Στη δημιουργία αρχαιολογικού περιπάτου στον Μόλυβο με στόχο να συντηρήσει και να αναδείξει «εμβληματικά» σημεία, αδιάψευστους μάρτυρες του παρελθόντος της αρχαίας πόλης της Μήθυμνας, προχωρά το υπουργείο Πολιτισμού.

Όπως ενημερώνει με ανακοίνωσή του το Υπουργείο Πολιτισμού, ο σχεδιασμός του αρχαιολογικού περιπάτου, που συντίθεται από τρεις διαδρομές στην Αρχαία Μήθυμνα, αφορά στην ανάδειξη των αρχαίων καταλοίπων που ήλθαν στο φως σε σωστικές ανασκαφές επιτρέποντας στον επισκέπτη του οικισμού να περιηγείται σε χώρους της αρχαιότητας, της βυζαντινής και της οθωμανικής περιόδου, σε επιλεγμένα νεότερα μνημεία, αλλά και στο μεσαιωνικό κάστρο της Μήθυμνας.

Βάσει της μελέτης του αρχαιολογικού περιπάτου εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου της Μήθυμνας, αναδεικνύονται σωστικές ανασκαφές της περιόδου 1987 ως και τις αρχές του 2000.

Έχουν έρθει στο φως προϊστορικά κατάλοιπα, οικιστικές νησίδες της γεωμετρικής και αρχαϊκής περιόδου, νεκροταφεία των ελληνιστικών κυρίως χρόνων, λουτρικές εγκαταστάσεις της ύστερης ελληνιστικής και της ρωμαϊκής περιόδου με ψηφιδωτά δάπεδα.

Οι εργασίες αφορούν στη δημιουργία τριών πολιτιστικών διαδρομών, δύο στο ανατολικό τμήμα του οικισμού και μία στο δυτικό, με διαβαθμισμένο επίπεδο δυσκολίας περιπάτου.

Όλες οι Διαδρομές έχουν ως σημείο εκκίνησης τον αρχαιολογικό χώρο στην είσοδο του οικισμού, πλησίον του δημοτικού χώρου στάθμευσης. Στους υπό ανάδειξη αρχαιολογικούς χώρους προβλέπεται η τοποθέτηση δίγλωσσων ενημερωτικών πινακίδων, ενώ υπάρχουν και σημεία θέασης-ανάπαυσης των επισκεπτών.

Οι χώροι αναδεικνύονται με γενικό διακριτικό φωτισμό και σημειακό φωτισμό στα επιμέρους μνημεία.

Η Μήθυμνα αποτέλεσε μία από τις σημαντικότερες αρχαίες πόλεις της Λέσβου με αξιοσημείωτη ακμή κυρίως κατά την αρχαϊκή εποχή.

Γνώρισε αδιάκοπη κατοίκηση από το τέλος της 2ης χιλιετίας π.Χ. έως και σήμερα με αποτέλεσμα λείψανα της μακραίωνης ιστορίας της να είναι ορατά σε όλη την έκταση του οικισμού και στον χώρο της Ντάπιας.

Λόγω της θέσης της ανέπτυξε ναυτική δραστηριότητα ήδη από τον 8ο αι. π.Χ., ιδρύοντας αποικίες στην απέναντι μικρασιατική ακτή και ελέγχοντας το θαλάσσιο δρόμο προς τον Ελλήσποντο και την Προποντίδα.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Την πρώτη θέση σε διαγωνισμό για την βιωσιμότητα, κατέκτησαν μαθητές του Ηρακλείου Κρήτης, με το υποβρύχιο που κατάφεραν να κατασκευάσουν.

Οι μαθητές της ομάδας Curie-osity από το 1ο ΕΦΚΕ Ηρακλείου απέσπασαν πανηγυρικά βραβείο στο διαγωνισμό Future League στο Βερολίνο, για την βιωσιμότητα φτιάχνοντας ένα μικρό υποβρύχιο.

Σύμφωνα με το Cretalive, το υποβρύχιο των μαθητών πληροί πολύ αυστηρές προδιαγραφές ασφάλειας για χρήση μέσα σε θαλασσινό νερό, και αποτελούσε μέρος της πρότασης των νεαρών μαθητών, για την βιώσιμη ανάπτυξη.

Μάλιστα το project είχε προκριθεί ανάμεσα από 60 μαθητικές ομάδες προκειμένου να διαγωνιστεί την περασμένη εβδομάδα στο Βερολίνο εκπροσωπώντας όχι μόνο την Κρήτη αλλά και την Ελλάδα ολόκληρη.

Την κατάκτηση του βραβείου ανακοίνωσε επίσημα ο φυσικός και υπεύθυνος του 1ου ΕΚΦΕ Ηρακλείου, Αστρινός Τσουτσουδάκης αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Πέρασαν πολλοί μήνες εντατικής δουλειάς με αγωνίες και ξενύχτια, ανάμεσα σε μαθήματα και διαβάσματα, για να δικαιωθούν οι κόποι των πιο γλυκών παιδιών του κόσμου.

Τα ταλεντάκια μου της Curie-osity, της μιας από τις ομάδες ρομποτικής και STEM του 1ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου Κρήτης ανέβηκαν στην κορυφή της Ευρώπης, στο διαγωνισμό Future League για την βιωσιμότητα, του Science on Stage Europe με το πρότζεκτ τους Seewache, the guardian of the sea. Stay tuned γιατί δεν σκοπεύουν να σταματήσουν εδώ …».

Πηγή: cnn.gr

Με ακρίβεια υπολογίζει τις φάσεις της Σελήνης, προβλέπει ηλιακές και σεληνιακές εκλείψεις και μέσω μιας εφαρμογής επιβεβαιώνονται όλες οι πληροφορίες στην επίσημη ιστοσελίδα της NASA.

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι ο πρώτος αναλογικός υπολογιστής εκπληκτικής τεχνολογίας στην παγκόσμια Ιστορία, που κατασκευάστηκε πριν από 2200 χρόνια και πραγματοποιούσε τον ακριβή υπολογισμό της θέσης του Ηλίου, της Σελήνης και των πλανητών στον ουρανό.

Για τον πολύπλοκο αυτό μηχανισμό, και τις νέες αποκαλύψεις για τις λειτουργίες του, ενημερώθηκαν οι μηχανικοί της Θεσσαλονίκης σε εκδήλωσε που πραγματοποίησε το ΤΕΕ/ΤΚΜ σε συνεργασία με το Κέντρο Διεπιστημονικής Έρευνας και Προβολής του Μηχανισμού των Αντικυθήρων «Ιωάννης Σειραδάκης» του ΑΠΘ και την EΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος & Πολιτισμού, Παράρτημα Θεσσαλονίκης.

«Συνάδελφοι από το εξωτερικό υποστήριζαν ότι ο μηχανισμός δεν ήταν επιστημονικό όργανο, αλλά εκπαιδευτικό εργαλείο για τις τότε αστρονομικές σχολές. Εμείς ως ομάδα υποστηρίζαμε ακριβώς το αντίθετο και με τη βοήθεια του Θεού αποδείξαμε ότι είχαμε δίκιο», επισημαίνει με ενθουσιασμό ο ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ, Διευθυντής του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Προβολής του Μηχανισμού των Αντικυθήρων «Ιωάννης Σειραδάκης» του ΑΠΘ, κάτοχος της Έδρας του Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Χώρου στην Ψηφιοποίηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Τεχνολογικού Πανεπιστήμιου Κύπρου και μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, Κυριάκος Ευσταθίου.

Όπως ο ίδιος εξηγεί, «φτιάξαμε ένα καινούριο μοντέλο το οποίο δεν διαφέρει σε τίποτα από το παλιό, παρά μόνο στην μπροστινή όψη όπου βρίσκονται οι ημερομηνίες και οι ζωδιακοί αστερισμοί στην οποία αποτυπώσαμε τη σημερινή πραγματικότητα για να μπορούμε να το ελέγχουμε. Παράλληλα δημιουργήσαμε σε υπολογιστή, σε εικονική πραγματικότητα την κίνηση του μηχανισμού. Αυτό μας έδωσε την ευκαιρία να μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις εκατοντάδες χρόνια μπροστά και πίσω. Αποδείχτηκε ότι προβλέπει με τεράστια ακρίβεια, μόλις κάνουμε μια πρόβλεψη που να είναι εντυπωσιακή όπως μια έκλειψη ηλίου.

Τότε στην εφαρμογή υπάρχει ένα ερωτηματικό, όταν το πετάμε συνδέεται κατευθείαν ο υπολογιστής με την ιστοσελίδα της NASA, στην οποία επιβεβαιώνεται το γεγονός».

Στις εξωτερικές πλάκες και στο εσωτερικό του μηχανισμού, διευκρινίζει ο κ. Ευσταθίου, έφερε αστρονομικές, γεωγραφικές και τεχνολογικές επιγραφές. Χάρη στις καινοτόμες τεχνικές διερεύνησης που χρησιμοποιήθηκαν, διαβάστηκαν κείμενα χαμένα για πάνω από 2000 χρόνια!

Όλες οι επιγραφές είναι γραμμένες με ελληνικούς χαρακτήρες. Η πολυπλοκότητα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν όλων των συσκευών που κατασκεύασε ο άνθρωπος κατά την επόμενη χιλιετία.

Σχετικά με τις υποβρύχιες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν και την Ομάδα Εναλίων Αποτυπώσεων, μίλησε ο ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ, Πρόεδρος EΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος & Πολιτισμού, Παράρτημα Θεσσαλονίκης, Αντιπρόεδρος του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Προβολής του Μηχανισμού των Αντικυθήρων «Ιωάννης Σειραδάκης» του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Τοκμακίδης. Συγκεκριμένα υπογράμμισε πως, «ο μηχανισμός έχει χαρακτηριστεί ένα ορόσημο στην τεχνολογία από τον σύλλογο Μηχανολόγων της Αμερικής, που έχει πάνω από 250.000 άτομα ως μέλη. Πραγματικά ανακαλύπτουμε ολοένα και καινούργιες τεχνικές και διαδικασίες που μπορείς να αποκαλύψεις μέσω του μηχανισμού, όπως είναι να βρεις το Πάσχα, πότε πέφτει και να βρεις τις εκλείψεις ηλίου ή σελήνης με πολύ μεγάλη ακρίβεια».

Ο αρχαιολόγος, μεταδιδακτορικός ερευνητής, μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Προβολής του Μηχανισμού των Αντικυθήρων «Ιωάννης Σειραδάκης» του ΑΠΘ, Αλέξανδρος Τούρτας ανέπτυξε στην ομιλία του το αρχαιολογικό πλαίσιο εύρεσης του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.

Το 1900, όπως είπε, 123 χρόνια πριν, μια ομάδα σφουγγαράδων από τη Σύμη πέρασε λίγες ημέρες στο νησί των Αντικυθήρων και ανακάλυψε πως τον βυθό υπήρχαν χάλκινα αγάλματα, αυτό αποτέλεσε την αρχή για να γίνουν έρευνες και να έρθουν στην επιφάνεια κάποια μέρη του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σε μια σπουδαία πράξη ανθρωπιάς προχώρησε η οικογένεια Αραμπατζή πραγματοποιώντας μία πολύ σημαντική δωρεά στο Γενικό Νοσοκομείο Διδυμοτείχου.

Την ιδιαίτερα γενναιόδωρη πρωτοβουλία του Παναγιώτη και της Σωτηρίας Αραμπατζή χαιρετίζουν οι Θρακιώτες Αννοβέρου:

Σήμερα επικρατεί σε πολλούς μια γενικευμένη αντίληψη, πως τίποτα δεν αλλάζει, όλα και όλοι είναι το ίδιο. Η άποψη αυτή, ακριβώς, βολεύει τους ασήμαντους και τις μετριότητες.

Ευτυχώς υπάρχουν ακόμη Άνθρωποι και παραδείγματα που τα διαψεύδουν. Ζωντανό παράδειγμα στις μέρες μας, η ανακοίνωση της Διοίκησης του νοσοκομείου Διδυμοτείχου, για την μεγάλη Δωρεά της οικογένειας Αραμπατζή.

Η οικογένεια κατάγεται από την Μάνη Διδυμοτείχου, έζησαν και εργάστηκαν χρόνια στο Αννόβερο, μέχρι την επιστροφή τους στην Μάνη το 1999.

Η συγκεκριμένη αυτή πράξη της δωρεάς, εμάς τους απόδημους Θρακιώτες, δεν μας εκπλήσσει, γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά, τον Παναγιώτη και την Σωτηρία Αραμπατζή, για το ήθος, την ευγένεια και την φιλανθρωπία που τους διακρίνει.

Όμως μας χαροποιεί ιδιαίτερα και μας κάνει ακόμη μια φορά υπερήφανους, διότι με την πράξη τους αυτή, φάνηκε το μεγαλείο της ψυχής τους. Δραστήριοι άνθρωποι, με πολυσήμαντη παρουσία και προσφορά στα κοινά της παροικίας μας.

Πρωτεργάτες, ιδρυτές στην ανέγερση και αποπεράτωση του ενοριακού μας κέντρου. Συνοδοιπόροι στο θρακικό κίνημα της Ευρώπης, ανοίγοντας νέους Ορίζοντες και προοπτικές στους νέους ανθρώπους.

Για εμάς τους Θρακιώτες Αννοβέρου, είναι πρόεδρος επί Τιμής στο Σύλλογο (απόφαση Γενικής Συνέλευσης των Μελών 17.02.1991) και Μέγας Ευπατρίδης στην ίδρυση και την απρόσκοπτη λειτουργία της Ομοσπονδίας Θρακικών Συλλόγων Ευρώπης. Η αμέριστη αγάπη και συμπαράσταση που έδειξαν, κράτησε ζωντανό το όραμα ίδρυσης και παρουσίας των Θρακιωτών στην Ευρώπη.

Παναγιώτη και Σωτηρία, σας ευχαριστούμε.

Σας ευχαριστούμε που μας δείξατε για μια ακόμη φορά τον δρόμο. Είμαστε υπερήφανοι και ευγνώμονες προς Εσάς.

Η γενναιόδωρη πράξη σας αυτή, θα είναι οδηγός και φάρος στην ζωή μας.

Αννόβερο, 22 Νοεμβρίου 2023

Αναστάσιος Π. Μπαμπαχμίδης

Η Ανακοίνωση της Διοίκησης του Νοσοκομείου Διδυμοτείχου:

«Αισθανόμαστε την ανάγκη να Σας εκφράσουμε την βαθιά ικανοποίησή μας και την ευγνωμοσύνη μας για τη ΔΩΡΕΑ Σας προς το Νοσοκομείο μας. Επί πλέον Σας θεωρούμε ευεργέτες του Νοσοκομείου μας, σύγχρονους ευεργέτες του τόπου μας και θα Σας είμαστε για πάντα ευγνώμονες. Αποδείξατε την αγάπη Σας για το τόπο μας. Αποδείξατε την τεράστια αλληλεγγύη Σας προς τον συνάνθρωπο.

Είναι απίστευτη η αυθόρμητη πρωτοβουλία Σας να ενισχύσετε το Νοσοκομείο με τη ΔΩΡΕΑ Σας. Με την μεγάλη ΔΩΡΕΑ Σας, η οποία δεν έχει προηγούμενο στη σύγχρονη εποχή μας.

Σας διαβεβαιώνουμε ότι η συνολική μεγάλη ΔΩΡΕΑ Σας βοηθάει το Νοσοκομείο μας να ανταποκριθεί πληρέστερα και ευχερέστερα στην αποστολή του.

Ήδη:

– Το αυτοκίνητο για τη μεταφορά ΑμεΑ, που είναι σε αναπηρικό αμαξίδιο, με την ένδειξη «ΔΩΡΕΑ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ» τέθηκε στην υπηρεσία του Νοσοκομείου και ειδικότερα του Κέντρου Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης Ορεστιάδας, αναβαθμίζοντας εντυπωσιακά τη λειτουργία του και ανακουφίζοντας τους ασθενείς και τις οικογένειές τους.

– Το ιατρικό μηχάνημα (Υστεροσκόπιο) τοποθετήθηκε στη Μαιευτική/Γυναικολογική Κλινική του Νοσοκομείου και τώρα αποτελεί βασικό ιατρικό εργαλείο του Νοσοκομείου.

– Αγοράστηκαν και τοποθετήθηκαν σε κατάλληλες θέσεις, όπου ήταν απαραίτητο και αναγκαίο, 20 κλιματιστικά, 17 Ηλεκτρονικοί υπολογιστές, και 5 εκτυπωτές, διευκολύνοντας πάρα πολύ τη λειτουργία του Νοσοκομείου, αφού τα κλιματιστικά έδωσαν λύσεις στις δύσκολες συνθήκες εργασίας των γιατρών, κυρίως των χειρουργών, αλλά και των άλλων υγειονομικών και βελτίωσαν και το περιβάλλον νοσηλείας των ασθενών, ενώ οι Η/Υ βοηθούν πλέον τους γιατρούς να προσαρμοστούν στις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις των Νοσοκομείων προς όφελος όλων και κυρίως των ασθενών.

– Βελτιώνεται ήδη ο Ιερός Ναός των Αγίων Αναργύρων που ανήκει στο Νοσοκομείο μας, βελτιώνοντας παράλληλα και την εν γένει εικόνα του Νοσοκομείου μας.

– Ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση του στεγάστρου προ της κεντρικής εισόδου του Νοσοκομείου.

– Ολοκληρώθηκε η βελτίωση και ανακαίνιση της εξωτερικής όψης του κτιρίου των Διοικητικών Υπηρεσιών του Νοσοκομείου, εφαρμόστηκε η πλέον σύγχρονη μέθοδος προστασίας του και επίσης πραγματοποιείται η ανάπλαση του αύλειου χώρου του Νοσοκομείου μας και με τον τρόπο αυτό αποκαταστάθηκε η υγιεινή αλλά και η αισθητική των συγκεκριμένων χώρων του Νοσοκομείου.

Σε αυτή τη δύσκολη χρονική περίοδο που διανύουμε και η κοινωνία μας δοκιμάζεται από δύσκολες συγκυρίες με απρόβλεπτες εξελίξεις η πρωτοβουλία Σας αυτή αποτελεί δείγμα της κοινωνικής ευαισθησίας και ανθρωπιάς που Σας διακρίνει και παράδειγμα για τους δυνάμενους να προσφέρουν.

Έχουμε πράγματι μεγάλη ανάγκη τέτοιων αξιέπαινων και ωφέλιμων πρωτοβουλιών και δράσεων και μάλιστα σε μία εποχή οικονομικής και πνευματικής κρίσης, που επικρατεί το πνεύμα της ιδιώτευσης που τείνει να επικρατήσει σε κάθε πτυχή της ζωής μας.

Είθε η πρωτοβουλία Σας, η ΔΩΡΕΑ Σας να βρεί και άλλους μιμητές, είτε ευεργετήσουν το Νοσοκομείο είτε άλλους τοπικούς θεσμούς, ώστε να ενισχύεται η προσπάθειά τους για το γενικό καλό.

Τέτοιες ενέργειες αποκαλύπτουν ότι υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται για το κοινό καλό και λειτουργούν με ανιδιοτέλεια και γιατί το ποθεί η ψυχή τους,

Μας υπενθυμίζετε ότι υπάρχει ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον του τόπου μας.

κα Σωτηρία και κ. Παναγιώτη

Σας παρακαλούμε να δεχθείτε τις ολόθερμες ευχαριστίες μας για τη μεγάλη ΔΩΡΕΑ Σας».

Μία νέα διάκριση απέσπασε η Ελλάδα για το έτος 2023. Συγκεκριμένα, στα Travel Awards του Βελγίου αναδείχθηκε ως ο «Καλύτερος Προορισμός της χρονιάς» («Βest Destination of the Year 2023»), κατακτώντας την πρώτη θέση στην ψηφοφορία του κοινού.

Ανταγωνιστές της στην ίδια κατηγορία ήταν, μεταξύ άλλων, χώρες όπως η Τουρκία, το Ντουμπάι και το Πράσινο Ακρωτήριο.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, με αυτήν τη νέα διάκριση η Ελλάδα αναγνωρίζεται στο Βέλγιο ως ο πλέον επιθυμητός προορισμός για ταξίδια, ενώ ταυτόχρονα επιβραβεύεται στην καρδιά της Ευρώπης η εντυπωσιακή τουριστική ανάκαμψη της χώρας μετά την πανδημία.

Τα βραβεία Travel Awards του Βελγίου διοργανώνονται από το Trav Magazine BeLux, το κορυφαίο επαγγελματικό περιοδικό τουρισμού στο Βέλγιο.

Η ανακοίνωση και η απονομή του βραβείου πραγματοποιήθηκαν στον χώρο του Skyhall του αεροδρομίου των Βρυξελλών, στις 17 Νοεμβρίου 2023, σε μία εκδήλωση που αποτέλεσε την πρώτη μετά την περίοδο της πανδημίας.

Με τη συμμετοχή 920 επαγγελματιών τουρισμού, η 35η διοργάνωση γιόρτασε την ανθεκτικότητα της βελγικής βιομηχανίας ταξιδιών.

Οι εκπρόσωποι της Ελλάδας, η προϊστάμενη της Υπηρεσίας ΕΟΤ Κάτω Χωρών, Κυριακή Μπουλασίδου και η αναπληρώτρια προϊσταμένη, Αγγελική Τζίφα, παρέλαβαν το βραβείο εκφράζοντας θερμές ευχαριστίες προς τους διοργανωτές της εκδήλωσης και τους ψηφοφόρους που αναγνώρισαν την εξαιρετική αξία της Ελλάδας ως τουριστικού προορισμού.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες είχαν σημαντικό αντίκτυπο στο περιβάλλον ήδη πριν από χιλιάδες χρόνια.

Εξόρυξη μετάλλων, αποψίλωση δασών, υπεραλίευση ήταν μερικές από τις δραστηριότητες των προϊστορικών και αρχαίων πολιτισμών στον ελλαδικό χώρο, όπως διαπιστώνουν επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).

Μια διεθνής και διεπιστημονική ομάδα ερευνητών πραγματοποίησε αποστολή στο βόρειο και κεντρικό Αιγαίο τον Ιανουάριο του 2018, όπου συνέλεξε και μελέτησε ιζήματα από τον πυθμένα της θάλασσας και τις παράκτιες περιοχές.

Αυτή την περίοδο οι επιστήμονες βρίσκονται και πάλι στην Ελλάδα, στο νότιο Αιγαίο και το Ιόνιο αυτή τη φορά, για να συνεχίσουν την αναζήτησή τους.

Ο στόχος τους είναι διττός, να προσδιορίσουν πώς η εξάπλωση των ανθρώπινων πολιτισμών τα τελευταία 11.500 χρόνια έχει επηρεάσει τα χερσαία και θαλάσσια οικοσυστήματα, αλλά και πώς οι κλιματικές αλλαγές επηρέασαν τους πρώτους ανθρώπινους πολιτισμούς της ανατολικής Μεσογείου.

Οι αποστολές γίνονται με το γερμανικό ωκεανογραφικό πλοίο METEOR και χρηματοδοτούνται από το ομοσπονδιακό υπουργείο Παιδείας και Έρευνας της Γερμανίας και το Γερμανικό Ίδρυμα Ερευνών.

Η ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετέχουν επίσης επιστήμονες από τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, συλλέγει πυρήνες ιζημάτων από τον πυθμένα της θάλασσας κατά μήκος των ελληνικών ακτών.

Το ιδιαίτερο στοιχείο με τους πυρήνες θαλάσσιων ιζημάτων είναι ότι επιτρέπουν την ανασύνθεση τόσο των περιβαλλοντικών συνθηκών στη θάλασσα όσο και στην ηπειρωτική χώρα κοντά στις ακτές. Τα ιζήματα περιέχουν ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών κλιματικών και περιβαλλοντικών δεικτών που προέρχονται από τη θάλασσα, όπως πλαγκτόν, αλλά και τη στεριά, όπως γύρη και οργανικές ενώσεις από δέντρα και φυτά, τα οποία μεταφέρονται στη θάλασσα και αποτίθενται στον πυθμένα.

Κατά τη μελέτη του υλικού, οι επιστήμονες ήρθαν αντιμέτωποι με ένα σημαντικό εύρημα: ότι οι άνθρωποι κατέστρεφαν το περιβάλλον χιλιάδες χρόνια πριν από σήμερα.

«Νομίζουμε ότι η περιβαλλοντική ρύπανση άρχισε πριν από λίγες δεκαετίες, αλλά στην πραγματικότητα έχει αρχίσει πολύ νωρίτερα. Μπορεί η κλιματική αλλαγή ως αποτέλεσμα των ανθρωπογενών παρεμβάσεων να είναι κάτι καινούριο, αλλά η περιβαλλοντική αλλαγή, η αλλαγή των οικοσυστημάτων εξαιτίας των ανθρώπων υπάρχει πολύ νωρίτερα. Συμβαίνει 5.000 χρόνια πριν από σήμερα, στην Εποχή του Χαλκού, και κορυφώνεται πριν από 2.000 χρόνια», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Γιόργκ Προς, ερευνητής Παλαιοκλιματολογίας στο Ινστιτούτο Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής.

Ο ίδιος προσθέτει ότι το αποτύπωμα των ανθρωπογενών παρεμβάσεων στο φυσικό περιβάλλον συνδέεται στενά με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των πολιτισμών την κάθε χρονική περίοδο.

Μεταξύ άλλων, οι ερευνητές ανέλυσαν την περιεκτικότητα σε μόλυβδο και τις αναλογίες ισότοπων του μολύβδου στους πυρήνες θαλάσσιων ιζημάτων και εντόπισαν την έντονη αύξηση της συγκέντρωσης μόλυβδου εξαιτίας της μαζικής εκμετάλλευσης των ορυχείων του Λαυρίου ήδη πριν από 2.700 με 2.500 χρόνια.

«Ερευνούμε για πρώτη φορά στον ελλαδικό χώρο την έκταση της ρύπανσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος από μόλυβδο κατά τους αρχαίους χρόνους και διαπιστώνουμε ότι η ρύπανση αυτή κορυφώνεται την ίδια εποχή που έχουμε τη μεγαλύτερη επέμβαση στο φυσικό περιβάλλον στη στεριά, κατά τους ελληνιστικούς χρόνους», παρατηρεί ο Έλληνας ερευνητής του Ινστιτούτου Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, Ανδρέας Κουτσοδενδρής.

Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, οπότε το οικονομικό κέντρο μεταφέρεται στη Ρώμη, αλλάζει η γεωχημική υπογραφή των ιζημάτων και η ρύπανση προέρχεται από άλλες περιοχές της Μεσογείου και κυρίως από την Ισπανία, από όπου οι Ρωμαίοι εξορύσσουν μεταλλεύματα.

Την ίδια περίοδο της μεγάλης εκμετάλλευσης των ορυχείων του Λαυρίου, οι ερευνητές εντόπισαν ότι μειώνεται σημαντικά και η δασική κάλυψη στην ενδοχώρα και αυτό αποτελεί ένδειξη της μεγάλης ζήτησης για ξύλο κατά την εξόρυξη και την τήξη του μεταλλεύματος.

«Η αποψίλωση των δασών άρχισε ήδη την Εποχή του Χαλκού, αλλά φαίνεται ότι ήταν διαφορετική η εικόνα σε κάθε περιοχή. Πάντως, στους κλασικούς χρόνους και στην Ελληνιστική περίοδο έχουμε τη μέγιστη διαταραχή των φυσικών οικοσυστημάτων λόγω των ανθρωπογενών παρεμβάσεων, με μεγάλη μείωση του φυσικού δάσους εξαιτίας της επέκτασης της γεωργίας», τονίζει ο κ. Κουτσοδενδρής. Στην έρευνα συμμετέχει επίσης ο Έλληνας αρχαιολόγος από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, Στέλιος Περράκης.

Τα διαθέσιμα στοιχεία της έρευνας υποδηλώνουν επιπλέον μια μεγάλη αλλαγή στη θαλάσσια τροφική αλυσίδα.

«Τα δεδομένα μάς καταδεικνύουν ότι στην αρχαιότητα οι άνθρωποι είχαν ήδη αρχίσει την υπεραλίευση και αυτό συμπληρώνει τις πληροφορίες που είχαμε από τα ρωμαϊκά χρόνια ότι είχε σταματήσει η νυχτερινή αλιεία για την προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος», αναφέρει ο κ. Προς.

Η έρευνα δεν περιορίζεται στον προσδιορισμό της αλληλεπίδρασης ανθρώπων και περιβάλλοντος, αλλά αναζητά και τις αλλαγές του κλίματος ανά εποχή του χρόνου.

Κατά την παρούσα έρευνα, μόλις λίγες ημέρες πριν, εντοπίστηκαν ιζήματα από την Παλαιολιθική περίοδο στον κόλπο της Επιδαύρου, τα οποία αναμένεται να δώσουν στους επιστήμονες σημαντικές πληροφορίες για τις εποχικές διακυμάνσεις του κλίματος αυτής της περιόδου.

Μια εξίσου σημαντική πτυχή της έρευνας είναι και η μελέτη σημαντικών, αλλά άγνωστων μέχρι σήμερα γεωλογικών κινδύνων του παρελθόντος.

Πιθανοί μεγάλοι σεισμοί, υποθαλάσσιες κατολισθήσεις, ηφαιστειακές εκρήξεις, όλα τα παραπάνω γεγονότα αποτυπώνονται στα θαλάσσια ιζήματα και έρχονται στο φως από την ερευνητική ομάδα.

Όπως περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δημήτρης Σακελλαρίου, διευθυντής Ερευνών του ΕΛΚΕΘΕ, οι γεωφυσικές τομές που διενεργούν οι επιστήμονες προκειμένου να επιλέξουν τις κατάλληλες θέσεις για τη δειγματοληψία του ιζήματος, «μας δίνουν και πάρα πολλά άλλα στοιχεία, δηλαδή το πού έχει γίνει μια κατολίσθηση, πού υπάρχει ρήγμα, πόσο ενεργό είναι και τι σεισμούς μπορεί να δώσει».

Δίνει ως παράδειγμα τη λεκάνη της Επιδαύρου, όπου έγιναν πρόσφατα τομές για πρώτη φορά και αποκάλυψαν μεγάλες κατολισθήσεις ως αποτέλεσμα σεισμού στην περιοχή. Η χρονολόγηση των κατολισθήσεων αυτών δεν έχει ολοκληρωθεί, ωστόσο ο κ. Σακελλαρίου εκτιμά ότι τοποθετούνται χρονικά πριν από 5.000-6.000 χρόνια.

«Όσο πάμε πίσω στο χρόνο έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τους γεωκινδύνους μιας περιοχής και το πόσο συχνά εμφανίζονται, οπότε και για το τι μπορούμε να περιμένουμε στην περιοχή αυτή στο μέλλον», προσθέτει ο κ. Σακελλαρίου.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ