ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Εννιάχρονος master chef “κατακτά” τη Γερμανία

Είναι μόλις εννέα ετών αλλά η ηλικία δεν τον εμποδίζει να κυνηγήσει το όνειρό του, μέρος του οποίου έχει ήδη γίνει πραγματικότητα, όπως δηλώνει.
Ο Λούκα Λούκιτς (Luka Lukic) ζούσε σε μια μικρή πόλη στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και, τις ώρες που βρισκόταν μέσα στην κουζίνα του εστιατορίου που είχαν οι γονείς του στη Ντόνια Ποντγκραντάτσμα (Donja Podgradacma), σε μια περιοχή κοντά στην Μποσάνσκα Γκράντισκα (Bosanska Gradiska) “πάντρευε” διάφορα υλικά, μπαχαρικά και αρωματικά, προσπαθώντας να φτιάξει δικά του, ιδιαίτερα πιάτα, που ίσως μια ημέρα θα μπορούσαν να “ανταγωνιστούν” δημιουργίες ακόμη και βραβευμένων, διάσημων σεφ.
Ανάμεσα στις κατσαρόλες, τα τηγάνια, τις αδιάκοπες προσπάθειες, τις αποτυχίες, αλλά και τις επιτυχίες, ο Λούκα βρήκε το μονοπάτι που τον οδήγησε όχι απλώς σε μία θέση κουζίνας εστιατορίου, αλλά χιλιόμετρα μακριά, σε χώρα του εξωτερικού, όπου είχε την ευκαιρία να δοκιμάσει και να δοκιμαστεί σε ευκαιρίες που του έδινε ο αγαπημένος του σεφ, Τιμ Μάλζερ (Tim Malzer).
Οπως γράφουν τοπικά μέσα ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων και η εφημερίδα “Sarajevo Times”, επικαλούμενα δημοσίευμα του περιοδικού “Stern” ο Λούκα Λούκιτς ένας νεαρός με καταπληκτικές ικανότητες και δεξιότητες, κατάφερε να κατακτήσει μία θέση στο παιχνίδι μαγειρικής “Kitchen Impossible” στη γερμανική τηλεόραση, του οποίου παρουσιαστής ειναι ο διάσημος σεφ Τιμ Μάλζερ.
Ο μικρός μάγειρας είχε την ευκαιρία να αναμετρηθεί με τον μέντορά του, να δείξει την αξία του και να τον …κατατροπώσει, αποδεικνύοντας ότι όταν ο Τιμ Μάλζερ τον επέλεξε, δεν είχε άδικο.
Το χαρισματικό παιδί από τη Βοσνία -Ερζεγοβίνη ανακάλυψε ο διάσημος σεφ, όταν στη διάρκεια ενός ταξιδιού του στη Βοσνία -Ερζεγοβίνη, είχε επισκεφθεί το εστιατόριο των γονιών του για φαγητό και εκεί συνάντησε για πρώτη φορά τον εννιάχρονο Λούκα. Το ταξίδι του σεφ πλέον πήρε άλλη τροπή και “γεύση”, αφού σ’ αυτό προστέθηκε η παρουσία του μικρού νεαρού που κατάφερε – μέσα από το τηλεοπτικό πρόγραμμα – να κερδίσει τις καρδιές του κοινού και πάνω απ΄όλα να ζει το όνειρό του που δεν είναι άλλο απ’ το να μαγειρεύει.
Πηγή: ΑΜΠΕ
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Περίπου 300 Ελληνικές εταιρίες στην φετινή Anuga

Μεγάλη η συμμέτοχη της Ελλάδας στην φετινή διεθνή έκθεση τροφίμων και ποτών Anuga που θα πραγματοποιηθεί από το Σάββατο 7 Οκτωβρίου. έως την Τετάρτη 11 Οκτωβρίου 2023 στην Κολωνία.
Η έκθεση που αποτελεί ορόσημο στον κλάδο, με τις 10 εμπορικές εκθέσεις κάτω από μια στέγη, πραγματοποιείται κάθε δυο χρόνια στη Κολωνία.
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, περισσότεροι από 7.800 εκθέτες από 118 χώρες συμμετέχουν σε ένα πλήρως κρατημένο εκθεσιακό κέντρο με συνολική έκταση περίπου 300.000m². Το ξένο μερίδιο είναι 94 τοις εκατό. Οι δέκα μεγαλύτερες συμμετοχές χωρών προέρχονται από το Βέλγιο, την Κίνα, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ολλανδία, την Πολωνία, την Ισπανία, την Τουρκία και τις ΗΠΑ.
Υπό το κατευθυντήριο θέμα της «Βιώσιμης Ανάπτυξης», η φετινή Anuga, μαζί με νέους συνεργάτες, προσφέρει επίσης ένα ποικίλο πρόγραμμα εκδηλώσεων και συνεδρίων που εστιάζει σε τρέχοντα θέματα στη βιομηχανία τροφίμων.
Επισκεφτείτε μας στην Anuga από 8 -11 Οκτωβρίου Hall: 9.1 STAND: A-050/
Επισκεφτείτε μας στην Anuga από 8 -11 Οκτωβρίου Hall: 10.1 STAND: A-041/
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Γερμανία: Θα μειωθεί στα 16 έτη η ηλικία ψήφου;

Η γερμανική κυβέρνηση επιθυμεί να μειώσει την ηλικία ψήφου στα 16 έτη. Για να υλοποιήσει το σχέδιό της θα χρειαστεί και την αντιπολίτευση. Η πλειοψηφία των πολιτών διαφωνεί.
Το Σύνταγμα της Γερμανίας είναι σαφές: «Δικαίωμα ψήφου έχει όποιος έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του». Πολλοί νέοι όμως αρνούνται να το δεχτούν. Είναι πολιτικοποιημένοι, διαδηλώνουν για τα δικαιώματά τους και – όπως η «Τελευταία Γενιά» – επιμένουν στους σκοπούς τους.
Για τη μαθήτρια Ράγιε Λινγιόνομ Νιζαγιάτου, ένα τέτοιο όριο θα ήταν πολύ χαμηλό. «Αλλά το να μπορώ να ψηφίζω στις ομοσπονδιακές εκλογές από τα 16 μου, αυτό θα ήταν τέλειο», αναφέρει στην DW η μαθήτρια από το Βερολίνο, προσθέτοντας πως έχει διαμορφωμένη πολιτική άποψη και θέλει να την εκφράσει διά της ψήφου.
Ο Μίρο Λιμ είναι μάλλον επιφυλακτικός. Ο 17χρονος μαθητής λυκείου είχε δικαίωμα να ψηφίσει για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο, αλλά μόνο σε δημοτικό επίπεδο, δηλαδή για τα μέλη της περιφερειακής διοίκησης στο Βερολίνο.
«Τέτοιες εκλογές είναι πιο “διαχειρίσιμες” και μπορώ να οραματιστώ τις δυνατές αλλαγές για το μέρος που ζω», λέει. «Στις ομοσπονδιακές εκλογές, όμως, όλα είναι πολύ πιο περίπλοκα». Επιπλέον, το διάστημα μέχρι τις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές, του φαίνεται πολύ μεγάλο. «Μέχρι τότε, η άποψή μου ενδέχεται να έχει αλλάξει προ πολλού».
Η πλειοψηφία αντιτίθεται στην ψήφο από τα 16
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Insa, το 62% των ερωτηθέντων είναι αντίθετο ή μάλλον αντίθετο με την αναγνώριση του δικαιώματος ψήφου από την ηλικία των 16 ετών στις ομοσπονδιακές εκλογές. Ωστόσο, ο σκεπτικισμός μειώνεται: σε παρόμοια έρευνα πριν από επτά χρόνια, το αντίστοιχο ποσοστό ανερχόταν σε 80%.
Η Ζίγκριντ Μάινχολντ-Χένσελ από το Ίδρυμα Bertelsmann δεν κατανοεί τον σκεπτικισμό. Η μείωση της ηλικίας ψήφου αποτελεί καλό αντίδοτο κατά της απογοήτευσης με την πολιτική.
«Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι οι 16χρονοι δεν διαφέρουν από τους 18χρονους όσον αφορά στις πολιτικές τους γνώσεις και το ενδιαφέρον τους», εξηγεί σε συνέντευξή της στην DW. «Από αυτήν την άποψη, δεν υπάρχει καμία εύλογη δικαιολογία για τη μη μείωση της ηλικίας ψήφου». Ακόμη, είναι σημαντικό να ασχολείται κανείς με τα κόμματα και τις εκλογές από νεαρή ηλικία, καθώς έτσι «διατηρείται η δημοκρατία ζωντανή και αποτελεσματική μακροπρόθεσμα».
Διάσταση απόψεων στην πολιτική ηγεσία
Οι γραμμές στη γερμανική πολιτική είναι σαφείς: τα κόμματα του συνασπισμού τάσσονται υπέρ της μείωσης της ηλικίας ψήφου στις ομοσπονδιακές εκλογές, όπως και το αριστερό κόμμα Die Linke.
Το CDU/CSU και το δεξιό λαϊκιστικό AfD, από την άλλη, αντιτίθενται σε μία τέτοια μεταρρύθμιση.
Στο ενδεχόμενο μίας σχετικής τροποποίησης του εκλογικού νόμου, υπολογίζεται πως ο αριθμός των εκλογέων θα αυξηθεί κατά περίπου 1,5 εκατομμύριο. Ωστόσο, μία τέτοια αλλαγή θα απαιτούσε την έγκριση των 2/3 των μελών της Μπούντεσταγκ και του Μπούντεσρατ και τα κόμματα του συνασπισμού δεν διαθέτουν την απαραίτητη πλειοψηφία.
Ο Γιοχάνες Φόγκελ, αντιπρόεδρος του FDP, αγωνίζεται για τη μείωση της ηλικίας ψήφου εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες. Όσοι αντιτίθενται στην ηλικία ψήφου στα 16 έτη θα πρέπει «να δικαιολογήσουν πλήρως γιατί αρνούνται να παραχωρήσουν αυτό το δικαίωμα σε έναν πολίτη», αναφέρει ο Φόγκελ στην DW.
Σε εποχές γήρανσης της κοινωνίας, η δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών αποτελεί επίσης ένα επιχείρημα υπέρ της μικρής ηλικίας ψήφου: «Φυσικά, θα ήταν θετικό εάν οι προοπτικές των μελλοντικών γενεών συμπεριλαμβάνονταν πιο έντονα στην πολιτική».
Η συντηρητική αντιπολίτευση διαφωνεί. Στα 16 τους χρόνια, πολλοί νέοι δεν γνωρίζουν καν τι επάγγελμα πρόκειται να ακολουθήσουν ή τι επιθυμούν να σπουδάσουν, ενώ συχνά οι γονείς επηρεάζουν τις εκλογικές τους αποφάσεις.
Ο Άνσγκαρ Χέβελινγκ, νομικός σύμβουλος της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU/CSU στην Μπούντεσταγκ, υποστηρίζει στην DW ότι «είναι προφανώς αντιφατικό να επιτρέπεται στους νέους να συνάπτουν συμβάσεις και να ευθύνονται αστικά μετά την ηλικία των 18 ετών και, ταυτοχρόνως, να μειωθεί η ηλικία ψήφου».
Περίπλοκο το νομικό πλαίσιο στη Γερμανία
Στην Ευρώπη, οι νέοι 16 ή 17 ετών έχουν δικαίωμα ψήφου στις βουλευτικές εκλογές μόνο στην Ελλάδα, τη Μάλτα και την Αυστρία.
Ακόμη και παγκοσμίως, είναι πολύ λίγες οι χώρες στις οποίες προβλέπεται μία τόσο χαμηλή ηλικία ψήφου.
Στη Γερμανία, πάντως, παρ’ ότι στις ομοσπονδιακές εκλογές συμμετέχουν όσοι πολίτες είναι άνω των 18 ετών, σε έξι κρατίδια επιτρέπεται στους 16χρονους να ψηφίζουν στις κρατιδιακές εκλογές.
Σε 11 από τα 16 κρατίδια, αναγνωρίζεται σε αυτούς δικαίωμα ψήφου και στις δημοτικές εκλογές.
Στις επερχόμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο του 2024, οι 16χρονοι Γερμανοί θα έχουν επίσης δικαίωμα ψήφου για πρώτη φορά, όπως αποφάσισαν τα κόμματα του συνασπισμού (SPD, Πράσινοι, FDP) τον Νοέμβριο του 2022. Για μία τέτοια αλλαγή, δεν ήταν απαραίτητη μία πλειοψηφία 2/3.
Η κ. Χένσελ του Ιδρύματος Bertelsmann θεωρεί ότι οι διαφορετικοί κανονισμοί είναι ατυχείς: «Όσον αφορά την πρόσβαση στην κάλπη, έχουμε ένα συνονθύλευμα κανονισμών και καλούμαστε να εξηγήσουμε σε έναν νέο ότι έχει δικαίωμα ψήφου στις ευρωεκλογές, αλλά όχι στις ομοσπονδιακές».
Το εάν η κυβέρνηση θα μπορέσει τελικά να μειώσει την ηλικία ψήφου στα 16 έτη, παραμένει ασαφές.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Γερμανία: Της μόδας η χρονοκράτηση στα εστιατόρια

Έξω για φαγητό και κουβέντα πολλή ώρα για να απολαύσετε το φαγητό; Όλο και περισσότερα εστιατόρια δίνουν πλέον περιορισμένο χρόνο στις κρατήσεις.
Ο χρόνος είναι χρήμα. «Έχουμε προγραμματίσει μιάμιση ώρα για την παραμονή σας» αναφέρεται στην επιβεβαίωση της κράτησης για το μοντέρνο εστιατόριο “Frühstück 3000” στο Βερολίνο. Η νέα αυτή τακτική κρατήσεων στα εστιατόρια εξαπλώνεται πλέον και στη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία.
Κάποτε ήταν δεδομένο πως το να βγαίνεις έξω σήμαινε να φας, να πιείς και να γνωρίσεις ανθρώπους.
Όλο και περισσότερες πόλεις μπαίνουν στον χορό των περιορισμένων χρονικά κρατήσεων. Δεν είναι μόνο τα εστιατόρια του Μονάχου και του Βερολίνου αλλά και πολύ γνωστά εστιατόρια στη Βιέννη, το Σάλτσμπουργκ, το Αμβούργο, τη Φρανκφούρτη, την Κολωνία, τη Λειψία, τη Στουτγάρδη, τη Ζυρίχη.
Σε άλλες χώρες, εκτός από αυτές τις τρεις προαναφερόμενες γερμανόφωνες, η χρονοκράτηση είναι γνωστή. Στη Νέα Υόρκη, το Λος Άντζελες, το Σαν Φρανσίσκο, το Λονδίνο, το Παρίσι, την Κοπεγχάγη και τη Στοκχόλμη, τα τραπέζια γεμίζουν ακόμη και τρεις φορές μέσα σε ένα βράδυ.
Με μερικά μόνο κλικ κράτηση
Στις γερμανόφωνες χώρες αποτελούσαν εξαίρεση μέχρι το 2020. Στην πανδημία λόγω του κορωνοϊού και των μέτρων απόστασης άρχισε να γίνεται αποδεκτό και λίγο της μόδας. Το εστιατόριο “893 Ryotei” στο Βερολίνο αναφέρει στην ιστοσελίδα του ότι «οι διαδικτυακές κρατήσεις περιορίζονται σε δύο ώρες».
Σε κάθε περίπτωση μια ηλεκτρονική κράτηση είναι αναμφίβολα πρακτική για τους επισκέπτες και τους εστιάτορες, όταν με μερικά μόνο κλικ μπορεί να κλειστεί ένα τραπέζι.
Τι λένε όμως οι ίδιοι οι επισκέπτες των εστιατορίων;
«Το βρίσκω κάπως αντιπαθητικό», λέει ένας. Κάποιος άλλος συμπληρώνει πως «αισθάνομαι σαν μηχανή χρήματος που πρέπει να φύγει γρήγορα». Ένας τρίτος κάνει λόγο για «κατάντια της γαστρονομίας».
Υπάρχει όμως και κατανόηση. «Έτσι κι αλλιώς δεν χρειάζομαι ποτέ πάνω από δύο ώρες για να φάω σε ένα θορυβώδες εστιατόριο», λέει κάποιος. «Καλύτερα από το να μένω περισσότερο και να σερβίρονται ακόμη πιο ακριβά πιάτα και ποτά», λέει κάποιος άλλος. «Με την οικονομική κατάσταση που υπάρχει, είναι φυσικό οι ιδιοκτήτες να θέλουν να γίνονται κρατήσεις για τα τραπέζια τους περισσότερες από μία φορές».
Θα εκλείψει η ζεστή ατμόσφαιρα;
Μήπως όμως αυτού του είδους οι περιορισμένες χρονικά κρατήσεις αφαιρούν κάτι από τη ζεστασιά και τη γοητεία των εστιατορίων;
Η Ίνγκριντ Χάρτγκες, επικεφαλής της γερμανικής Ένωσης Ξενοδοχείων και Εστιατορίων, δηλώνει πως «ιδιαίτερα ενόψει της ραγδαίας αύξησης του κόστους στους τομείς της ενέργειας, των τροφίμων και του προσωπικού, οι επιχειρήσεις μας περισσότερο από ποτέ πρέπει να υπολογίζουν με ακρίβεια και να βρίσκουν τρόπους για να έχουν υπό έλεγχο τα έξοδά τους».
Επισημαίνει πάντως πως υπάρχουν εστιατόρια και παμπ χωρίς ωράριο, όπου οι επισκέπτες μπορούν να βρουν θέση ακόμη και χωρίς κράτηση.
Επίσης οι επιθυμίες διαφέρουν, υπάρχουν οικογένειες που επιθυμούν να μείνουν από τις 5:30 μμ μέχρι τις 8:00 μμ.
Οι περιορισμένες χρονικά κρατήσεις γίνονται πάντως από εστιατόρια που έχουν πολύ μεγάλη ζήτηση, εξηγεί η Ίνγκριντ Χάρτγκες, και τονίζει ότι δεν υπάρχει κάποια θεμελιώδης αλλαγή στην κουλτούρα της γαστρονομίας.
Κατά τη γνώμη της δεν είναι το τέλος της ζεστασιάς, του καλού φαγητού και της εξυπηρέτησης, λέει. Υπάρχουν και για αυτό λύσεις. Στην Καλιφόρνια, για παράδειγμα, οι επισκέπτες που μένουν περισσότερο και θέλουν να πιουν άλλο ένα ποτό, αφήνουν το τραπέζι τους και πάνε στο μπαρ.
Σημαντικό πάντως είναι, σύμφωνα με την Ένωση Καταναλωτών, τα εστιατόρια να κάνουν σαφή την πολιτική τους στους πελάτες και στη συνέχεια αυτοί μπορούν να αποφασίζουν.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Θα πάψει η Γερμανία να είναι χώρα των μηχανικών;

Η έλλειψη εργαζομένων στην Γερμανία είναι γνωστή. Ο τομέας της μηχανολογίας έχει τεράστιες ελλείψεις με αρνητικές συνέπειες για τη χώρα εάν δεν ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης.
Είτε ηλεκτρολόγος μηχανικός είτε μηχανικός υπολογιστών, πολιτικός μηχανικός ή μηχανικός με εξειδίκευση στην τεχνολογία κτιρίων, όποιος αναζητά στην Γερμανία εργασία σε αυτόν τον κλάδο έχει πολλές επιλογές.
Το τελευταίο τρίμηνο του 2021 υπήρχαν 387 κενές θέσεις για 100 αιτούντες ενώ ένα χρόνο αργότερα 471 θέσεις μια αύξηση της τάξεως σχεδόν του 22%.
Στα τέλη του 2022 υπήρξαν συνολικά 170.300 κενές θέσεις εργασίας για μηχανικούς στη Γερμανία.
Η Ένωση Γερμανών Μηχανικών (VDI) προειδοποιεί πως υπάρχει παντού έλλειψη εργαζομένων και πως η κατάσταση αυτή είναι επισφαλής καθώς τα δημόσια κατασκευαστικά έργα έχουν σταματήσει ή δεν μπορούν καν να ξεκινήσουν. Παράλληλα και τα έργα ψηφιοποίησης παραμένουν στάσιμα.
Η Γερμανία εδώ και δεκαετίες είναι γνωστή ως χώρα των μηχανικών και χαίρει μεγάλης αναγνώρισης σε παγκόσμιο επίπεδο για την τεχνογνωσία της.
«Στη Γερμανία ζούσαμε πραγματικά από το καλό ανθρώπινο δυναμικό, αυτή ήταν η δύναμη μας», λέει ο μηχανικός Ντίτερ Βεστερκάμπ, ο οποίος είναι επικεφαλής του τμήματος τεχνολογίας και κοινωνίας στο VDI. Παρόλα αυτά σήμερα υπάρχουν περισσότεροι συνταξιούχοι και λιγότεροι φοιτητές στον κλάδο. Δεν είναι λίγοι αυτοί όμως που θεωρούν ότι δεν υπάρχει έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων.
Λιγότεροι οι σπουδαστές στον τομέα μηχανολογίας
Στα βασικά μαθήματα που προβλέπονται για τους σπουδαστές μηχανολογίας, ο αριθμός των πρωτοετών φοιτητών μειώνεται σημαντικά.
«Συνεπώς αναμένεται σημαντική μείωση του αριθμού αποφοίτων τα επόμενα χρόνια», λέει ο οικονομολόγος Άξελ Πλούνεκε από το Γερμανικό Οικονομικό Ινστιτούτο στην Κολωνία. Ταυτόχρονα όμως υπάρχει αύξηση της ανάγκης για μηχανικούς, ειδικά στον τομέα των φιλικών προς το κλίμα τεχνολογιών και προϊόντων.
Έρευνα του Γερμανικού Οικονομικού Ινστιτούτου αναφέρει πως μελλοντικά το 43% των εταιρειών θα χρειάζονται περισσότερους μηχανικούς και το 63% περισσότερους ειδικούς πληροφορικής.

Ο Ντίτερ Βεστερκάμπ προειδοποιεί πως η βιομηχανία παρακολουθεί στενά αυτή την έλλειψη. «Από τον κλάδο ακούμε πως η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού είναι μια κατάσταση για την οποία δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά, απλά υπάρχει».
Αυτό όμως εξαλείφει ένα βασικό επιχείρημα υπέρ της Γερμανίας. «Εάν κάποιος έχει αυτή την κατάσταση κατά νου και γνωρίζει πως τα πράγματα είναι διαφορετικά σε άλλες χώρες, τότε θα είναι δύσκολο να πειστεί ο βιομηχανικός κλάδος να επενδύσει στη χώρα μελλοντικά και αυτό θα ήταν μοιραίο», συμπληρώνει. Διακυβεύεται εν τέλει η ευημερία της χώρας.
Ο ίδιος αναφέρει πως μοναδική λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι η εισαγωγή ειδικευμένων εργαζομένων από το εξωτερικό. Την τελευταία δεκαετία παρατηρήθηκε αύξηση της τάξεως του 126,5% των αλλοδαπών εργαζομένων σε επαγγέλματα μηχανικών. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό.
Η πολιτική ηγεσία έχει αναγνωρίσει το πρόβλημα και επί του παρόντος θέλει να προχωρήσει στη μεταρρύθμιση της νομοθεσίας για τη μετανάστευση.
Ο Ντίντερ Βεστερκάμπ υπογραμμίζει ότι η VDI καλωσορίζει αυτή την στρατηγική και ελπίζει να εφαρμοστεί ειδάλλως η Γερμανία οδεύει σε λάθος κατεύθυνση. Ο Γερμανός μηχανικός τονίζει τα γραφειοκρατικά εμπόδια που υπάρχουν αυτή τη στιγμή όταν ένας επιχειρηματίας θέλει να προσλάβει ένα άτομο από το εξωτερικό.
Η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει και μήνες και αυτό δεν μπορεί να το αντέξει οικονομικά η χώρα αυτή τη στιγμή, λέει ο ίδιος.
Η γραφειοκρατία κρατάει πίσω τους εργαζόμενους από το εξωτερικό
Από την άλλη πλευρά ο οικονομολόγος Πλούνεκε ζητά περισσότερη ψηφιοποίηση και περισσότερο προσωπικό στις αρμόδιες υπηρεσίες καθώς όπως λέει και ο ίδιος οι αρχές προκαλούν «κυκλοφοριακή συμφόρηση» σε αυτή τη στρατηγική λόγω των μεγάλων χρονικών καθυστερήσεων.
Σημαντικός παράγοντας στην επίλυση του προβλήματος αποτελούν τα γερμανικά πανεπιστήμια λόγω του ότι προσφέρουν πολλές δυνατότητες για να μεταναστεύσει κάποιος και να σπουδάσει ένα από τα επαγγέλματα μηχανολογίας. Μέχρι να ξεσπάσει η πανδημία ολοένα και περισσότεροι φοιτητές από το εξωτερικό επέλεγαν τη Γερμανία για τις σπουδές τους.

Το να παραμείνουν οι ξένοι πτυχιούχοι στη Γερμανία μετά την αποφοίτηση τους είναι δύσκολο καθώς οι μισοί από αυτούς φεύγουν ακριβώς μετά τις σπουδές τους «και παίρνουν μαζί τους, τις γνώσεις που απέκτησαν εδώ», δηλώνει ο Ντίντερ Βεστερκάμπ.
Ο μηχανικός λέει πως πρέπει κανείς να φροντίζει τους ανθρώπους που έχει κερδίσει. Στη Βόρεια Ρηνανία- Βεστφαλία, η Ένωση Γερμανών Μηχανικών (VDI), συμμετέχει σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα, όπου τα μέλη της Ένωσης βοηθούν ξένους συναδέλφους, σαν ένα είδος μέντορα στο εργασιακό και αλλά και στο κοινωνικό κομμάτι.
Επιπλέον, σχεδιάζονται στοχευμένα πακέτα κατάρτισης και περαιτέρω εκπαίδευσης, τα οποία «θα δημιουργήσουν γέφυρες για τις μελλοντικές τεχνολογίες».
Είναι επίσης σημαντικό να δημιουργηθούν «διεθνείς κοινότητες», δηλαδή δίκτυα σε εταιρείες και περιφέρειες μέσω των οποίων θα προσελκύονται ευκολότερα μετανάστες σε επαγγέλματα μηχανικών. Ο Ντίντερ Βεστερκάμπ θεωρεί πως η κοινωνία έχει καθήκον να αναπτύξει μια κουλτούρα υποδοχής αυτών των ανθρώπων ειδάλλως θα υπάρχουν δυσκολίες στην ποιότητα ζωής στη Γερμανία στο μέλλον.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Αφιερωμένο στη Ελλάδα το διεθνές φεστιβάλ Χέντελ του Γκέτινγκεν

«Hellas» είναι ο τίτλος του φετινού διεθνούς φεστιβάλ Χέντελ (18-29 Μαΐου) του παλαιότερου φεστιβάλ μουσικής μπαρόκ στον κόσμο. Διοργανώνεται στο Γκέτινγκεν από το 1920 και προσελκύει δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες.
Ο διεθνώς γνωστός και πολυβραβευμένος αρχιμουσικός Γιώργος Πέτρου, καλλιτεχνικός διευθυντής του από το 2022, σχεδίασε το πρόγραμμα υπό μια εντελώς νέα – ελληνική – οπτική.
Τι σχέση έχει όμως ο Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ (1686-1759) με την Ελλάδα;
«Φαίνεται ασυνήθιστο, αν όμως ρίξει κανείς μια πιο προσεκτική ματιά, θα δει μια ξεκάθαρη αναφορά στον κόσμο των ελληνικών μύθων στις όπερες και τα ορατόρια του Χέντελ», σημειώνει στο εισαγωγικό σημείωμα του προγράμματος η Πέτρα Μπρόιστντ, δήμαρχος της γερμανικής πόλης. Κάτι ανάλογο υποστηρίζει και ο Βόλφγκανγκ Ζάντμπεργκερ, ο πρόεδρος της «Εταιρείας Χέντελ» και καθηγητής μουσικολογίας στο πανεπιστήμιο του Λιούμπεκ: «Η Ελλάδα θεωρείται το λίκνο του πολιτισμού μας. Οι αρχαίοι μύθοι και η ελληνική ιστορία παίζουν ρόλο στη μουσική του Χέντελ. Για μένα, το θέμα του ορατορίου “Ηρακλής” είναι ένα από τα πιο εμβληματικά μέχρι σήμερα. Ο αρχαίος ήρωας πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στην αρετή και την κακία».
Με αυτό ακριβώς το έργο, υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Πέτρου, ξεκίνησε και το φεστιβάλ.
Συμμετείχαν ο περιζήτητος από όλες τις όπερες μπασοβαρύτονος Αντρέας Βολφ στον ομώνυμο ρόλο, η μεσόφωνος Βιβίκα Ζενώ, μία από τις μεγαλύτερες ερμηνεύτριες της μουσικής μπαρόκ, στον ρόλο της Δηιάνειρας και η διάσημη σοπράνο Άννα Ντέννις, στον ρόλο της Ιόλης.
Ο Γιώργος Πέτρου σκηνοθετεί και διευθύνει επίσης τις παραστάσεις της όπερας «Σεμέλη» του Χέντελ, η οποία παρουσιάζεται, όμως, ως δραματικό ορατόριο, με την κορυφαία σοπράνο Μαρί Λις στον ομώνυμο ρόλο και τον διεθνούς φήμης τενόρο Τζέρεμι Όβεντεν στον ρόλο του Δία. Ο Πάρις Μέξης έκανε τα σκηνικά και τα κοστούμια, ενώ η Στέλλα Κάλτσου επιμελήθηκε τον φωτισμό. Δύο Έλληνες -επίσης- με διεθνή καριέρα.
Ο Γιόχεν Σέφσμαϊερ, διευθύνων σύμβουλος του φεστιβάλ, επισήμανε σε συνεντεύξεις του ότι «ο Γιώργος Πέτρου ήταν εκείνος ο οποίος έδωσε το έναυσμα για να ερευνηθεί η σχέση της μουσικής του μπαρόκ με την Ελλάδα. Ο Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ είναι ο Μάικλ Τζάκσον του 18ου αιώνα, και ενθουσίαζε το διεθνές κοινό πολύ πριν εφευρεθούν το ραδιόφωνο, το βίντεο κλιπ και η αναπαραγωγή μουσικής µέσω του διαδικτύου.
Στον Χέντελ άρεσε να τολμά το νέο. Ο Πέτρου αναλαμβάνοντας την καλλιτεχνική διεύθυνση έδειξε ότι έχει κάτι κοινό μαζί του, τη χαρά να ανοίγει νέους μουσικούς δρόμους».
Υπάρχει όμως αποδεδειγμένη επιρροή του Χέντελ στην ελληνική μουσική ή αντίστροφα του ελληνικού μουσικού πολιτισμού στην μουσική γενικώς;
«Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου οργανικά έργα στην ιστορία της ελληνικής μουσικής, αφού στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν συνόδευε τις ακολουθίες εκκλησιαστικό όργανο. Έτσι, δεν υπήρχε βάση σύγκρισης για μια διαδραστική επιρροή.
Οι σχέσεις μεταξύ Χέντελ και Ελλάδας θα μπορούσαν να βρεθούν σε τελείως διαφορετικά επίπεδα: Για παράδειγμα, σύγχρονοι Έλληνες συνθέτες έγραψαν έργα για εκκλησιαστικά όργανα ή συνδύασαν τη μουσική του μπαρόκ με ελληνικούς χορούς», εξήγησε στο περιοδικό «kulturis» ο Γιόχεν Σέφσμαϊερ.
Το μουσικό σύνολο «filoBarocco Tetraktys» παρουσιάζει ακριβώς αυτή την αλληλεπίδραση μπαρόκ-ελληνικών χορών, ως αποτέλεσμα ενός επιδέξιου συνδυασμού μουσικής και μαθηματικών.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν στη σημασία των αριθμών. Ιδιαίτερα ιερός ήταν το τέσσερα, εξού ο όρος «τετρακτύς» των Πυθαγορείων.
Εκκινώντας από αυτήν τη μυστικιστική ιδέα, το εν λόγω μουσικό σύνολο εξερευνά τις ρίζες της δυτικής αρμονίας. Άλλωστε, ο Πυθαγόρας ήταν αυτός που ανακάλυψε τη σχέση ανάμεσα στο μήκος των χορδών και το ύψος των τόνων.
Το πόσο γόνιμος μπορεί να είναι ο διάλογος παρελθόντος και παρόντος αποδεικνύει η αρχιμουσικός και συνθέτρια Κωνσταντία Γουρζή, η οποία διαπρέπει στο εξωτερικό και συνέθεσε ένα έργο για βιόλα εμπνευσμένο από πίνακα του ζωγράφου Μαρκ Σαγκάλ. Με τη μουσική της, μεταφέρει τους ακροατές σε έναν μαγικό κόσμο γεμάτο ηχοχρώματα.
Επίσης, δύο εκ των σπουδαιότερων εν ζωή Ελλήνων συνθετών ο Γιώργος Κουρουπός και ο Γιώργος Κουμεντάκης ανταποκρίθηκαν στην πρόκληση να συνθέσουν μουσική εμπνεόμενη από ιστορικά όργανα μπαρόκ και δημιούργησαν έργα που συνδέουν το παρελθόν με το παρόν δίνοντάς τους νέα πνοή.
Πάντως, εκτός από τις αναφορές στην ελληνική μυθολογία ήταν σημαντικό κατά τον Γιώργο Πέτρου να παρουσιασθεί ο μουσικός πλούτος της χώρας μας: «Ακόμη και αν η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ κέντρο μουσικής μπαρόκ, πολλοί συνθέτες εξακολουθούν να εμπνέονται από το έργο των μεγάλων συνθετών της».
Για αυτό και το πρόγραμμα του φεστιβάλ καλύπτει το ελληνικό μουσικό φάσμα από την Αναγέννηση έως σήμερα. Για παράδειγμα, ο – μάλλον άγνωστος στους πολλούς – Κρητικός Φραγκίσκος Λεονταρίτης, συνέθεσε τον 16ο αιώνα στο ενετοκρατούμενο νησί ναπολιτάνικα τραγούδια, βρέθηκε στο Μόναχο μέσω Βενετίας και σήμερα θεωρείται ο πρώτος Έλληνας συνθέτης δυτικής έντεχνης μουσικής.
Η Χορωδία Αθηνών υπό τον Αγαθάγγελο Γεωργακάτο και άλλα σύνολα, τολμούν τη γεφύρωση των αιώνων και προσκαλούν σε ένα ταξίδι χορωδιακής a cappella μουσικής από την ιταλική και γαλλική Αναγέννηση μέχρι τους σύγχρονους Ευρωπαίους και ιδιαίτερα Έλληνες συνθέτες όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θεόδωρος Παπακωνσταντίνου, ο Γιάννης Κωνσταντινίδης, ο Ιωάννης Σακελλαρίδης, ο Αλέξανδρος Αινιάν και πολλοί άλλοι.
Η μουσική του Χέντελ αναμετράται και εμπλουτίζεται φέτος με την ελληνική και γίνονται εκπληκτικοί παραλληλισμοί, όπως λόγου χάριν ανάμεσα στα ρυθμικά χορευτικά στοιχεία της μουσικής του Νίκου Σκαλκώτα και στην ορμητική «Είσοδο της βασίλισσας του Σαβά», ένα σύντομο ορχηστρικό κομμάτι από το ορατόριο του Χέντελ «Σολομών».
Στο φεστιβάλ παρουσιάζεται επίσης το συμφωνικό έργο του Θεοδωράκη «Οιδίπους Τύραννος», ενώ στη συναυλία του ελληνικού συνόλου «Ex Silentio» η διεθνούς φήμης σοπράνο Φανή Αντωνέλου θα ερμηνεύσει εννέα μονωδίες με μύθους, ορισμένοι εκ των οποίων αναφέρονται σε νύμφες του Κρητικού πελάγους, τις οποίες συνέθεσε τον 17ο αιώνα ο Φράτε Τσερουμπίνο Καβαλίνο.
Δεν θα μπορούσαν βέβαια να λείψουν τα κλασσικά ρεμπέτικα τραγούδια τα οποία επανερμηνεύουν η Ελεάννα Πιτσικάκη και ο Μουράτ Τσοσκούν – στις μητρικές τους γλώσσες – μαζί με την Aνέτε Μάγιε στο κλαρίνο.
Ορισμένες από τις εξήντα συναυλίες του φεστιβάλ, θα πραγματοποιηθούν σε απροσδόκητα σημεία στο κέντρο της πόλης και την ευρύτερη περιοχή. Σημειώνεται ότι πριν την επίσημη έναρξή του, στις 18 Μαΐου, οι πλατείες και τα πάρκα του Γκέτινγκεν γέμισαν με μουσική, χάρη στην κινητή σκηνή «Rolling George».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Έκθεση στο Βερολίνο: Οι κληρονόμοι του Μ. Αλεξάνδρου σε Ουζμπεκιστάν και Κεντρική Ασία

Αγγεία ελληνικής τεχνοτροπίας, νομίσματα με ονόματα τοπικών βασιλέων στα ελληνικά, ένας λουτήρας δείγμα ελληνικού τρόπου ζωής, αγάλματα του Βούδα βασισμένα σε ελληνιστικά πρότυπα.
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα αρχαιολογικά ευρήματα τα οποία παρουσιάζονται – εν μέρει για πρώτη φορά στη Δύση – στην έκθεση «Αρχαιολογικοί θησαυροί από το Ουζμπεκιστάν – Από τον Μ. Αλέξανδρο στην Βασιλεία Κοσσανών» στο Βερολίνο.
Πρόκειται για χαρακτηριστικά τεκμήρια της ιστορικής παρουσίας και της επιρροής του ελληνικού πολιτισμού στην περιοχή. Στο «Νησί των Μουσείων» της γερμανικής πρωτεύουσας εκτίθενται επίσης εξαιρετικά δείγματα τέχνης του «Ελληνικού Βασιλείου της Βακτριανής» και του μάλλον άγνωστου «Βασιλείου Κοσσανών».
Ο Μ. Αλέξανδρος χρειάστηκε σχεδόν τρία χρόνια εξαιρετικά βίαιων μαχών εναντίον αγνώστων λαών στη Βακτριανή (σημερινές επαρχίες Σαμαρκάνδης, Μπουχάρας του Ουζμπεκιστάν και Σουγντ του Τατζικιστάν) και τη Σογδιανή (σήμερα Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν, Αφγανιστάν, Τουρκμενιστάν), μέχρι να εκστρατεύσει προς την Ινδία.
Το 328 πΧ μεγάλο μέρος της Κεντρικής Ασίας είχε κατακτηθεί από τον μεγάλο στρατηλάτη.
Θέτοντάς την υπό τον έλεγχό του άνοιξε διάπλατα τις πύλες της για να «εισβάλει» και ο ελληνικός πολιτισμός. Η συνάντηση και ανάμιξη ελληνικών και ανατολικών παραδόσεων συνδιαμόρφωσε πολιτιστικά για αιώνες τις περιοχές αυτές.
Στο επίκεντρο του πρώτου μέρους της έκθεσης βρίσκονται οι εκστρατείες του Μ. Αλεξάνδρου και τα πιο πρόσφατα αρχαιολογικά ευρήματα των οχυρώσεων Κουργκανσόλ και την Ουζουντάρα του νοτιοανατολικού Ουζμπεκιστάν.
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές της τελευταίας εικοσαετίας απέδειξαν ότι ο Αλέξανδρος ανήγειρε οχυρά στον ποταμό Ώξο (τον σημερινό Αμού Ντάρια), για να εξασφαλιστούν οι κατακτήσεις του.
Οι 13.500 στρατιώτες τους οποίους εγκατέστησε εκεί, έγιναν οι καταλύτες για την διάδοση του ελληνικού πολιτισμού.
Μετά τον θάνατό του, το 323 πΧ, η αυτοκρατορία του διαμοιράστηκε μεταξύ των Διαδόχων.
Όμως, γύρω στα μέσα του 3ου αιώνα πΧ, ο σατράπης της Βακτριανής Διόδοτος Α’ Σωτήρ αποσχίστηκε από το βασίλειο των Σελευκιδών και ίδρυσε – στα σημερινά εδάφη του βορείου Αφγανιστάν, του Τατζικιστάν και το νοτίου Ουζμπεκιστάν – το «Ελληνικό Βασίλειο της Βακτριανής».
Οι ξύλινες εγκαταστάσεις του οχυρού Κουργκανσόλ κάηκαν μεν από επιδρομείς, οι Έλληνες όμως άφησαν το στίγμα τους.
Το 2008 βρέθηκαν εκεί πολλά θραύσματα τα οποία παραπέμπουν σε μορφές ελληνικών αγγείων και ο μοναδικός έως τώρα, και ιδιαίτερης αρχαιολογικής σπουδαιότητας κομψός πήλινος λουτήρας, ο οποίος συνδεόταν μάλιστα με δίκτυο υδροδότησης.
Πρόκειται για μια εντυπωσιακή απόδειξη της καλλιέργειας του τρόπου ζωής των Ελλήνων, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο καταγωγής τους, αφού συνέχισαν να απολαμβάνουν και εκεί ένα καλό μπάνιο, κάτι ασυνήθιστο στους προηγούμενους κατακτητές της περιοχής, τους Πέρσες.
Το ορεινό φρούριο Ουζουντάρα ανασκάπτεται από το 2013 και θεωρείται ότι κατασκευάστηκε λίγα χρόνια μετά το θάνατο του Μ. Αλέξανδρου, αφού κανένα από τα πολυάριθμα νομίσματα που βρέθηκαν δεν είναι παλαιότερο του 310 πΧ.
Χρησιμοποιήθηκε όχι μόνο επί Σελευκιδών αλλά και καθ’ όλη την περίοδο του εκατονταετούς διάρκειας «Ελληνικού Βασιλείου της Βακτριανής».
Η αρχιτεκτονική του, με τους πολλούς πρόσθιους πύργους, έχει και αυτή ελληνικά και όχι περσικά πρότυπα. Η φρουρά του συνέχισε να χρειάζεται πιάτα ψαριών από τον παρακείμενο ποταμό και άλλα οικιακά σκεύη, οι μορφές των οποίων παραπέμπουν επίσης στην ελληνική παράδοση.
Αλλά και τα νομίσματα με τις μορφές Ελλήνων ηγεμόνων, τα όπλα, τα αγγεία καθημερινής χρήσης με ελληνικά γράμματα τα οποία βρέθηκαν στην πόλη Καμπίρ Τεπέ της βόρειας Βακτριανής, πιθανόν η Αλεξάνδρεια Οξειανή, τεκμηριώνουν και αυτά την ελληνική πολιτιστική παρουσία στο Ουζμπεκιστάν και την Κεντρική Ασία γενικότερα.
Στα κορυφαία εκθέματα του δεύτερου εκθεσιακού τμήματος ανήκουν ορισμένα έργα τέχνης από την «Βασιλεία Κοσσανών», πολιτιστικής κληρονόμου των Ελλήνων στην περιοχή.
Τον 1ο αιώνα μΧ οι Κοσσανοί μετακινήθηκαν από τα βοσκοτόπια τους κοντά στο Σινικό Τείχος δυτικά έως την Γκαντάρα – στο σημερινό Πακιστάν – και στο απόγειο της ισχύος τους υπό τον βασιλιά Kανίσκα (περίπου 127-153 π.Χ.) εκτεινόταν από το νοτιοανατολικό Ουζμπεκιστάν έως την Ινδία.
Ακολουθώντας τα ελληνικά πρότυπα, έκοψαν χρυσά, ασημένια και χάλκινα νομίσματα με ελληνικές επιγραφές που απεικονίζουν ηγεμόνες και ελληνικές θεότητες.
Ακόμη και μετά την παρακμή τους, ο λεγόμενος πολιτισμός της Γκαντάρα συνέχισε να συνδιαμορφώνει πολιτιστικά μεγάλα τμήματα της περιοχής.
Τον 1ο αιώνα μΧ ο Βουδισμός ήταν πλέον μια από τις σημαντικότερες θρησκείες στην Γκαντάρα και τη Βακτριανή. Σώζονται μερικά από τα μεγαλύτερα γλυπτά βουδιστικών θεοτήτων και μοναχών, όπως επίσης και τοιχογραφίες εξαιρετικής ποιότητας.
Στην έκθεση δεν είναι δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς τα ελληνικά πρότυπα της εντυπωσιακής πρώιμης βουδιστικής τέχνης.
Στον Βούδα, ο οποίος δεν είχε απεικονιστεί ποτέ έως τότε, δόθηκε για πρώτη φορά ανθρώπινη μορφή έχοντας ως πρότυπο τον Απόλλωνα με σγουρά μαλλιά και ως ένδυμά του μια απομίμηση χιτώνα. Επίσης, υιοθετήθηκαν πολυάριθμα διακοσμητικά στοιχεία από τον ελληνιστικό κόσμο, όπως οι έλικες αμπέλου και γιρλάντες από φυτά, που μερικές φορές φέρονται από ερωτιδείς. Οι σκηνές στα ανάγλυφα και στις ζωφόρους ναών και βουδιστικών μοναστηριών χωρίζονταν με κορινθιακούς κίονες.
Στο μοναστήρι του Καρά Τεπέ στην Βακτριανή βρέθηκε μάλιστα το κιονόκρανο ενός κορινθιακού κίονα το οποίο αποδεικνύει ότι ελληνιστικά πρότυπα χρησιμοποιήθηκαν και στην αρχιτεκτονική.
Αυτά τα εντυπωσιακά εκθέματα αντιπαραβάλλονται με έργα του Μουσείου Ασιατικής Τέχνης του Βερολίνου από την Γκαντάρα, οι καταβολές των οποίων ανάγονται στον θησαυρό των μοτίβων της ελληνικής μυθολογίας και τον κόσμο της πρώιμης βουδιστικής εικονογραφίας.
Για πρώτη φορά εκτίθενται στην Ευρώπη και εξαιρετικής ποιότητας προσωπογραφίες από τερακότα του 1ου αιώνα πΧ.
Βρέθηκαν στο ανακτορικό συγκρότημα Χαλτσαγιάν της Βακτριανής (νότιο Ουζμπεκιστάν) και είναι ένα ακόμα απτό παράδειγμα της μίξης των πολιτισμών. Τόσο τα ρεαλιστικά χαρακτηριστικά των προσώπων όσο και οι κίονες στους οποίους στηρίζεται η κεντρική αίθουσα έχουν εμφανώς ελληνιστική επιρροή.
Εκτίθενται επίσης τμήματα χρυσού θησαυρού, συνολικού βάρους 36 κιλών, αποτελούμενου από ράβδους, κοσμήματα και άλλα μικροαντικείμενα. Βρέθηκε στο Νταλβερζίντεπε, στο νότιο Ουζμπεκιστάν.
Το απλό οχυρό στα σύνορα του Ελληνικού Βασιλείου της Βακτριανής εξελίχθηκε σε σημαντικό αστικό κέντρο του βασιλείου Κοσσανών. Απόδειξη της τεράστιας οικονομικής δύναμής είναι αυτός ο θησαυρός.
Τρισδιάστατες εικονικές περιηγήσεις, ψηφιακές εφαρμογές, φωτογραφίες, βίντεο και κάθε είδους πολυμεσικού υλικού συμβάλλουν στην σύνδεση του εντυπωσιακού τοπίου του Ουζμπεκιστάν και των αρχαιολογικών χώρων που είναι το κλειδί για την κατανόηση από τον επισκέπτη της συγχώνευσης ευρωπαϊκών και ασιατικών πολιτισμών.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ