Πώς αντιμετώπιζαν στην αρχαιότητα τις πλημμύρες, την καταστροφή οικισμών και την ανάγκη διαχείρισης και κατασκευής αποστραγγιστικών έργων; Μια «ματιά» στο παρελθόν μπορεί να είναι και διδακτική.

Με case study την Κωπαΐδα και βοηθό την αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Βοιωτίας Εύη Τσώτα, επιχειρήσαμε ένα «ταξίδι» στον χρόνο και στις αποστραγγιστικές προσπάθειες που έγιναν στην περιοχή ήδη από την προϊστορία.

«Το νερό μπορεί να επηρεάσει θετικά στην παρουσία του ανθρώπου, αλλά μπορεί ταυτόχρονα να συντελέσει και στην καταστροφή του. Μία ένδειξη αποτελεί η μυθολογική παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο κατακλυσμός του Ωγύγου (σ.σ. κατά μία εκδοχή μυθικός ηγέτης της Βοιωτίας), προκλήθηκε από την υπερχείλιση της Κωπαΐδας, με αποτέλεσμα ο αφανισμός πολισμάτων των Βοιωτών, Αθηναίων και Ελευσίνιων που είχαν κατοικήσει την περιοχή, ενώ κατέστρεψε ακόμα και την Αττική.

Η μυθολογική παράδοση θέλει τους μυθικούς κατοίκους του Ορχομενού, τους Μινύες, να δημιουργούν τα πρώτα έργα για την αποξήρανση και διαχείριση των υδάτων της λίμνης», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Εύη Τσώτα για τη λίμνη Κωπαΐδα που απετέλεσε σημαντικό πόλο έλξης κατοίκων, κατά τη διάρκεια των αιώνων, ανεξαρτήτως των προβλημάτων που είχαν με τη διαχείριση των υδάτων της.

Σήμερα η Κωπαΐδα είναι πεδιάδα της Βοιωτίας, η οποία δημιουργήθηκε ύστερα από την αποξήρανση της ομώνυμης λίμνης κατά το διάστημα 1880-1930.

Οι πρώτοι που αποξήραναν τη λίμνη, σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, ήταν οι αρχαίοι κάτοικοι του Ορχομενού, οι Μινύες. Η αποξήρανσή της αποτέλεσε το μεγαλύτερο εγγειοβελτιωτικό έργο όχι μόνο των προϊστορικών χρόνων, αλλά γενικά της αρχαιότητας.

«Το μεγαλόπνοο, όμως, σχέδιο αποξήρανσης της λίμνης, που υλοποιήθηκε κατά τη Μυκηναϊκή εποχή, ήταν εξαιρετικά σύνθετο. Έπρεπε να διαμορφωθεί η περίμετρος της λίμνης με σκοπό τον περιορισμό της, με την εκτροπή δύο ποταμών, του Βοιωτικού Κηφισού και του Μέλανα, που κατέληγαν στην Κωπαΐδα.

Για να οδηγήσουν το νερό όπου θα τους επέτρεπε να αποκτήσουν γόνιμα εδάφη και ασφάλεια από ανεξέλεγκτες πλημμύρες, έσκαψαν βαθιά κανάλια και ανύψωσαν μεγάλα κτιστά αναχώματα, διοχετεύοντας τα νερά των ποταμών στις φυσικές καταβόθρες που υπάρχουν στις παρυφές της λίμνης, μέσω των οποίων τους έδωσαν διέξοδο προς τη θάλασσα.

Τα τεχνικά έργα περιλαμβάνουν τεχνητές λίμνες εν είδει ταμιευτήρων ύδατος, όπου μπορούσαν να έχουν νερό σε περιόδους ξηρασίας. Παράλληλα, αρκετά σημεία είχαν διαμορφωθεί για τον έλεγχο και την αποτροπή υπερχείλισης, αφήνοντας κάθε φορά ελεγχόμενο όγκο νερού να εισρέει στη λίμνη», προσθέτει η αρχαιολόγος.

Το εντυπωσιακότερο τμήμα των έργων που διασώθηκαν είναι η βόρεια αποστραγγιστική τάφρος, μήκους 25 περίπου χιλιομέτρων, η οποία ξεκινούσε από τον Ορχομενό και κατέληγε στο σημερινό Κάστρο, όπου διακλαδιζόταν σε δύο τμήματα για να οδηγήσουν το νερό στις φυσικές καταβόθρες.

«Το μεγάλο ανάχωμα που υψώθηκε ήταν περίπου 3 μέτρα ύψος και είχε πλάτος 30 μέτρα. Για να ενισχύσουν, δε, τη διάβρωση και φθορά του αναχώματος, κατά μήκος των μακρών πλευρών του κατασκεύασαν ισχυρό κυκλώπειο τοίχο πάχους 2,5 μέτρων.

Το ανάχωμα πλέον είχε διπλή σημασία, από τη μία προστάτευε από υπερχείλιση ενώ παράλληλα προσέφερε έναν ασφαλή δρόμο για τη μεταφορά ανθρώπων και προϊόντων», εξηγεί η Ε. Τσώτα.

Ωστόσο, η ιστορία της Κωπαΐδας δεν σταματά στους προϊστορικούς χρόνους.

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές μεταξύ 335-331 π.Χ., επί Αλεξάνδρου Γ’, προέκυψαν νέα έργα, τόσο με τη μερική χρήση των παλαιών μυκηναϊκών έργων, όσο και με την εκσκαφή μιας νέας κεντρικής αποστραγγιστικής τάφρου.

«Το 1920, όμως, αποκαλύφθηκαν από τον αρχαιολόγο Ν. Παπαδάκη στην Κορώνεια της Βοιωτίας μερικές επιγραφές χαραγμένες επάνω σε μεγάλους μαρμάρινους ορθοστάτες (μία εξ αυτών εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών).

Καταγράφουν επιστολές σταλμένες από τον φιλέλληνα Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό (117-138 μ.Χ.) προς τους κατοίκους της ομώνυμης αρχαίας βοιωτικής πόλης για τα αντιπλημμυρικά και εγγειοβελτιωτικά έργα που πραγματοποιήθηκαν τελικά στην περιοχή κατ’ εντολή του ίδιου του αυτοκράτορα, ο οποίος επισκέφθηκε την Κορώνεια το 125 μ.Χ. και διέγνωσε αυτοπροσώπως το πρόβλημα στην εξεύρεση καλλιεργήσιμης γης, εξαιτίας των πλημμυρών που προκαλούνταν από τα νερά των ποταμών της δυτικής Κωπαΐδας», πληροφορεί η συνομιλήτρια του ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Στην πρώτη επιστολή (του 125 μ.Χ.) γίνεται αναφορά στην ανάγκη διευθέτησης της κοίτης του Κηφισού και της Έρκυνας, καθώς και των άλλων ποταμών της περιοχής, μέσω της εκσκαφής τάφρων και της κατασκευής αναχωμάτων.

«Ταυτόχρονα, ενημερώνει τους κατοίκους ότι θα χορηγήσει στην πόλη 65.000 δηνάρια από το αυτοκρατορικό ταμείο για την ολοκλήρωσή τους, ενώ αφήνει τους κατοίκους της πόλης να επιλέξουν τους μηχανικούς που θα αναλάμβαναν την κατασκευή τους.

Δέκα χρόνια μετά, το 135 μ.Χ., με νέα επιστολή του, ο αυτοκράτορας επανέρχεται στο θέμα κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στον ποταμό Φάλαρο. Στην επιστολή αυτή τους ενημερώνει ότι στέλνει τον αγαπητό του φίλο Αιμίλιο Ιούγκο για τη διευθέτηση.

Τέλος, στην τρίτη επιστολή (135 – 137 μ.Χ.), τα αντιπλημμυρικά και εγγειοβελτιωτικά έργα στον Φάλαρο εμφανίζονται να έχουν ήδη ολοκληρωθεί.

Ο Αδριανός φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένος, αλλά εφιστά την προσοχή τους να μην παραμελήσουν τη συντήρησή τους, ενώ τους επισημαίνει ότι όποιος προξενούσε βλάβη στα έργα θα αναγκαζόταν να επανορθώσει και η πόλη θα υποχρεωνόταν να καταβάλει πρόστιμο 1.500 δηναρίων για την προξενηθείσα ζημία», επισημαίνει η Ε. Τσώτα.

Οι παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους στην Κωπαΐδα έκλεισαν τον κύκλο των αρχαίων αντιπλημμυρικών έργων στη λίμνη.

«Συνεχιστές της μακράς αυτής παράδοσης, τα ρωμαϊκά αντιπλημμυρικά έργα απέδωσαν πλούσια καλλιεργήσιμη γη και αποτέλεσαν αναπόσπαστο κρίκο στην αλυσίδα μιας πανάρχαιας και διαχρονικής προσπάθειας εκμετάλλευσης των εύφορων εδαφών της λεκάνης.

Η, δε, πόλη της Κορώνειας, τίμησε τον ευεργέτη Αδριανό για το πολύτιμο δώρο του, με την τοποθέτηση ενός μαρμάρινου αδριάντα, σωζόμενου ύψους 1,82 μέτρων, που σήμερα εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών», καταλήγει η αρχαιολόγος.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το μεγαλύτερο μηνιαίο ύψος βροχόπτωσης που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη καταγράφηκε στη Μακρινίτσα Πηλίου κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας Daniel.

Συγκεκριμένα, μετά την αποκατάσταση της μετάδοσης των μετρήσεων σχεδόν όλων των μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr στη Θεσσαλία, εντοπίστηκε ότι ο μετεωρολογικός σταθμός της Μακρινίτσας Πηλίου κατέγραψε μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου 2023 αθροιστικό ύψος βροχόπτωσης 1.235 χιλιοστά, τιμή που αποτελεί το μεγαλύτερο μηνιαίο ύψος βροχόπτωσης που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη.

Το προηγούμενο ρεκόρ κατείχε η Ασκύφου Χανίων τον Φεβρουάριο του 2019, όταν είχε καταγράψει μηνιαίο ύψος βροχόπτωσης 1.225 χιλιοστά. Όσον αφορά την Ελλάδα, τα μεγαλύτερα ύψη βροχόπτωσης των τελευταίων 15 ετών, εκτός από τα παραπάνω, έχουν καταγραφεί στη Ζαγορά Πηλίου (1.155 χιλιοστά τον Φεβρουάριο 2018), στην Ασή Γωνιά Χανίων (1.109 χιλιοστά τον Φεβρουάριο 2019) και στη Ζαγορά Πηλίου (1.096 χιλιοστά τον Σεπτέμβριο 2023).

Επιπροσθέτως, στην κακοκαιρία Daniel καταρρίφθηκε σε τέσσερις μετεωρολογικούς σταθμούς το ρεκόρ ημερήσιου ύψους βροχόπτωσης του δικτύου μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr/ΕΑΑ που κατείχε από το 2009 η Μακρινίτσα (417 χιλιοστά).

Μετά την κακοκαιρία Daniel την πρώτη θέση καταλαμβάνει η βροχόπτωση στην Πορταριά Πηλίου (762 χιλιοστά) και ακολουθούν η Ζαγορά Πηλίου (760 χιλιοστά), η Μακρινίτσα (757 χιλιοστά) και ο Βόλος (451 χιλιοστά).

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO εγγράφηκε το Ζαγόρι, στο πλαίσιο της 46ης Συνόδου της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς στο Ριάντ.

«Για πρώτη φορά, εγγράφεται στον Κατάλογο ένα πολιτιστικό αγαθό της χώρας μας, το οποίο αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα της νεώτερης πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Όλες οι μέχρι σήμερα ελληνικές εγγραφές αφορούσαν σε αγαθά της Αρχαιότητας ή του Βυζαντίου» τονίζει σε δήλωση της η υπουργός Πολιτισμού.

«Ο διεθνής Οργανισμός αναγνώρισε την εξέχουσα οικουμενική αξία της αρχιτεκτονικής των Ζαγοροχωρίων, ως ένα εξαιρετικό δείγμα επιβίωσης και αλληλεπίδρασης της βυζαντινής και οθωμανικής αρχιτεκτονικής. Αναγνώρισε την αυθεντικότητα και ακεραιότητα του αγαθού, συστατικά απαραίτητα προκειμένου να περιληφθεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς» προσθέτει η Λίνα Μενδώνη, εκφράζοντας ευχαριστίες σε όσους συνέβαλαν στη σύνταξη του φακέλου υποψηφιότητας και υποστήριξαν το όλο εγχείρημα: «Τους συναδέλφους υπουργούς στο Υπουργείο Εξωτερικών. Τα στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Ηπείρου και τους ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, πολλών και διαφορετικών ειδικοτήτων, για τις ατέλειωτες ώρες εθελοντικής εργασίας. Τον Περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρο Καχριμάνη, τον Δήμαρχο Ζαγορίου Γιώργο Σουκούβελο και τους κατοίκους του Ζαγορίου, για την υποστήριξη, με κάθε τρόπο, αυτής προσπάθειας.

Ιδιαίτερα ευχαριστώ και συγχαίρω τα μέλη της αντιπροσωπείας μας στην Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς, που σήκωσαν το βάρος της υποστήριξης της υποψηφιότητας. Την επικεφαλής της αντιπροσωπείας μας Πρέσβη και Μόνιμη Αντιπρόσωπο της Ελλάδας στην UNESCO Μαρία Διαμαντοπούλου, την επικεφαλής της ομάδας των εμπειρογνωμόνων μας επίτιμη Διευθύντρια Αρχαιοτήτων Δρ Ευγενία Γερούση, την Εθνική Εκπρόσωπό μας για τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO Κωνσταντίνα Μπενίση και την αν. Εθνική Εκπρόσωπο Βασιλική Δημητροπούλου.

Η εγγραφή του Ζαγορίου στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, στο πλαίσιο της 46ης Συνόδου της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς στο Ριάντ, αποτελεί πρόσκληση και υποχρέωση της χώρας μας να διατηρήσει και να προστατεύσει αλώβητη αυτήν κληρονομιά, που από σήμερα καθίσταται παγκόσμια» καταλήγει η υπουργός Πολιτισμού.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Περισσότερα από 300 πουλιά, από 26 διαφορετικά είδη, δακτυλίωσαν οι επιστήμονες της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Νέστου – Βιστωνίδας και Ροδόπης του ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής).

Οι δακτυλιώσεις των πτηνών πραγματοποιήθηκαν την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου στο πλαίσιο της πράξης «Διαχειριστικές Δράσεις Προστατευόμενων Περιοχών, Ειδών και Οικοτόπων στην περιοχή ευθύνης του τέως Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας και Θάσου».

Αφορούσαν κυρίως πουλιά που προέρχονταν από τα είδη Θαμνοτσιροβάκο (Sylvia communis), Θαμνοφυλλοσκόπο (Phylloscopus trochilus), Κηποτσιροβάκο (Sylvia borin), Βουνοτσιροβάκο (Sylvia curruca) και Μαυροσκούφη (Sylvia atricapilla).

Η δακτυλίωση αποτελεί μία από τις κύριες επιστημονικές μεθόδους μελέτης των πτηνών, με σκοπό την έρευνα και την προστασία τους.

Η σύλληψή τους γίνεται με ειδικά δίχτυα τα οποία τοποθετούνται στις περιοχές ενδιαφέροντος. Το καταρτισμένο και έμπειρο προσωπικό τοποθετεί ένα δακτυλίδι, μεταλλικό ή έγχρωμο στον ταρσό (πόδι) του πτηνού, με μοναδικό κωδικό.

Αφού το προσωπικό προσδιορίσει το φύλο και την ηλικία τους και καταγράψει στοιχεία χρήσιμα για τη μελέτη τους, όπως το μήκος της φτερούγας, του ταρσού και του ράμφους τους, το λίπος τους, στη συνέχεια τα πτηνά απελευθερώνονται ξανά στο φυσικό τους περιβάλλον.

Ο μοναδικός αριθμός που είναι χαραγμένος στα δακτυλίδια παραπέμπει στο πότε ακριβώς, σε ποια περιοχή και σε ποια χώρα έγινε η δακτυλίωση. Έτσι, όταν στο μέλλον παρατηρηθούν τα δακτυλιωμένα πτηνά μπορούν να εξαχθούν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις μεταναστευτικές διαδρομές που ακολουθούν, τις τοπικές μετακινήσεις τους, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, τη διάρκεια της ζωής τους και να προταθούν και να εφαρμοστούν στοχευμένα διαχειριστικά μέτρα για τη διατήρησή τους.

Οι δακτυλιώσεις έγιναν για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά στην ευρύτερη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Με στόχο την προβολή της Κω, που προσφέρει στους ταξιδιώτες μοναδικές εμπειρίες, ο δήμος, στο πλαίσιο της συνεργασίας του με την εταιρεία CK Strategies και την υποστήριξη του Γραφείου ΕΟΤ Κάτω Χωρών, διοργάνωσε ένα ξεχωριστό ταξίδι εξοικείωσης με διακεκριμένους δημοσιογράφους και ταξιδιωτικούς πράκτορες από την ολλανδική και βελγική αγορά.

Την αποστολή συνόδευσε και η αναπληρώτρια διευθύντρια του γραφείου του ΕΟΤ Κάτω Χωρών, Άντζελα Τζίφα.

Για τέσσερις ημέρες οι 12 προσκεκλημένοι, όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση, δήλωσαν εντυπωσιασμένοι τόσο από την πληθώρα και την ποικιλία των δυνατοτήτων που προσφέρει η Κως, από την πλούσια ιστορία και τον πολιτισμό της, τις απαράμιλλες ομορφιές, την μοναδική φιλοξενία και την αυθεντικότητα της τουριστικής εμπειρίας, όσο και από το εξαιρετικά ξενοδοχειακό δυναμικό που διαθέτει.

Η Κως ξεχωρίζει ως ο κορυφαίος καλοκαιρινός προορισμός των Δωδεκανήσων. Μία πραγματική μεσογειακή όαση, τόσο για τους λάτρεις της ιστορίας όσο και για τους λάτρεις της περιπέτειας.

Η εκτεταμένη βλάστηση, το ήπιο κλίμα, τα γαλάζια νερά του Αιγαίου και οι ατελείωτες ακτές της συνθέτουν ένα τοπίο εξαιρετικής ομορφιάς, ιδανικό για καλοκαιρινές διακοπές.

Η γνήσια ελληνική φιλοξενία είναι μοναδική στην Κω, με τους ντόπιους συνεχώς να προσπαθούν να γεμίσουν το ταξίδι με τοπικές γεύσεις, έθιμα ή παραδόσεις. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι εκατοντάδες επισκέπτες επιλέγουν επανειλημμένα την Κω για τις καλοκαιρινές τους διακοπές εδώ και δεκαετίες, αναφέρει η σχετική ανακοίνωση.

Σκοπός της πρωτοβουλίας ήταν να γνωρίσουν οι δημοσιογράφοι και οι τουριστικοί πράκτορες τον τόπο και να καταγράψουν αυτή τους τη εμπειρία στα ΜΜΕ που εκπροσωπούν.

Σε ό,τι αφορά τους τουριστικούς πράκτορες, αποκόμισαν μια ολοκληρωμένη εμπειρία για τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, αλλά και τους ανθρώπους, προκειμένου να εντάξουν στα προγράμματα εκδρομών τους τον προορισμό της Κω.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το υπουργείο Πολιτισμού προχωρεί στη διαμόρφωση και εφαρμογή στρατηγικού σχεδίου για την ολοκληρωμένη διαχείριση του μνημειακού συνόλου της καστροπολιτείας της Μονεμβασιάς, ενημερώνει ανακοίνωση του υπουργείου.

Η μεθοδολογία για την εκπόνησή του αποτελεί αντικείμενο ερευνητικού προγράμματος που εκπονούν οι αρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΠΠΟ με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το πρόγραμμα έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης, τον Ιούνιο 2024.

Όπως δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, «η καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς αποτελεί ένα ιδιαίτερο μνημειακό και οικιστικό σύνολο, όπου συνυπάρχουν ο ενεργός οικισμός της Κάτω Πόλης με τον αρχαιολογικό χώρο της ‘Ανω Πόλης. Με τα έργα που ήδη υλοποιούμε – την εγκατάσταση τελεφερίκ, τη μετατροπή της οικίας Γιάννη Ρίτσου σε Δημοτικό Μουσείο, τη φωτιστική ανάδειξη του Βράχου, την αποκατάσταση των τειχών – αλλά και εκείνα που έχουν ήδη ολοκληρωθεί, όπως η αποκατάσταση του Ναού της Αγίας Σοφίας στην ‘Ανω Πόλη, στόχος μας είναι να αναδείξουμε ως σύνολο τη Μονεμβασιά, συνδέοντας την ‘Ανω με την Κάτω Πόλη, καθιστώντας την ολοκληρωτικά προσβάσιμη σε κάθε επισκέπτη. Το στρατηγικό σχέδιο – αποτέλεσμα του ερευνητικού προγράμματος που εκπονεί το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού- έχει ως κύριο στόχο να προτεραιοποιήσει τις αναγκαίες παρεμβάσεις, στη βάση μιας βιώσιμης ανάπτυξης του μνημειακού και συγχρόνως οικιστικού συνόλου».

Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, το ερευνητικό πρόγραμμα περιλαμβάνει την αναγνώριση και τεκμηρίωση του αρχαιολογικού χώρου της Μονεμβασιάς (‘Ανω και Κάτω Πόλη) με καταγραφή των προβλημάτων που εντοπίζονται. Τεκμηριώνει τη σκοπιμότητα του έργου και διατυπώνει το στρατηγικό όραμα για την ανάδειξη της καστροπολιτείας.

Εξετάζονται ειδικά ζητήματα επισκεψιμότητας και διατυπώνονται προτάσεις για το συνολικό έργο, ενώ παράλληλα συντάσσονται ειδικές προδιαγραφές για την εκπόνηση των επιμέρους μελετών. Ιεραρχεί, σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο, τους στόχους και τις δράσεις για την ολοκληρωμένη προστασία, συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη της καστροπολιτείας της Μονεμβασιάς.

Η περίπτωση της Μονεμβασιάς θα λειτουργήσει ως πιλότος, ώστε ο στρατηγικός σχεδιασμός για την ολοκληρωμένη διαχείριση αντίστοιχων μνημειακών συνόλων, να θέτει προτεραιότητες, στόχους και χρονοδιαγράμματα, καταλήγει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ