Connect with us

ΕΛΛΑΔΑ

Διμήνι, ο παλαιότερος νεολιθικός οικισμός της Ευρώπης

Published

on

Διμήνι, γενική άποψη νεολιθικού οικισμού. Πηγή φωτογραφίας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις, που προκάλεσαν τον θαυμασμό όλης της Ευρώπης, και αποτελούν ως σήμερα τους αρχαιότερους ανακαλυφθέντες οικισμούς της νεολιθικής περιόδου στη Γηραιά Ήπειρο, βρίσκονται μία ανάσα από το κέντρο του Βόλου και περιμένουν περισσότερη ανάδειξη, αξιοποίηση και προβολή.

Πρόκειται για τους οικισμούς του Διμηνίου και του Σέσκλου, όχι άγνωστους, αλλά χωρίς ίσως την προσοχή που θα έπρεπε να τους έχει επιδοθεί.

Σημαντικότερος εκ των δύο οικισμών είναι ο νεολιθικός οικισμός του Διμηνίου, που βρίσκεται πάνω σε ένα χαμηλό λόφο και σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, που δούλεψαν και ανέσκαψαν την περιοχή με απίστευτο ζήλο, εκτιμάται ότι το Διμήνι κατοικήθηκε για πρώτη φορά στη Νεότερη Νεολιθική, κάπου στις αρχές της 5ης χιλιετίας, και τα αρχιτεκτονικά λείψανα του εκτείνονται πάνω στο λόφο δίδοντας την εικόνα ενός οργανωμένου νεολιθικού οικισμού που παρουσιάζει ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό στοιχείο: τους έξι λιθόκτιστους περιβόλους, που κατασκευάστηκαν γύρω από τον οικισμό κατά ζεύγη.

Τα σπίτια βρίσκονταν γύρω από την κεντρική αυλή ή στο χώρο που δημιουργείται ανάμεσα στα ζεύγη των περιβόλων, είναι μεγάλα και έχουν βοηθητικά παράπλευρα κτίσματα που αφήνουν ανάμεσα τους αστέγαστο χώρο για κοινόχρηστη αυλή.

Στις επί δεκαετίες ανασκαφές στα ευρήματα περιλαμβάνονται λίθινα και οστέινα εργαλεία, ειδώλια και κοσμήματα, καθώς επίσης και άφθονη κεραμική, γραπτή και εγχάρακτη που αποτελεί το αποκορύφωμα της νεολιθικής κεραμικής τέχνης.

Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 1886, μόλις λίγα χρόνια μετά την απελευθέρωση του Βόλου, με πρωτοβουλία του τότε νομάρχη Μαγνησίας Ι. Κονδάκη και του γυμνασιάρχη Ε. Κούση, και με τη συνεργασία των αρχαιολόγων Π. Καββαδία, P. Wolter και H. Lolling.

Τα ευρήματα ήταν σημαντικότατα και οι ουσιαστικές ανασκαφικές έρευνες στο Διμήνι άρχισαν από το 1977 και για 30 ολόκληρα χρόνια η σπουδαία αρχαιολόγος Βασιλική Αδρύμη – Σισμάνη με τα ευρήματά της έδειξε ότι το Διμήνι δεν εγκαταλείφθηκε στο τέλος της Νεότερης Νεολιθικής, αλλά κατοικήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα συνεχώς και μέχρι το τέλος της Χαλκοκρατίας, ενώ στα μέσα του 15ου αι. π.Χ. χτίστηκαν οι πρώτες μυκηναϊκές οικίες οι οποίες διαδέχτηκαν παλαιότερα μεσοελλαδικά μέγαρα.

Οι οικίες χτίστηκαν δεξιά και αριστερά από ένα φαρδύ δρόμο και όλος ο οικισμός απλώνεται σε μία έκταση μεγαλύτερη από 100 στρέμματα.

Η μεγαλύτερη ανακάλυψη στο Διμήνι ήταν και παραμένουν οι δύο επιβλητικοί μυκηναϊκοί θολωτοί τάφοι, το «Λαμιόσπιτο» και η «Τούμπα» που αποδίδονται χωρίς καμία αμφιβολία στους βασιλείς του οικισμού και από τους αρχαιολόγους εκτιμώνται ως εφάμιλλοι εκείνων των Μυκηνών.

Η Βασιλική Αδρύμη-Σισμάνη, που ανέσκαψε όλη την περιοχή από το 1977 μέχρι και το 2011, ήταν επικεφαλής των ανασκαφών και δημιούργησε, μαζί με τους συνεργάτες της, ένα ολοκληρωμένο και επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο κορυφαίας σημασίας και πολλές φορές ξεναγούσε η ίδια τους επισκέπτες και έδειχνε σε ελληνικά και ξένα τηλεοπτικά δίκτυα, τα συγκλονιστικά ευρήματα του Διμηνίου.

Σε πολλές περιπτώσεις αναφέρθηκε και η ταύτιση του αρχαιολογικού χώρου του Διμηνίου με εκείνον της Ιωλκού και ότι ίσως τα ανακαλυφθέντα παλάτια να ανήκουν στον Ιάσονα και τους άνακτες της περιόδου εκείνης.

Σήμερα με επικεφαλής τη διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας Αθηνά Μπάτσιου και την αναπληρώτρια Ελισάβετ Νικολάου «οι ανασκαφές συνεχίζονται και επεκτείνονται συνεχώς».

Όπως εξήγησε η κ. Νικολάου μιλώντας στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων «συγκεκριμένα, στο κέντρο του οικισμού ερευνήθηκε ένα μεγάλο συγκρότημα που αποτελείται από δύο μεγάλα μέγαρα που πλαισιώνονται από άλλα μικρότερα κτίρια και συνδέονται με μία εσωτερική αυλή. Το Μέγαρο Α, όπως το αποκαλούμε, αποτελείται από δύο πτέρυγες δωματίων που συνδέονται μεταξύ τους με διάδρομο. Στη βόρεια πτέρυγα βρίσκονται οι κύριοι χώροι διαμονής, ενώ στη νότια πτέρυγα οι βοηθητικοί και εργαστηριακοί χώροι. Σε έναν από αυτούς αποκαλύφθηκε λίθινο σταθμίο με τρία εγχάρακτα σύμβολα Γραμμικής Β γραφής, ενώ στο διάδρομο βρέθηκαν λίθινες μήτρες και άλλα εργαλεία που σχετίζονται με τη μεταλλουργία. Οι τοίχοι του Μεγάρου Α σώζονται αρκετά καλά, σε ικανό ύψος και είναι επιχρισμένοι, όπως και τα δάπεδα, με λευκό ασβεστοκονίαμα. Προς τα βόρεια και προς τα νότια του κτιρίου αναπτύσσονται δύο ανεξάρτητες πτέρυγες αποθηκών. Το Μέγαρο Α καταστράφηκε και εγκαταλείφθηκε από τους ενοίκους του στο τέλος του 13ου αι. – αρχές του 12ου αι. π.Χ.».

Η αρχαιολόγος Ελισάβετ Νικολάου μιλώντας και για τα άλλα ευρήματα των ανασκαφών, τόνισε ότι «το Μέγαρο Β περιλαμβάνει επίσης δύο πτέρυγες δωματίων που χωρίζονται από διάδρομο. Και αυτό καταστράφηκε ολοσχερώς από ισχυρή πυρκαγιά στο τέλος του 13ου αι.- αρχές 12ου αι. π.Χ. Οι τοίχοι του ήταν καλυμμένοι με επάλειψη πηλού που διατηρήθηκε άριστα σε ορισμένα σημεία λόγω της φωτιάς, ενώ το δάπεδό του ήταν κατασκευασμένο από παχύ στρώμα πηλού με ενίσχυση από ασβέστη και χαλίκια. Στις αποθήκες του αρχαίου συγκροτήματος βρέθηκε μεγάλη ποσότητα κεραμικής και απανθρακωμένα βοτανικά κατάλοιπα, ενώ στον πρόδομο αποκαλύφθηκε ένας πήλινος υπερυψωμένος βωμός».

Οι δύο μυκηναϊκοί θολωτοί τάφοι αποτελούν ωστόσο σημεία αναφοράς για τον νεολιθικό οικισμό του Διμηνίου, και σύμφωνα με τις αναφορές του Υπουργείου Πολιτισμού ο μικρότερος, αλλά και αρχαιότερος, είναι εκείνος που ονομάστηκε «Λαμιόσπιτο».

Η είσοδος στη θόλο του «Λαμιόσπιτου» γινόταν μέσω του στομίου (ύψους 3 μ., μήκους 2,20 μ. και πλάτους 1,90 μ.), που καλύπτεται με τέσσερις μεγάλες πλάκες, που αποτελούν το υπέρθυρό του, πάνω από το οποίο υπήρχε το ανακουφιστικό τρίγωνο.
Θολωτός τάφος «Λαμιόσπιτο». Πηγή φωτογραφίας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η θόλος, με διάμετρο 8,20 μ. και ύψος 8,10 μ., έχει κατασκευασθεί κατά το εκφορικό σύστημα, πιθανώς με τη χρήση ξυλοτύπων, τα ίχνη των οποίων δεν είναι ορατά. Είναι χτισμένη με μικρές ακανόνιστες ασβεστολιθικές πέτρες χωρίς συνδετικό υλικό, οι οποίες στη βάση της είναι ιδιαίτερα ενισχυμένες. Το δάπεδο έχει διαμορφωθεί με ισοπέδωση του ασβεστολιθικού βράχου.

Το άνω τμήμα της θόλου έφραζε μεγάλη στρογγυλή πλάκα, «το κλειδί». Ο τάφος απέδωσε λίγα αλλά σπουδαία ευρήματα, κυρίως γυάλινα κοσμήματα, ελεφάντινα αντικείμενα και χάλκινα όπλα, τα οποία μεταφέρθηκαν και εκτίθενται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Ο θολωτός τάφος «Τούμπα» που ανασκάφηκε το 1892 από τον Β. Στάη, βρέθηκε συλημένος και δεν διατηρείται σε καλή κατάσταση, αφού η θόλος του έχει καταρρεύσει μέχρι το ύψος του υπερθύρου.

Είναι καλύτερα κατασκευασμένος από το θολωτό τάφο «Λαμιόσπιτο», και χρονολογείται – σύμφωνα με την αρχιτεκτονική του μορφή – λίγο αργότερα από αυτόν. Από τα ελάχιστα θραύσματα των αγγείων που βρέθηκαν στην ανασκαφή του δρόμου που οδηγεί στη θόλο, η τελευταία χρήση του τάφου μπορεί να χρονολογηθεί στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού, δηλαδή στο 13ο αι. π.Χ.

Θολωτός τάφος «Τούμπα». Πηγή φωτογραφίας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ο τάφος αποτελείται από τη θόλο και από ένα μακρύ δρόμο, του οποίου οι παρειές συγκρατούνται από λιθόκτιστους αναλημματικούς τοίχους, οι οποίοι στη συμβολή τους με τη θόλο έχουν ύψος 4,00 μ. και σώζονται σε αρίστη κατάσταση. Στο δυτικό άκρο του δρόμου σώζεται ο τοίχος της τελευταίας φραγής του τάφου.

Η είσοδος στη θόλο του τάφου γινόταν μέσω ενός στομίου που καλύπτεται από τρεις μεγάλες λαξευμένες πέτρες υπερθύρου πάχους 0,45μ. Η εσωτερική πλάκα του υπερθύρου είναι λαξευμένη ώστε να ακολουθεί τη μορφή της θόλου.

Η θόλος έχει κατασκευασθεί κατά το εκφορικό σύστημα και είναι χτισμένη με μικρές ασβεστολιθικές πέτρες χωρίς συνδετικό υλικό. Οι πέτρες στη βάση της θόλου είναι μεγάλοι λαξευμένοι κυβόλιθοι και είναι θεμελιωμένοι πάνω στον ασβεστολιθικό βράχο που έχει ισοπεδωθεί για να αποτελέσει το δάπεδο του θολωτού τάφου, όπου ανακαλύφθηκε κτιστή λάρνακα για την τοποθέτηση της νεκρικής κλίνης.

Αν και ο τάφος βρέθηκε συλημένος, ωστόσο μερικά ευρήματα, κυρίως μικρά χρυσά και γυάλινα κοσμήματα, διέφυγαν της προσοχής των αρχαιοκαπήλων και τα κτερίσματα αυτά εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.

Σήμερα απαιτούνται γενναίες οικονομικές ενισχύσεις από την Πολιτεία, για την συνέχιση των ανασκαφών στον νεολιθικό οικισμό του Διμηνίου και προπάντων η συστηματική ανάδειξη, προβολή και προώθηση του εξαιρετικά σημαντικού αρχαιολογικού χώρου, όπως ζητά και ο Δήμος Βόλου, αφού μεταξύ άλλων αποτελεί σημείο αναφοράς και υψηλού ενδιαφέροντος για χιλιάδες τουρίστες που καταφθάνουν από τα κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι του Βόλου.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΕΛΛΑΔΑ

Έντονη η παρουσία του τσακαλιού στο Εθνικό Πάρκο της λίμνης Κερκίνης

Published

on

Από

Πηγή φωτογραφίας: pixabay

Μόνιμος κάτοικος της άγριας ζωής του Εθνικού Πάρκου Κερκίνης, μαζί με τους λύκους και τις αλεπούδες και τους φτερωτούς επισκέπτες, έχει γίνει τα τελευταία χρόνια το τσακάλι που φαίνεται, ότι την περίοδο της πανδημίας, αύξησε τον πληθυσμό του!

Η έντονη παρουσία του τσακαλιού μαζί με τα υπόλοιπα κυνοειδή, προβληματίζει τους κτηνοτρόφους που δραστηριοποιούνται στο Εθνικό πάρκο, κυρίως με την εκτροφή βουβαλιών, αφού καθημερινά παρατηρούν δίπλα στις μονάδες τους, αναρίθμητα ίχνη τσακαλιών.

Το φαινόμενο μελετά, από τις αρχές του χρόνου, ο ζωολόγος – οικολόγος, σύμβουλος Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και υποψήφιος διδάκτορας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης Θεόδωρος Κομηνός στο πλαίσιο επιστημονικής έρευνας που διεξάγεται από τις ΜΚΟ «ECO Studies» και «RWild IN GR» σε συνεργασία με τη Μονάδα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου της λίμνης Κερκίνης και με χρηματοδότηση του ΟΦΥΠΕΚΑ.

Από το δέλτα του ποταμού Στρυμόνα στη λίμνη Κερκίνη, «παρέα» με κορμοράνους που έσκιζαν τον ουρανό και χιλιάδες βουβάλια που ακολουθούσαν το καθημερινό τους δρομολόγιο από τις στάνες στο νερό, ο κ. Κομηνός ανέλυσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τα στοιχεία που έχουν προκύψει, μέχρι στιγμής, περίπου 5 μήνες από την έναρξη του προγράμματος.

Με καθημερινή παρουσία στο πεδίο, κυρίως τις βραδινές ώρες οπότε και κινούνται τα τσακάλια ως νυκτόβια σαρκοφάγα, ο κ. Κομηνός κατέγραψε με θερμικές κάμερες, μέχρι στιγμής, περίπου 400 τσακάλια να κινούνται σε περιοχές δίπλα στη λίμνη!

Πηγή φωτογραφίας: pixabay

Ιδιαίτερο είναι το γεγονός ότι φαίνεται να κυκλοφορούν μαζί με λύκους και με ημιδεσποζόμενους σκύλους, αφού η τροφή είναι άφθονη και δεν υπάρχει ανταγωνισμός.

Σημειώνεται ότι στην έρευνα συμμετέχει και η Μιλού, το ειδικά εκπαιδευμένο σκυλί για εύρεση περιττωμάτων τσακαλιού και λύκου που στέλνονται στη συνέχεια για τροφικές και γενετικές αναλύσεις καθώς ήδη έχουν εντοπιστεί ζώα που τα φαινοτυπικά τους χαρακτηριστικά θυμίζουν υβρίδια.

Σύμφωνα με τον επιστήμονα, στην περιοχή υπήρχαν τσακάλια και κατά το παρελθόν αλλά όχι σε τόσο μεγάλο πληθυσμό. Ο ίδιος αποδίδει την αύξηση στο γεγονός ότι υπάρχει αφθονία τροφής από τα νεκρά ζώα που παραμένουν στην ύπαιθρο και προέρχονται από τις κτηνοτροφικές μονάδες.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Continue Reading

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

WWF: Από ποια φίδια κινδυνεύουμε και πόσο στην Ελλάδα

Published

on

Από

Οι οχιές είναι αργά φίδια και αν νιώσουν απειλή μένουν ακίνητες ώστε να μη γίνουν αντιληπτές και στη συνέχεια απομακρύνονται όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Πηγή φωτογραφίας: pixabay

Με αφορμή το περιστατικό με την άτυχη γυναίκα στη Θεσσαλονίκη, που δαγκώθηκε από οχιά όταν κλήθηκε να την απομακρύνει από σχολείο, το WWF έδωσε στη δημοσιότητα πληροφορίες για τις οχιές και τα φίδια γενικότερα στην Ελλάδα, αλλά και οδηγίες για το τι πρέπει να κάνεις αν τα συναντήσεις και αν σε δαγκώσουν.

Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση, αναλυτικές οδηγίες αλλά και όλα τα φίδια όπως και τα άλλα ερπετά της Ελλάδας είναι καταγεγραμμένα στο αξιόπιστο ερπετολογικό site herpetofauna.gr.

Τα φίδια που έχουν δηλητήριο στη χώρα μας, είναι ο σαπίτης, το αγιόφιδο και οι οχιές. Τα δύο πρώτα έχουν δηλητήριο στα πίσω δόντια και άρα είναι πάρα πολύ δύσκολο να δαγκώσουν με τρόπο που να εγχύσουν δηλητήριο σε άνθρωπο.

Σχετικά με τις οχιές, πέντε είναι τα είδη που υπάρχουν στην Ελλάδα, αλλά μόνο ένα, η Vipera ammodytes, εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα.

Ειδικότερα, οι οχιές είναι αργά φίδια και αν νιώσουν απειλή μένουν ακίνητες ώστε να μη γίνουν αντιληπτές και στη συνέχεια απομακρύνονται όσο το δυνατόν γρηγορότερα για να αποφύγουν τον κίνδυνο.

Στην περίπτωση που τις πλησιάσει κάποιος αρκετά αρχίζουν να συρίζουν δυνατά (συριγμός) και κουλουριάζονται σε θέση άμυνας, ενώ είναι έτοιμες να χρησιμοποιήσουν την έσχατη άμυνά τους, το δάγκωμα, εάν τις πλησιάσουν σε απόσταση λιγότερη του μισού μέτρου.

Οι οχιές δεν θα επιτεθούν ποτέ εάν κάποιος δεν τις αρπάξει ή έρθει κοντά τους, εάν δεν νιώσουν δηλαδή άμεση απειλή για τη ζωή τους. Ακόμα όμως και σε αυτή την περίπτωση είναι πιο πιθανό να δαγκώσουν «στεγνά», δηλαδή χωρίς έγχυση δηλητηρίου, ως προειδοποίηση μόνο.

Σύμφωνα με πάντα με το WWF, δεν υπάρχει κάποιος τρόπος να είμαστε βέβαιοι ότι έχουμε απομακρύνει τα φίδια από τον χώρο μας για πάντα. Μπορούμε όμως να εστιάσουμε στο τι τα προσελκύει, λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα για να τα αποφύγουμε και να προστατευτούμε.

Οι συνηθέστεροι, εξάλλου, λόγοι που ένα φίδι θα βρεθεί μέσα στην οικία μας ή σε άλλον κλειστό χώρο, είναι είτε γιατί έχει ανακαλύψει κάποια πηγή τροφής, είτε γιατί θέλει να βρει μια κρυψώνα για να ξεκουραστεί.

Τέλος, σύμφωνα με την οργάνωση, λόγω της σύνθεσης του δηλητηρίου των φιδιών στην Ελλάδα, μετά από ένα δηλητηριώδες δάγκωμα διαθέτουμε υπεραρκετό χρόνο ώστε να επισκεφτούμε εγκαίρως ένα νοσοκομείο για τις πρώτες βοήθειες.

Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση δαγκώματος στον λαιμό ή στο κεφάλι, λόγω του ότι κατά τον σχηματισμό οιδήματος ενδέχεται να προκληθεί απόφραξη της αναπνευστικής οδού, όπως και η περίπτωση αναφυλακτικής αντίδρασης, όπως συνέβη με τη γυναίκα στη Θεσσαλονίκη.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Continue Reading

ΕΛΛΑΔΑ

Σημαντικά ευρήματα από τις εργασίες αποκατάστασης στο κάστρο της Μυτιλήνης

Published

on

Από

Πηγή φωτογραφίας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ολοκληρώθηκε το έργο της αποκατάστασης του βορειοανατολικού περιβόλου του μεγάλου κάστρου της Μυτιλήνης, μήκους περί τα 800 μέτρα.

Και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου σε συνεργασία με την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Βορείου Αιγαίου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου «γιόρτασε» την ολοκλήρωση αυτού του σημαντικού έργου.

Με άνοιγμα του κάστρου με ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Ανακατασκευάζοντας το κάστρο της Μυτιλήνης» και με μια μεγάλη συναυλία το βράδυ της περασμένης Τετάρτης 31 Μαΐου, στο Άνω Κάστρο με τη Σαββίνα Γιαννάτου.

Το έργο της αποκατάστασης του βορειοανατολικού περιβόλου του μεγάλου κάστρου της Μυτιλήνης διήρκεσε περί τα οκτώ χρόνια και συμπληρώνει ως τμήμα το μεγαλόπνοο και πολύπλευρο έργο που επί σειρά ετών γίνεται για την ανάδειξη του μεσαιωνικού πυρήνα της πόλης της Μυτιλήνης.

Πολύ σημαντικά είναι όμως τα ευρήματα που ήρθαν στο φως, κατά τις ανασκαφικές εργασίες που πραγματοποιήθηκαν παράλληλα με τις αναστηλωτικές προκειμένου να ελεγχθούν και στερεωθούν τα θεμέλια του περιβόλου.

Δεδομένου του ότι το κάστρο της Μυτιλήνης, ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα της Μεσογείου, βρίσκεται στον υπερυψωμένο και περίοπτο, βραχώδη λόφο που μεγάλο τμήμα του περιβάλλεται από τον βόρειο λιμένα της αρχαίας πόλης, πάντοτε εθεωρείτο ότι ταυτίζονταν με την αρχαία ακρόπολη σε συνεχή χρήση από τα χρόνια της αρχαιότητας μέχρι και τα ύστερα οθωμανικά χρόνια.

Οι ανασκαφές έφεραν στο φως τμήματα του τείχους της Μυτιλήνης των κλασικών χρόνων, που κατεδαφίστηκε από τους Αθηναίους κατά τη διάρκεια της αποστασίας των Μυτιληναίων από την Αθηναϊκή Συμμαχία στον πελοποννησιακό πόλεμο.

Αλλά και τμήματα των Bυζαντινών και Γενουάτικων τειχών πάνω στα οποία «πάτησαν» οι διάφορες φάσεις των Οθωμανικών τειχών επί 500 χρόνια. Από το 1462 όταν το κάστρο κατελήφθη από τον Μωάμεθ τον πορθητή μέχρι και την απελευθέρωση της Μυτιλήνης το 1912! 

Ιδιαίτερης σημασίας η αποκάλυψη στα Γατελούζικα τείχη (13ος – 15ος αιώνας) επιγραφών και άλλων οικοδομικών υλικών των Ρωμαϊκών χρόνων που ανήκουν σε κάποιο δημόσιο κτήριο, Γυμνάσιο ή Αμφιθέατρο που υπήρχε εκεί.

Ανάμεσα τους και ένας κατάλογος εφήβων της πόλης των πρώιμων Ρωμαϊκών χρόνων. Επίσης, το ανάγλυφο ενός ψαρά που βρέθηκε ενσωματωμένο στα τείχη και προέρχεται μάλλον από ιερό αφιερωμένο στον Ποσειδώνα.

Πηγή φωτογραφίας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ας σημειωθεί ότι η κατάλληλα διαμορφωμένη πρόσβαση επιτρέπει στον επισκέπτη να δει από κοντά το σύνολο αυτών των ευρημάτων.

Από τα πλέον ενδιαφέροντα πρόσφατα ευρήματα κοντά στο συνεχιζόμενο έργο της αναστήλωσης της βυζαντινής πυλίδας του πάνω κάστρου, είναι αυτό μιας ομαδικής ταφής του πρώτου μισού του 19ου αιώνα.

Εύρημα που αποδεικνύει τις τραγικές στιγμές για τους κατοίκους της πόλης κατά την επιδημία πανώλης που είχε πλήξει τη Μυτιλήνη το 1832.

Οι μουσουλμάνοι κάτοικοι του κάστρου έθαβαν τους νεκρούς τους σε ελεύθερο χώρο δίπλα στην πυλίδα μην μπορώντας να τους θάψουν στα μεγάλα μουσουλμανικά νεκροταφεία εκτός των τειχών!

Το εύρημα θυμίζει την ιστορία του θαύματος του νεομάρτυρα Αγίου Θεοδώρου του Βυζαντίου.

Τη λιτάνευση του λειψάνου επέτρεψαν οι Τούρκοι μόλις 37 χρόνια μετά το μαρτύριό του και μάλιστα, με την κατηγορία του αρνητή του Ισλάμ. Κόντρα στις οδηγίες των γιατρών του Σουλτάνου που δεν επέτρεπαν συγκεντρώσεις ώστε να αποφευχθεί η διάδοση της νόσου επέτρεψαν μέχρι και λιτανείες προκειμένου να σωθεί το νησί. Η περιφορά του λειψάνου θεωρείται ότι έσωσε την πόλη και τους ανθρώπους του νησιού από την επιδημία.

Οι αναστηλωτικές εργασίες στο κάστρο συνεχίζονται. Ήδη, έχουν ξεκινήσει εργασίες του ιεροδιδασκαλείου – Μεντρεσέ του 16ου αιώνα, ενώ εντάσσεται σε πρόγραμμα της επόμενης προγραμματικής περιόδου 2021 – 2027 η αναστήλωση του λεγόμενου μεγάλου περιβόλου που περιλαμβάνει και την αναστήλωση του μεσαιωνικού ανακτόρου.

Τέλος, εντάσσεται και η αναστήλωση του επιθαλάσσιου τείχους της πόλης, η ανασκαφή στο κάτω κάστρο όπου βρίσκεται θα αναδείξει τα υπολείμματα του βυζαντινού Μελανουδίου, του περιτειχισμένου προαστίου της ύστερης βυζαντινής Μυτιλήνης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Continue Reading

ΕΛΛΑΔΑ

Εργαλεία των προγόνων του ανθρώπου, ηλικίας έως και 500.000 χρόνων, βρέθηκαν στην Μυτιλήνη

Published

on

Από

Πηγή φωτογραφίας: pixabay

Κοπτικά εργαλεία ανθρωπιδών, εργαλεία δηλαδή προγόνων του ανθρώπινου είδους με τη σημερινή του μορφή, ηλικίας έως και 500.000 χρόνων βρήκε στην περιοχή της Κρατήγου, περίπου οκτώ χιλιόμετρα νότια της πόλης της Μυτιλήνης και παρέδωσε στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου πριν από λίγες ημέρες, ένας γνωστός αρχαιοδίφης ερευνητής, ο κ. Βασίλης Κουμαρέλας.

Πρόκειται για έναν μεγάλο αριθμό εργαλείων και συγκεκριμένα χειροπελέκεις, κοπείς, τρίεδρα, ξέστρα, αξίνα, λεπίδες, φολίδες, πυρήνων και προϊόντων κατάτμησής τους, όλα της παλαιολιθικής περιόδου.

«Πιθανόν, τονίζει ο ίδιος ο κ. Κουμαρέλας, προέρχονται από θέση ανάλογη και σύγχρονη εκείνης στα Ροδαφνίδια Λισβορίου Λέσβου, που ανασκάπτεται από την καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νένα Γαλανίδου και χρονολογήθηκε μέσα στην Κατώτερη ή Πρώιμη Παλαιολιθική Εποχή».

Ας σημειωθεί εδώ ότι όπως η ίδια η κ. Γαλανίδου έχει αναφέρει, τα εργαλεία της εγκατάστασης που ανασκάπτει «εκτέθηκαν για τελευταία φορά στην ηλιακή ακτινοβολία στο χρονολογικό φάσμα μεταξύ 476 και 164 χιλιάδων ετών πριν σκεπαστούν από άλλες επιχώσεις».

«Τα ευρήματα που παραδόθηκαν, λέει μιλώντας στο ΑΠΕ ΜΠΕ ο προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου Παύλος Τριανταφυλλίδης, είναι σημαντικά και θα αξιολογηθούν από επιτροπή που θα συγκροτηθεί, όπως προβλέπεται από το νόμο. Με τομές θα εξεταστεί αν πρόκειται για ευρήματα που είναι φερτά από τη θάλασσα ή αν προέρχονται από μια παλαιολιθική θέση. Όπως και να έχει όμως,, πρόκειται για σημαντικά ευρήματα» τόνισε καταλήγοντας ο κ. Τριανταφυλλίδης.

Μιλώντας στο ΑΠΕ ΜΠΕ ο κ. Κουμαρέλας είπε ότι το σύνολο των παλαιολιθικών εργαλείων που παρέδωσε, τα εντόπισε και τα περισυνέλλεξε από ακτές της παραλιακής ζώνης της Κρατήγου νότια της πόλης της Μυτιλήνης, όπου τα τελευταία καλοκαίρια κολυμπά.

«Οι συγκεκριμένες κολυμβητικές ακτές είπε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ διαμορφώθηκαν τη διετία 1982 – 1984 με μπάζα από χωματουργικές εργασίες κατά την επέκταση προς τα νότια του αεροδρομίου της Μυτιλήνης. Πιθανά από τις εκσκαφές που πραγματοποιήθηκαν στην κοιλάδα όπου σήμερα βρίσκεται ο διάδρομος του αεροδρομίου που έχει επεκταθεί και προσομοιάζει με χώρο όπου οι προϊστορικοί άνθρωποι συνήθιζαν να εγκαθίστανται».

Ας σημειωθεί ότι όπως ο κ. Κουμαρέλας ανέφερε, «ερευνώντας εκ των υστέρων τη σχετική βιβλιογραφία, διαπίστωσε, πως τα παλαιολιθικά ίχνη της περιοχής Κρατήγου αναφέρονται επιγραμματικά από τον Ανδρέα Ανδρεΐκο, ερευνητή και συγγραφέα με αξιόλογο έργο στην προϊστορική αρχαιολογία, ιδιαίτερα της Παλαιολιθικής Εποχής, στην έκθεση του προς το Υπουργείο Πολιτισμού, με τίτλο «Παλαιολιθικά Υπόβαθρα στην Ελλάδα», το 1998».

Εάν τα ευρήματα που βρήκε και παρέδωσε ο κ. Κουμαρέλας αποδειχθούν σύγχρονα των ανασκαπτομένων εδώ και 10 χρόνια από την κ. Γαλανίδου στα Ροδαφνίδια της Λέσβου, περί τα 50 χιλιόμετρα μακριά από την Κράτηγο, θα είναι και αυτά δείγματα λιθοτεχνίας της Αχελαίας τεχνικής παράδοσης, που για πρώτη φορά στα Ροδαφνίδια και τώρα και στην Κράτηγο απαντώνται στη νοτιοανατολική Ευρώπη.

«Πρόκειται σύμφωνα με την κ. Γαλανίδου, όπως είπε παρουσιάζοντας τα ανασκαφικά δεδομένα της μακρόχρονης έρευνας της σε διάλεξη στη Μυτιλήνη πριν από λίγους μήνες, για τη μακροβιότερη τεχνολογική κατάκτηση του ανθρώπινου γένους, καθώς επιβιώνει για ενάμιση εκατομμύριο χρόνια. Και είναι αυτή που θα συνοδέψει τα προγονικά είδη του προϊστορικού ανθρώπου στην πρώτη έξοδό τους από την Αφρική και στην κατάκτηση της Ευρασίας. Πρόκειται δηλαδή για την αρχαιότερη τεχνολογία που χρησιμοποιούν και οι πρώτοι κάτοικοι του Αιγαίου στο νησί, στην οποία περνούν νομάδες όντες από τις απέναντι ακτές μέσω λωρίδων γης που εμφανίζονται κατά καιρούς όταν πέφτει η θαλάσσια στάθμη της Αιγαιακής λεκάνης.

Η ανασκαφή δηλαδή, τροφοδοτεί με αρχαιολογικό υλικό, στρωματογραφημένο και χρονολογημένο με απόλυτες και σχετικές μεθόδους τη συζήτηση για τον πρώιμο αποικισμό της Ευρώπης και τις μεταναστεύσεις στην Ευρασία. Και αναδεικνύει το σημερινό Αιγαίο ως έναν χώρο που συνέδεε τη νότια Βαλκανική Χερσόνησο με την Ανατολία».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Continue Reading

ΕΛΛΑΔΑ

Σίφνος: 20η αναβίωση των αρχαίων πύργων και φρυκτωριών

Published

on

Από

Πηγή φωτογραφίας: pixabay

Με πρωτότυπες δράσεις εμπλουτίζεται το φετινό κάλεσμα του Δήμου Σίφνου στους ταξιδιώτες. Την Κυριακή 4 Ιουνίου 2023, στις 7 το απόγευμα, οι πύργοι και τα αρχαία μνημεία της Σίφνου θα ενωθούν νοερά για 20η φορά μέσω της αναβίωσης του αρχαίου συστήματος επικοινωνίας που συνέδεε τον τότε γνωστό κόσμο με μεγάλη αποτελεσματικότητα.

Εκατοντάδες εθελοντές, ντόπιοι και επισκέπτες κάθε ηλικίας, θα μετακινηθούν στη Σίφνο με οχήματα, βάρκες αλλά κυρίως με τα πόδια για να φτάσουν σε όσο το δυνατόν περισσότερα από τα 85 σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος του νησιού, ώστε να στείλουν μήνυμα συναδέλφωσης στις Κυκλάδες και στην Ελλάδα.

Οι αρχαίοι πύργοι στη Σίφνο, συνδέονται με τις ακροπόλεις του νησιού και χρησίμευαν ως φρυκτωρίες, φυλάκια ή αποθηκευτικοί χώροι.

Οι φρυκτωρίες στη Σίφνο άρχισαν να χτίζονται για να στέλνουν προειδοποιητικά σήματα σχετικά με εχθρικές επιδρομές πειρατών ανάμεσα στον 6ο και 3ο αι. π.Χ. και επαναχρησιμοποιήθηκαν ως βίγλες κατά τα ρωμαϊκά και ενετικά χρόνια.

Ειδικά φέτος, οι εκδηλώσεις αποκτούν μεγαλύτερη σημασία καθώς αναμένεται να ανταποκριθούν από ιστορικά μνημεία και τους δικούς τους πύργους η Άνδρος, η Θήρα, η Κέα, η Κίμωλος, η Κύθνος, η Μήλος, η Σέριφος, η Σύρος, η Πάρος, η Φολέγανδρος και ενδεχομένως και άλλα σημεία.

«Το παρελθόν μας, μας δείχνει πως αν οι Έλληνες ενωθούμε, κάνουμε θαύματα. Η αναβίωση των αρχαίων πύργων είναι ένα εντυπωσιακό και διδακτικό έθιμο που έχει αναδειχθεί σε πόλο έλξης για επισκέπτες από Ελλάδα και εξωτερικό και πολλούς repeaters», ανέφερε η Δήμαρχος Σίφνου, Μαρία Ναδάλη.

Οι εκδηλώσεις θα μεταδοθούν «ζωντανά» ραδιοφωνικά, τηλεοπτικά και διαδικτυακά μέσω των εθελοντών που θα μεταφέρουν σε όλο τον κόσμο το κλίμα, την εικόνα και τη θετική ενέργεια από κάθε σημείο της Σίφνου και από όλα τα άλλα νησιά που θα συμμετέχουν.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Continue Reading

ΕΛΛΑΔΑ

Ένα μοναδικό λεύκωμα με ντοκουμέντα από τους σεισμούς του 1953 στη Ζάκυνθο

Published

on

Από

Πηγή φωτογραφίας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ένα μοναδικό λεύκωμα με ανέκδοτες φωτογραφίες, που αποτελούν ντοκουμέντα, από τους καταστροφικούς σεισμούς του 1953, δώρισε στην Ιστορική Δημόσια Βιβλιοθήκη Ζακύνθου, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ James Baker, ο οποίος βρέθηκε στο νησί, ως αξιωματικός του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ, για την υποστήριξη των σεισμοπαθών του νησιού.

Ο τότε νεαρός αξιωματικός, James Baker, κατέγραψε με τη φωτογραφική του μηχανή, μοναδικά στιγμιότυπα, από την ισοπεδωμένη από την μανία του Εγκέλαδου και την πυρκαγιά που ξέσπασε μετά, Ζάκυνθο, τον πόνο των κατοίκων, που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα αλλά και τις περιουσίες τους, τις μεγάλες ουρές για να προμηθευτούν με τρόφιμα και νερό.

Το Λεύκωμα φέρει τον τίτλο «Φωτογραφικά ντοκουμέντα James Baker III από το νησί της Ζακύνθου, τον Αύγουστο του 1953» περιέχει κείμενα στην ελληνική και την Αγγλική γλώσσα και περιλαμβάνει βιογραφικό του αποστολέα, πρόλογο από τον πρόεδρο της Δ.Ι.Β.Ζ. Φίλιππο Συνετό, κείμενο του James Baker III με τίτλο «Μια όμορφη πόλη, φλεγόμενη και ερειπωμένη» και 29 φωτογραφίες, κατανεμημένες σε δύο ενότητες.

Η παρουσίαση του Λευκώματος θα γίνει το Σάββατο 15 Ιουλίου 2023.

Στην επιστολή του προς τη Βιβλιοθήκη της Ζακύνθου ο James Baker III, αναφέρει: «Όταν ο Έκτος Αμερικανικός Στόλος έμαθε για τον μεγάλο σεισμό της 12ης Αυγούστου 1953, εδόθη εντολή αμέσως σε 10 πλοία να πλεύσουν άμεσα στην Ζάκυνθο, που εκείνη την εποχή ξέραμε ως Ζάντε, και σε δύο άλλα κοντινά νησιά.

Δύο ημέρες αργότερα, Αμερικανοί πεζοναύτες έφτασαν στην Ζάκυνθο και προσέφεραν τρόφιμα, νερό, ιατρική περίθαλψη και άλλες υπηρεσίες στους κατοίκους του νησιού.

Ήμουν ένας νέος ανθυπολοχαγός που υπηρετούσε στους πεζοναύτες. Ποτέ δεν ξεχάσαμε αυτό που είδαμε. Μία όμορφη πόλη, κατεστραμμένη, να καίγεται. Άνδρες, γυναίκες, παιδιά – πολλοί πληγωμένοι, όλοι υποφέροντες – που μας χαιρέτησαν με αξιοπρέπεια και ζεστά χαμόγελα. Ήμασταν ευγνώμονες για την ευγενική υποδοχή και την ευκαιρία να γνωρίσουμε και να προσφέρουμε στους ανθρώπους αυτού του νησιού.

Ανταποδίδοντας, σας παρακαλώ να δεχτείτε αυτή την προσφορά προς τη Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη, της συλλογής από τις φωτογραφίες που πήρα το 1953. Μέσω αυτών,οι πολίτες της Ζακύνθου μπορούν να δουν πάλι αυτό που είδαμε τότε, διατηρώντας τις αναμνήσεις. Και μέσω αυτών θέλω να τιμήσω αυτούς που χάθηκαν, την αντοχή των γενναίων ανθρώπων που επέζησαν κα την σκληρή δουλειά αυτών που έχουν ξαναχτίσει το νησί.

Ελπίζω επίσης ότι αυτές οι φωτογραφίες καταδεικνύουν την συνεχόμενη φιλία μεταξύ των ανθρώπων των Ηνωμένων Πολιτειών και αυτών της Ζακύνθου και όλης της Ελλάδας».

Πηγή φωτογραφίας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Για την παρουσίαση του λευκώματος του James Baker, μίλησε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο πρόεδρος της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ζακύνθου Φίλιππος Συνετός, ο οποίος ανέφερε ότι «η ΔΙΒΖ διατηρεί ένα μεγάλο πλούτο από σπάνιες εκδόσεις, αρχεία και ντοκουμέντα που έρχονται από τα βάθη των αιώνων.

Φέτος με αφορμή την συμπλήρωση 70 χρόνων από τους καταστρεπτικούς σεισμούς του 1953 στη Ζάκυνθο και την Κεφαλονιά, αποφασίσαμε να τυπώσουμε, σε μια αναμνηστική έκδοση, το μοναδικό για την εποχή, έγχρωμο αρχείο φωτογραφιών που μας έστειλε από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2017, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών James Baker.

Πρόκειται για μοναδικά φωτογραφικά στιγμιότυπα που ο ίδιος ο James Baker τράβηξε ευρισκόμενος στη Ζάκυνθο ως αξιωματικός του Αμερικανικού στρατού, στα οποία καταγράφεται το μέγεθος της ανθρώπινης τραγωδίας και η συνδρομή των στρατιωτικών αποστολών των συμμαχικών χωρών στους σεισμόπληκτους.

Με την έκδοση αυτή θέλουμε να θυμίσουμε στους νεότερους το μέγεθος της τραγωδίας του 1953 και να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας για τη βοήθεια που προσέφεραν εκείνες τις δύσκολες ώρες οι σύμμαχοι μας στον τόπο μας, με την αποφασιστική παρουσία τους. Το Λεύκωμα αυτό θα αποσταλεί στον ίδιο τον κ. Baker σε τιμητική αποστολή και κατά την παρουσίαση του έχουμε προσκαλέσει τον Αμερικανό Πρέσβη στη Ζάκυνθο».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Continue Reading
Advertisement Europolitis

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Advertisement Europolitis
Advertisement Europolitis

ΕΝΤΥΠΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ – GEDRUCKTE VERSIONEN

Like us on Facebook

Advertisement Europolitis
Advertisement
ΕΙΔΗΣΕΙΣ4 ώρες ago

Πολυετής έρευνα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για ερημοποίηση των δασών της Μεσογείου

ΕΙΔΗΣΕΙΣ20 ώρες ago

Δημιουργίες μαθητών και μαθητριών απ’ όλη την Ελλάδα με θέμα την κλιματική κρίση

ΕΙΔΗΣΕΙΣ22 ώρες ago

Πανσέληνος Ιουνίου: Ορατό σήμερα το «Φεγγάρι της Φράουλας»

ΕΛΛΑΔΑ1 ημέρα ago

Έντονη η παρουσία του τσακαλιού στο Εθνικό Πάρκο της λίμνης Κερκίνης

ΕΙΔΗΣΕΙΣ1 ημέρα ago

Στη Θεσσαλονίκη η Διεθνής Έκθεση CRAFTHUB με περισσότερα από 100 έργα σύγχρονων δημιουργών

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ2 ημέρες ago

Οι διαφορές στα ελαστικά μεταξύ ηλεκτρικών και συμβατικών αυτοκινήτων

ΥΓΕΙΑ2 ημέρες ago

Εγχείρημα ανίχνευσης 50 τύπων καρκίνου με εξέταση αίματος

ΕΙΔΗΣΕΙΣ2 ημέρες ago

Συμμόρφωση της Ελλάδας με τους κανόνες φορολογίας των αυτοκινήτων ζητά η ΕΕ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ2 ημέρες ago

WWF: Από ποια φίδια κινδυνεύουμε και πόσο στην Ελλάδα

ΕΛΛΑΔΑ2 ημέρες ago

Σημαντικά ευρήματα από τις εργασίες αποκατάστασης στο κάστρο της Μυτιλήνης

ΓΕΡΜΑΝΙΑ4 εβδομάδες ago

Γερμανία: Εβδομάδα 4 ημερών, το μέλλον της εργασίας;

ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ4 εβδομάδες ago

Τα εκλογικά τμήματα στην Γερμανία για τις βουλευτικές εκλογές της 20ης Μαΐου 2023».

ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙΣ6 ημέρες ago

Ενθαρρύνοντας την ειλικρίνεια στα παιδιά

ΓΕΡΜΑΝΙΑ2 εβδομάδες ago

Προς απλοποίηση η απόκτηση γερμανικής υπηκοότητας

ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ3 εβδομάδες ago

Θεία Λειτουργία και Αρτοκλασία προς τιμήν του Αγίου Χριστοφόρου στο Μπόχουμ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ3 εβδομάδες ago

Το χωριό Χάλστατ ύψωσε φράχτη για να εμποδίζει τους τουρίστες

ΕΙΔΗΣΕΙΣ2 εβδομάδες ago

Αύξηση του κόστους κατασκευής θα επιφέρει η εφαρμογή του Euro 7 στα οχήματα

ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ2 εβδομάδες ago

Στο Κρέφελντ η έκθεση «1821. Η Κρήτη στην Ελληνική Επανάσταση»

ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ3 εβδομάδες ago

Συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Βερολίνο για την ψήφο των Αποδήμων

ΕΙΔΗΣΕΙΣ2 εβδομάδες ago

Από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου 2024 θα διεξαχθούν οι ευρωεκλογές

Advertisement Europolitis
Advertisement Europolitis
Advertisement Europolitis