατικές συμπεριφορές (sensation seeking).

Τέλος, η κοινωνική και η οικονομική κατάσταση της οικογένειας επιδρά στην ψυχοσύνθεση του νεαρού οδηγού και αυξάνει την πιθανότητα θανατηφόρου τροχαίου, καταλήγει το Ινστιτούτο.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η ελαφριά, τακτική άσκηση των ενηλίκων με σύνδρομο Down μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική, αλλά και τη σωματική υγεία τους, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στο «International Journal of Environmental Research and Public Health».

Η μελέτη είναι η πρώτη που διερευνά τις επιπτώσεις της άσκησης σε άτομα με σύνδρομο Down και διαπιστώνει ότι το περπάτημα μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της επεξεργασίας πληροφοριών και της προσοχής έπειτα από μόλις οκτώ εβδομάδες.

Περίπου ένα στα χίλια παιδιά γεννιέται με σύνδρομο Down, το οποίο συνδέεται με μια χρωμοσωμική αλλαγή που οδηγεί σε κάποιο βαθμό νοητικής αναπηρίας και σε καθυστερήσεις στις κινητικές δεξιότητες και στην ανάπτυξη του λόγου.

Στην έρευνα συμμετείχαν 83 ενήλικες (40 γυναίκες και 43 άνδρες) ηλικίας 18-48 ετών από δέκα χώρες, οι οποίοι παρακολουθήθηκαν σε τέσσερις ομάδες για οκτώ εβδομάδες. Οι συμμετέχοντες στην ομάδα που έκανε μόνο άσκηση περπατούσαν τρεις φορές την εβδομάδα για 30 λεπτά τη φορά. Μια δεύτερη ομάδα συμμετείχε σε μια σειρά ασκήσεων γνωστικής λειτουργίας, ενώ μια τρίτη ομάδα έκανε συνδυαστικά σωματικές και γνωστικές ασκήσεις. Η τέταρτη ομάδα δεν έκανε τίποτα από τα δύο.

Στην αρχή και το τέλος της περιόδου των οκτώ εβδομάδων όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε σωματικές και γνωστικές αξιολογήσεις.

Η θετική επίδραση των οκτώ εβδομάδων άσκησης στη φυσική κατάσταση φάνηκε από τη σημαντική αύξηση της συνολικής απόστασης που διανύθηκε σε μια δοκιμασία περπατήματος έξι λεπτών.

Επίσης, οι ερευνητές βρήκαν μέσα από τεστ σημαντική μείωση στα λάθη και αύξηση στις σωστές απαντήσεις κατά τη διάρκεια μιας γνωστικής δραστηριότητας, τόσο στην ομάδα σωματικής άσκησης όσο και στην ομάδα συνδυασμού σωματικής και γνωστικής άσκησης. Σε άλλο τεστ που μετρά την ταχύτητα και την ακρίβεια στη λήψη αποφάσεων, οι ερευνητές παρατήρησαν σημαντική βελτίωση στην ομάδα άσκησης, στην ομάδα γνωστικής εκπαίδευσης και στην ομάδα με τις συνδυαστικές δραστηριότητες.

Ενώ το περπάτημα είναι συχνά μια υποσυνείδητη δραστηριότητα, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η ενεργοποίηση των νευρικών οδών μέσω της διαδικασίας του περπατήματος οδηγεί στη γνωστική ανάπτυξη, καθώς απαιτεί από τα άτομα με σύνδρομο Down να γίνουν πιο προσεκτικά και να δώσουν προσοχή στη δραστηριότητα που έχουν να κάνουν.

Ο αναπληρωτής καθηγητής στη Φυσιολογία Καρδιοαναπνευστικής Άσκησης στο Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, Νταν Γκόρντον, δηλώνει ότι «αυτά τα ευρήματα είναι δυνητικά τεράστια για την κοινότητα των ανθρώπων με σύνδρομο Down, ιδιαίτερα καθώς το περπάτημα είναι μια ελεύθερη δραστηριότητα με την οποία μπορούν να ασχοληθούν οι περισσότεροι άνθρωποι.

Η βελτιωμένη γνωστική λειτουργία μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη κοινωνική ένταξη και ποιότητα ζωής, κάτι που είναι σημαντικό».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ένα άγνωστο μέχρι σήμερα μοριακό μονοπάτι που θα μπορούσε να συμβάλει στην αναχαίτιση του καρκίνου του πνεύμονα αποκάλυψε μελέτη του Πανεπιστημίου Tulane στις ΗΠΑ.

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ένας από τους συχνότερους καρκίνους και η κύρια αιτία θανάτων που σχετίζονται με τον καρκίνο στον κόσμο.

Στην έρευνα, που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Proceedings of the National Academy of Sciences», εντοπίστηκε ότι μια γνωστή ογκοκατασταλτική πρωτεΐνη που ονομάζεται RBM10, μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη του καρκίνου του πνεύμονα καταστέλλοντας τη λειτουργία της c-Myc, πρωτεΐνης που οδηγεί στην ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων όταν υπερεκφράζεται.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η RBM10 συνεργάζεται με δύο ριβοσωμικές πρωτεΐνες (RPL5 και RPL11) για την αποσταθεροποίηση της c-Myc και την παρεμπόδιση της εξάπλωσης του καρκίνου του πνεύμονα.

Τα ευρήματα είναι τα πρώτα που εντοπίζουν μια σχέση αναστολής του καρκίνου μεταξύ των πρωτεϊνών.

Επίσης, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι μια μεταλλαγμένη μορφή του RBM10 που συχνά απαντάται σε καρκίνους του πνεύμονα, χάνει την ικανότητα να καταστέλλει την c-Myc, δεν συνδέεται με τις ριβοσωμικές πρωτεΐνες RPL5 και RPL11 και τελικά προωθεί την ανάπτυξη του όγκου αντί να την καταστέλλει.

Όπως δηλώνει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Χουά Λου, από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Tulane, η έρευνα θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός νέου αντικαρκινικού φαρμάκου και σε μια πιο εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ