Η υπερκατανάλωση αντιβιοτικών βλάπτει σημαντικά την αποτελεσματικότητά τους και αυξάνει την αντίσταση στις αντιμικροβιακές ουσίες που πιθανόν να γίνει υπεύθυνη για εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως μέχρι το 2050, προειδοποιεί η ευρωπαϊκή υπηρεσία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

«Αν η AMR, η αντίσταση στις αντιμικροβιακές ουσίες (στις οποίες ανήκουν τα αντιβιοτικά), αποτελεί φυσικό φαινόμενο, η ανάπτυξη και η εξάπλωση των υπερμικροβίων (superbugs) ενισχύεται από την καταχρηστική χρήση των αντιμικροβιακών ουσιών καθιστώντας την αποτελεσματική αντιμετώπιση των λοιμώξεων δυσκολότερη», αναφέρεται σε ανακοίνωση που εκδόθηκε από τον ΠΟΥ – Ευρώπη, που αφορά 53 χώρες και η ακτίνα ευθύνης του φθάνει μέχρι την κεντρική Ασία.

«Όλες οι χώρες της περιοχής μας έχουν θεσπίσει κανόνες με στόχο την προστασία των πολύτιμων αντιβιοτικών από την κατάχρηση (…). Η εφαρμογή αυτών των κανόνων θα επέτρεπε την επίλυση των περισσότερων προβλημάτων που προέρχονται από την κατάχρηση των αντιβιοτικών», τονίζει ο Ρομπ Μπάτλερ, υπεύθυνος του τμήματος Μεταδοτικών Νόσων.

Ο οργανισμός του ΟΗΕ θεωρεί ότι, αν δεν υπάρξει άμεση επέμβαση, η AMR μπορεί να προκαλέσει μέχρι και 10 εκατομμύρια θανάτους μέχρι το 2050.

Βασική πηγή ανησυχίας για τις υγειονομικές αρχές, η κακή συνταγογράφηση. Μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 14 χώρες της περιοχής, που βρίσκονται στην ανατολή Ευρώπη και την κεντρική Ασία, δείχνει ότι οι λόγοι που επικαλούνται για να δικαιολογήσουν την λήψη αντιβιοτικών είναι στο 24% των περιπτώσεων το συνάχι που συνοδεύεται από συμπτώματα γρίπης (16%), ο πονόλαιμος (21%) και ο βήχας (18%).

«Η κατάσταση αυτή είναι ανησυχητική, διότι τα συμπτώματα αυτά προκαλούνται συχνά από ιούς για την αντιμετώπιση των οποίων τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία αποτελεσματικότητα», επισημαίνεται στην ανακοίνωση.

Σε ορισμένες χώρες, άνω του 40% των αντιβιοτικών αγοράζονται χωρίς ιατρική συνταγή, ποσοστό πέντε φορές μεγαλύτερο από αυτό που απαντάται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με μελέτη του 2022.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, άλλος κίνδυνος που προέρχεται από την αντίσταση στα αντιβιοτικά είναι η αύξηση των ανισοτήτων, διότι οι άνθρωποι με χαμηλότερο μορφωτικό και βιοτικό επίπεδο είναι αυτοί που εφαρμόζουν περισσότερο αυτές τις πρακτικές, γεγονός που «δείχνει ξεκάθαρα την ανάγκη για εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση».

Η ανάπτυξη αντίστασης στα αντιβιοτικά μπορεί να βρίσκει την αιτιολογία της και «σε κεκτημένες κοινωνικές και πολιτισμικές συνήθειες, όπως το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν ολοκληρώνουν την θεραπεία με αντιβιοτικά για να κρατήσουν απόθεμα για την επόμενη φορά που θα αρρωστήσουν» ή «που μοιράζονται τα αντιβιοτικά με άρρωστο συγγενή ή γείτονα».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – AFP

Ένα πρόσφατα ανεπτυγμένο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που αναλύει εξειδικευμένες μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου, διέγνωσε με ακρίβεια παιδιά ηλικίας 24 έως 48 μηνών με αυτισμό με ποσοστό ακρίβειας 98,5%.

Τα σχετικά αποτελέσματα παρουσιάζονται την επόμενη εβδομάδα στο ετήσιο συνέδριο της Ακτινολογικής Εταιρείας της Βόρειας Αμερικής.

Η διεπιστημονική ομάδα ανέπτυξε ένα σύστημα τριών σταδίων για την ανάλυση και ταξινόμηση της μαγνητικής τομογραφίας διάχυσης, μιας ειδικής τεχνικής που ανιχνεύει τον τρόπο με τον οποίο το νερό ταξιδεύει κατά μήκος των οδών της λευκής ουσίας στον εγκέφαλο.

Το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης περιλαμβάνει την απομόνωση εικόνων εγκεφαλικού ιστού από τις σαρώσεις της μαγνητικής τομογραφίας και την εξαγωγή απεικονιστικών δεικτών που υποδεικνύουν το επίπεδο συνδεσιμότητας μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου.

Ένας αλγόριθμος μηχανικής μάθησης, εκπαιδευμένος να εντοπίζει περιοχές απόκλισης για να διαγνώσει εάν κάποιος είναι αυτιστικός ή νευροτυπικός, συγκρίνει τα μοτίβα των δεικτών στους εγκεφάλους των παιδιών με αυτισμό με εκείνα των φυσιολογικά ανεπτυγμένων εγκεφάλων.

Οι ερευνητές εφάρμοσαν τη μεθοδολογία τους στις μαγνητικές τομογραφίες 226 παιδιών ηλικίας 24 έως 48 μηνών, από τα οποία τα 126 παιδιά έχουν αυτισμό και τα 100 παιδιά αναπτύσσονται φυσιολογικά.

Το σύστημα επέδειξε ακρίβεια 98,5% στην αναγνώριση των παιδιών με αυτισμό.

«Η προσέγγισή μας είναι μια νέα πρόοδος που επιτρέπει την έγκαιρη ανίχνευση του αυτισμού σε βρέφη ηλικίας κάτω των δύο ετών», επισημαίνει ο Μοχάμεντ Κούντρι, επισκέπτης ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Λούιζβιλ στο Κεντάκι και μέλος της ερευνητικής Ομάδας. «Πιστεύουμε ότι η θεραπευτική παρέμβαση πριν από την ηλικία των τριών ετών μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας των ατόμων με αυτισμό να επιτύχουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία και υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης», προσθέτει ο ίδιος.

Σύμφωνα με την έκθεση των αμερικανικών Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) για τον αυτισμό, το 2023 λιγότερα από τα μισά παιδιά με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού έλαβαν αναπτυξιακή αξιολόγηση μέχρι την ηλικία των τριών ετών, ενώ το 30% των παιδιών που πληρούσαν τα κριτήρια για διαταραχή του φάσματος του αυτισμού δεν έλαβε επίσημη διάγνωση μέχρι την ηλικία των οκτώ ετών.

«Η ιδέα πίσω από την πρώιμη παρέμβαση είναι να εκμεταλλευτούμε την πλαστικότητα του εγκεφάλου ή την ικανότητα του εγκεφάλου να ομαλοποιεί τη λειτουργία του με τη θεραπεία», δηλώνει ο Γκρέγκορι Μπαρνς, καθηγητής Νευρολογίας στο Λούιζβιλ και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οι επιστήμονες εξακολουθούν να αναφέρουν ότι το παθητικό κάπνισμα μπορεί να είναι επικίνδυνο, ιδιαίτερα για τα παιδιά που επιβαίνουν σε αυτοκίνητα όταν οι ενήλικες καπνίζουν μέσα σε αυτά.

Αν και πολλοί καπνιστές όταν καπνίζουν στο αυτοκίνητο αφήνουν ανοικτό το παράθυρό τους, εντούτοις μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε από το ιατρικό περιοδικό Tobacco Control ανέφερε ότι ακόμη και με ανοικτά τα παράθυρα το κάπνισμα στο αυτοκίνητο μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνα επίπεδα σωματιδιακής ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Η μελέτη επικεντρώθηκε ειδικά στις επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος μέσα στα αυτοκίνητα.

Τα αποτελέσματα ανατρέπουν την αντίληψη που έχει να κάνει ότι με ανοικτά τα παράθυρα υπάρχει αρκετή ροή αέρα από το εξωτερικό περιβάλλον, ώστε να καθαρίσει την ατμόσφαιρα μέσα στην καμπίνα από τις επιβλαβείς χημικές ουσίες ενός τσιγάρου.

Οι ερευνητές του πανεπιστημίου Αμπερντίν που πραγματοποίησαν την έρευνα, μέτρησαν τα επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων στο χώρο του καθίσματος πίσω από τον συνοδηγό σε 14 αυτοκίνητα καπνιστών και 3 αυτοκίνητα μη καπνιστών.

Οι δοκιμές διήρκεσαν από 5 έως 70 λεπτά, με μέσο όρο οδήγησης 27 λεπτά. Από τις 83 διαδρομές που έγιναν συνολικά, οι 34 αφορούσαν διαδρομές με αυτοκίνητα μη καπνιστών.

Μετά από τις δοκιμές, διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα σωματιδίων ήταν κατά μέσο όρο 7,4 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα στα αυτοκίνητα των μη καπνιστών, τα οποία αυξήθηκαν σε περίπου 11 φορές υψηλότερα κατά τη διάρκεια της οδήγησης στα αυτοκίνητα καπνιστών.

Τα επίπεδα σωματιδίων συσχετίστηκαν έντονα με τον αριθμό των τσιγάρων. Τα μέσα επίπεδα βρέθηκαν να είναι 385 mcg/m3, ενώ το υψηλότερο καταγεγραμμένο επίπεδο ήταν 880 mcg/m3.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι παρόλο που οι καπνιστές άνοιγαν συνήθως τα παράθυρα του αυτοκινήτου για να παρέχουν αερισμό όταν καπνίζουν, τα επίπεδα σωματιδίων εξακολουθούσαν να είναι υψηλότερα από το όριο που θεωρείται ασφαλές από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (25 mcg/m3).

Έτσι έγινε εύκολα σαφές ότι το κάπνισμα στο αυτοκίνητο όταν υπάρχουν παιδιά είναι αρκετά επικίνδυνο για την υγεία τους, καθώς και για την υγεία οποιουδήποτε επιβάτη στο αυτοκίνητο.

Ο καπνός του τσιγάρου επηρεάζει περισσότερο τον καπνιστή, αλλά το ίδιο αρνητικό αποτέλεσμα έχει και σε αυτούς που δέχονται το παθητικό κάπνισμα. Αν και πολλοί προσπαθούν να περιορίσουν τον κίνδυνο παρέχοντας αερισμό, κατεβάζοντας τα παράθυρα ή λειτουργώντας το κλιματιστικό, αυτά τα μέτρα δεν αρκούν για να διατηρήσουν την ποιότητα του αέρα στο αυτοκίνητο σε ασφαλές επίπεδο.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η έκθεση των παιδιών στο παθητικό κάπνισμα να τα θέτει σε κίνδυνο για σοβαρά προβλήματα υγείας.

Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ΗΠΑ), υπάρχουν περισσότερες από 7.000 χημικές ουσίες στον καπνό του τσιγάρου, εκατοντάδες από τις οποίες είναι τοξικές και 70 που είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο.

Ενώ ορισμένοι μπορεί να πιστεύουν ότι το θέμα του παθητικού καπνίσματος, ιδιαίτερα στο αυτοκίνητο, είναι ένα μικρό ζήτημα, το παθητικό κάπνισμα επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους.

Από το 2007 έως το 2008, πάνω από 88 εκατομμύρια μη καπνιστές στις Ηνωμένες Πολιτείες εκτέθηκαν στο παθητικό κάπνισμα. Από το σύνολο αυτών το 53,6% αφορούσε παιδιά έως 11 ετών.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τα παιδιά των οποίων οι μητέρες ήταν ιδιαίτερα αγχωμένες ή σε κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για προβλήματα ψυχικής υγείας και συμπεριφοράς κατά την παιδική και εφηβική τους ηλικία, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία στο περιοδικό «Psychological Bulletin».

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από 55 μελέτες με περισσότερους από 45.000 συμμετέχοντες συνολικά.

Όλες οι μελέτες μέτρησαν την ψυχολογική δυσφορία των γυναικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συμπεριλαμβανομένου του στρες, της κατάθλιψης ή του άγχους.

Στη συνέχεια, μέτρησαν συμπτώματα ψυχικής υγείας των παιδιών τους, όπως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) ή η επιθετικότητα.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που ανέφεραν περισσότερο άγχος, κατάθλιψη ή στρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν παιδιά με περισσότερα συμπτώματα ΔΕΠΥ ή που παρουσίαζαν επιθετική ή εχθρική συμπεριφορά.

Το αποτέλεσμα ίσχυε ανεξάρτητα από το αν τα παιδιά ήταν αγόρια ή κορίτσια και επιπλέον ίσχυε για τα παιδιά όλων των ηλικιών: της πρώιμης παιδικής ηλικίας (2-5 ετών), της μέσης παιδικής ηλικίας (6-12 ετών) και της εφηβείας (13-18 ετών). Ωστόσο, η επίδραση ήταν ισχυρότερη στην πρώιμη παιδική ηλικία.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα συνάδουν με τις θεωρίες που υποστηρίζουν ότι η έκθεση σε ορμόνες του στρες στη μήτρα μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών.

«Τα ευρήματα αυτά προστίθενται στα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η παροχή ευρέως προσβάσιμης φροντίδας και υποστήριξης ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να είναι ένα κρίσιμο βήμα για την πρόληψη των προβλημάτων συμπεριφοράς στην παιδική ηλικία», επισημαίνει η συγγραφέας της μελέτης, Ιρέν Τουνγκ από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας Dominguez Hills.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μελετώντας την επίδραση του άγχους στα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών και έπειτα από έρευνες σε αρουραίους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το άγχος άλλαξε το επίπεδο ενεργοποίησης πολύ περισσότερων γονιδίων στον εγκέφαλο από ό,τι ένα χτύπημα στο κεφάλι.

Οι ερευνητές απομάκρυναν προσωρινά νεογέννητους αρουραίους από τις μητέρες τους καθημερινά για 14 ημέρες για να προκαλέσουν στρες που μιμείται τις επιπτώσεις των δυσμενών παιδικών εμπειριών.

Την 15η ημέρα, οπότε οι αρουραίοι είναι αναπτυξιακά ισοδύναμοι με ένα μικρό παιδί, προκλήθηκε σε κάποιους αρουραίους που είχαν βιώσει στρες και σε αρουραίους χωρίς στρες ένα τραύμα στο κεφάλι με αναισθησία.

Έτσι, μελετήθηκαν τρεις συνθήκες στους αρουραίους: μόνο στρες, μόνο τραυματισμός στο κεφάλι ή στρες σε συνδυασμό με τραυματισμό στο κεφάλι. Επίσης, έγινε σύγκρισή τους με μη τραυματισμένους και μη στρεσαρισμένους αρουραίους.

«Βρήκαμε ότι πολλά περισσότερα γονίδια εκφράστηκαν διαφορετικά ως αποτέλεσμα του χειρισμού του στρες στην πρώιμη ζωή από ό,τι του χειρισμού της τραυματικής εγκεφαλικής βλάβης. Το στρες είναι πραγματικά ισχυρό και δεν πρέπει να υποτιμούμε τον αντίκτυπό του στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο. Νομίζω ότι τείνει να απορρίπτεται, αλλά είναι ένα απίστευτα σημαντικό θέμα δημόσιας υγείας», εξηγεί η Κάθριν Λενζ, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο.

Η έρευνα παρουσιάστηκε στην ετήσια συνάντηση της Εταιρείας για τις Νευροεπιστήμες «Neuroscience 2023».

Η πρώτη συγγραφέας, Μικαέλα Μπριτς, μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο εργαστήριο της Λενζ, εξέτασε τις μεταβολές της γονιδιακής έκφρασης στην περιοχή του ιππόκαμπου του εγκέφαλου των ζώων αργότερα, κατά την περίοδο της νεανικής ηλικίας.

Το άγχος μόνο του και το άγχος σε συνδυασμό με τραυματική εγκεφαλική βλάβη παρήγαν μερικά αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Μεταξύ άλλων και οι δύο συνθήκες ενεργοποίησαν μονοπάτια σε νευρώνες που σχετίζονται με την πλαστικότητα του εγκεφάλου, δηλαδή την ικανότητά του να προσαρμόζεται σε κάθε είδους αλλαγές.

Επιπλέον, σε δοκιμές συμπεριφοράς σε αρουραίους που είχαν ενηλικιωθεί, διαπιστώθηκε ότι μόνο τα ζώα που βίωσαν άγχος στην αρχή της ζωής τους ήταν επιρρεπή στο να εισέρχονται σε μια τοποθεσία που τα κάνει ευάλωτα στα αρπακτικά.

«Συνολικά, αυτό υποδηλώνει ότι μπορεί να παίρνουν περισσότερα ρίσκα αργότερα στη ζωή τους, γεγονός που συνάδει με τα ανθρώπινα δεδομένα που δείχνουν ότι το στρες στην πρώιμη ζωή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για ορισμένες καταστάσεις, όπως η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), που μπορεί να χαρακτηρίζεται από συμπεριφορές ροπής προς τον κίνδυνο ή διαταραχές χρήσης ουσιών», σημειώνει η Μπριτς.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Έρευνα επιστημόνων από εννιά ευρωπαϊκές χώρες σε σχεδόν ένα εκατομμύριο άτομα επιβεβαιώνει μια ισχυρή και σαφή συσχέτιση μεταξύ της έκθεσης νέων ατόμων σε ακτινοβολία κατά τη διάρκεια αξονικής τομογραφίας και του αυξημένου κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του αίματος, σύμφωνα με ανάλυση που διεξήγαγε το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal) και δημοσιεύεται στο περιοδικό «Nature Medicine».

Στην έρευνα, που συντονίστηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο, αναλύθηκαν δεδομένα από σχεδόν ένα εκατομμύριο άτομα, τα οποία υποβλήθηκαν σε τουλάχιστον μία αξονική τομογραφία πριν από την ηλικία των 22 ετών και εντοπίστηκε μια σαφής συσχέτιση μεταξύ των συνολικών δόσεων ακτινοβολίας στο μυελό των οστών από τις αξονικές τομογραφίες και του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του αίματος.

Η δόση της ακτινοβολίας που δόθηκε στον μυελό των οστών, όπου παράγονται τα κύτταρα του αίματος, υπολογίστηκε για κάθε άτομο.

Στη συνέχεια οι ερευνητές μπόρεσαν μέσα από τα εθνικά μητρώα καρκίνου να εντοπίσουν όσους εμφάνισαν καρκίνο του αίματος με την πάροδο του χρόνου.

Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι μια τυπική σάρωση σε αξονικό τομογράφο σήμερα (με μέση δόση περίπου 8 mGy) αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης των μυελοειδών και λεμφοειδών κακοηθειών κατά περίπου 16%.

«Σε όρους απόλυτου κινδύνου αυτό σημαίνει ότι για κάθε 10.000 παιδιά που υποβάλλονται σε αξονική τομογραφία, μπορούμε να περιμένουμε να δούμε περίπου μία με δύο περιπτώσεις καρκίνου στα δώδεκα χρόνια που ακολουθούν την εξέταση», σημειώνει η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal), Μάγκντα Μπος Ντε Μπασέα.

Σήμερα περισσότερο από ένα εκατομμύριο παιδιά στην Ευρώπη υποβάλλονται σε αξονική τομογραφία κάθε χρόνο.

Αν και οι δόσεις ακτινοβολίας από τις αξονικές τομογραφίες έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, η εκτεταμένη χρήση αυτής της εξέτασης τις τελευταίες δεκαετίες έχει προκαλέσει ανησυχίες στην επιστημονική κοινότητα.

Τα ευρήματα της μελέτης υπογραμμίζουν την ανάγκη ευαισθητοποίησης της ιατρικής κοινότητας και συνέχισης της εφαρμογής αυστηρών μέτρων ακτινοπροστασίας, ιδίως στους νεότερους ασθενείς.

Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να διασφαλιστεί ότι στοιχεία για τις δόσεις και τις τεχνικές παραμέτρους συλλέγονται συστηματικά και επαρκώς στις κλινικές σε πραγματικό χρόνο, ώστε να βελτιωθούν περαιτέρω οι εκτιμήσεις κινδύνου στο μέλλον.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ