Ο Άρης είναι πια διάσπαρτος από άχρηστα ανθρώπινης κατασκευής αντικείμενα και δυστυχώς δεν διαθέτει “σκουπιδιάρικο” για να τα μαζέψει. Τα διαφόρων μεγεθών πεταμένα ανθρώπινα πράγματα στον γειτονικό πλανήτη υπολογίζονται σε 7.119 κιλά ή περίπου 7,1 τόνους.

Προέρχονται από τρεις πηγές στη διάρκεια των περίπου 50 ετών της εξερεύνησης του πλανήτη: πεταμένα εξαρτήματα, διαστημοσυσκευές που έχουν συντριβεί και όσες είναι ακέραιες αλλά αδρανείς και μη λειτουργικές πια.

Σύμφωνα με το Γραφείο Υποθέσεων Εξωτερικού Διαστήματος των Ηνωμένων Εθνών, η ανθρωπότητα έχει στείλει 18 διαστημικά σκάφη σε 14 ξεχωριστές αποστολές. Πολλές βρίσκονται ακόμη εν ενεργεία, αλλά για άλλες ο ‘Αρης έχει γίνει ο “τάφος” τους.

Το τελευταίο “σκουπίδι” που ανακαλύφθηκε, ήταν στα μέσα Αυγούστου φέτος, όταν η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) ανακοίνωσε ότι το ρόβερ της, Perseverance, εντόπισε ένα κομμάτι εξοπλισμού, ένα μπλεγμένο τμήμα διχτυού, που είχε εκτιναχθεί κατά τη δική του προσεδάφιση.

Κάθε αποστολή που επιχειρεί να κατέβει στην αρειανή επιφάνεια ομαλά, διαθέτει εξοπλισμό (θερμική ασπίδα, αλεξίπτωτο κ.α.) που απορρίπτει κατά την κάθοδο του σκάφους.

Όταν το εξάρτημα που εκτινάσσεται πριν την προσεδάφιση, πέσει στο έδαφος, μπορεί να σπάσει σε μικρότερα κομμάτια, τα οποία πιθανώς να παρασυρθούν από τους ισχυρούς αρειανούς ανέμους, όπως συνέβη στην περίπτωση της άφιξης του Perseverance το 2021. Εκτός από αυτό το ρόβερ, και άλλα αμερικανικά ρόβερ όπως το Curiosity και το Opportunity έχουν πέσει πάνω σε αντικείμενα που προέρχονταν από τη δική τους προσεδάφιση.

Η δεύτερη κατηγορία μεγαλύτερων ‘σκουπιδιών’ είναι οι εννέα αδρανείς σήμερα διαστημοσυσκευές στην επιφάνεια του πλανήτη, οι οποίες είναι: όχημα προσεδάφισης Mars 3, όχημα προσεδάφισης Mars 6, όχημα προσεδάφισης Viking 1, όχημα προσεδάφισης Viking 2, ρόβερ Sojourner, όχημα προσεδάφισης Beagle 2, όχημα προσεδάφισης Phoenix, ρόβερ Spirit και ρόβερ Opportunity.

Οι περισσότερες από αυτές είναι σχεδόν άθικτες, συνεπώς από μια άποψη θα μπορούσαν να θεωρηθούν… ιστορικά ‘λείψανα’ παρά σκουπίδια.

Η τρίτη κατηγορία, των σκαφών που έχουν συντριβεί, πληροί καλύτερα τις προϋποθέσεις χαρακτηρισμού τους ως σκουπιδιών.

Τουλάχιστον δύο συνετρίβησαν, ενώ με άλλα τέσσερα χάθηκε η επικοινωνία λίγο πριν ή κατά την προσεδάφιση τους, οπότε μάλλον θα πρέπει να θεωρούνται ότι έγιναν κομμάτια, π.χ. λόγω πιο γρήγορης καθόδου τους από ό,τι έπρεπε.

Αν κανείς προσθέσει όλα τα παραπάνω, τότε – σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ρομποτιστή Cagri Kilic του Πανεπιστημίου της Δυτικής Βιρτζίνια – το βάρος όλων των ανθρώπινων κατασκευών που έχουν σταλεί στον ‘Αρη, αγγίζει τους δέκα τόνους (9.979 κιλά). Αν από αυτά αφαιρεθεί το βάρος των μέχρι σήμερα λειτουργικών διαστημοσυσκευών (2.860 κιλά), τότε μένουν σκουπίδια βάρους 7.119 κιλών.

Ορισμένοι ανησυχούν για τους κινδύνους που μπορεί να αποτελέσουν ορισμένα από αυτά τα απορρίμματα για τις τρέχουσες και τις μελλοντικές διαστημικές αποστολές στον ‘Αρη. Μπορεί π.χ. κάποιο ρόβερ να μπλεχτεί σε ένα τέτοιο σκουπίδι.

Υπομονή, συνεπώς, μέχρι οι άνθρωποι να μεταφέρουν… απορριμματοφόρα στον “κόκκινο” πλανήτη.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Αυξήσεις έως 20% στα ενοίκια για φοιτητική στέγη στη Γερμανία. Μόναχο, Στουτγκάρδη και Βερολίνο οι πιο ακριβές επιλογές, στον αντίποδα πόλεις της Ανατολικής Γερμανίας.

Δύσκολες εποχές για όσους αναζητούν φοιτητική στέγη σε λογικές τιμές στις μεγάλες πόλεις της Γερμανίας. Φέτος τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 5,9% σε σχέση με το 2021, όπως προκύπτει από έρευνα που παρουσίασαν την περασμένη εβδομάδα η εταιρεία συμβούλων MLP από κοινού με το Ινστιτούτο της Γερμανικής Οικονομίας με έδρα την Κολωνία (IW).

Οι συντάκτες της έρευνας έχουν συγκρίνει τα ενοίκια σε 38 πόλεις της Γερμανίας και καταγράφουν αυξήσεις παντού. Μάλιστα η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στο Βερολίνο, με +18,5% μέσα σε έναν χρόνο!

Μάλλον αποτελούν παρελθόν οι «καλές εποχές», στις οποίες πολλοί φοιτητές προτιμούσαν το Βερολίνο για τα φθηνά ενοίκιά του, αλλά και για έναν πιο εναλλακτικό και μποέμ τρόπο ζωής.

«Όσο ανεβαίνουν οι τιμές της ενέργειας, τόσο αυξάνεται συνολικά η ζήτηση για κατοικίες πιο μικρές και πιο οικονομικές», δηλώνει ο αναλυτής του IW Μίχαελ Βόιγκτχεντλερ στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA).

«Επιπλέον», επισημαίνει, «λόγω της σημαντικής ανόδου των επιτοκίων το τελευταίο διάστημα, πολλοί από τους επίδοξους αγοραστές αρχίζουν τώρα να αλλάζουν γνώμη και να προσανατολίζονται περισσότερο στην ενοικίαση, κάτι που ασφαλώς αυξάνει τη ζήτηση και οξύνει ακόμη περισσότερο τα προβλήματα στην αγορά φοιτητικής στέγης».

Ακριβές και οικονομικές επιλογές

Η πιο ακριβή επιλογή για τους φοιτητές παραμένει, για μία ακόμη χρονιά, το Μόναχο. Άλλωστε πρόκειται για την πόλη με το πιο ακριβό real estate σε όλη τη Γερμανία, αν εξαιρέσουμε την κοσμική νήσο Sylt στη Βόρεια Θάλασσα, δημοφιλή προορισμό διακοπών για τους «επώνυμους».

Μία επιπλωμένη γκαρσονιέρα 30 τ.μ. στο Μόναχο, κοντά στο πανεπιστήμιο της πόλης, στοιχίζει κατά μέσο όρο 787 ευρώ μηνιαίως. Ακολουθεί κατά πόδας η Στουτγάρδη, όπου η αντίστοιχη γκαρσονιέρα τιμάται 786 ευρώ, ενώ στην τρίτη θέση, μετά τις συνεχείς αυξήσεις των τελευταίων ετών, βρίσκεται πλέον το Βερολίνο με 718 ευρώ.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για αυτό που κατά λέξη μεταφράζεται ως «ζεστό ενοίκιο» (Warmmiete) και περιλαμβάνει όχι μόνο το μίσθωμα του ακινήτου καθεαυτό, καθώς και ορισμένα άλλα έξοδα (νερό, κοινόχρηστα, καλωδιακή σύνδεση τηλεόρασης, αποκομιδή απορριμμάτων, αλλά συνήθως όχι τη θέρμανση ή το ηλεκτρικό ρεύμα).

Πολύ χαμηλότερες είναι οι τιμές στα ανατολικά κρατίδια της Γερμανίας. Για παράδειγμα στη Λειψία, όχι πολύ μακριά από το Βερολίνο, το ενοίκιο για αντίστοιχη γκαρσονιέρα 30 τ.μ. κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 383 ευρώ, στο Μαγδεμβούργο στα 303 ευρώ και στο Κέμνιτς της Σαξονίας στα 224 ευρώ.

Υπάρχει όμως και μία άλλη εναλλακτική επιλογή, ιδιαίτερα δημοφιλής για πρωτοετείς φοιτητές που ενδιαφέρονται όχι μόνο για τη στέγασή τους, αλλά και για …νέες γνωριμίες: η συγκατοίκηση με άλλους, πολλές φορές σε κτίρια παλαιότερης κατασκευής, με κοινόχρηστο μπάνιο και κουζίνα.

Ακόμη και σε αυτές τις «κοινότητες συγκατοίκησης» (Wohngemeinschaften), οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 9,4% τον τελευταίο χρόνο. Στο ταπεινό Κέμνιτς ένα δωμάτιο στοιχίζει κατά μέσο όρο 186 ευρώ, ενώ στο Μόναχο 545 ευρώ.

Πώς μπορεί ο φοιτητής να αυξήσει το εισόδημά του;

Και στη Γερμανία οι γονείς καλύπτουν, κατά κανόνα, τα έξοδα για τις σπουδές των παιδιών. Όμως πολλοί φοιτητές, αν όχι οι περισσότεροι, εργάζονται. Είτε γιατί οι γονείς τους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να βοηθήσουν, είτε γιατί οι ίδιοι επιθυμούν να βελτιώσουν τα έσοδά τους με περιστασιακές δουλειές, για παράδειγμα ως σερβιτόροι ή πωλητές, είτε για να αποκτήσουν επαγγελματικές εμπειρίες.

Το πρόβλημα είναι, λέει ο διευθυντής της εταιρείας συμβούλων MLP Ούβε Σρέντερ-Βίλντμπεργκ, ότι «οι φοιτητές μόλις τώρα αρχίζουν να στέκονται πάλι στα πόδια τους, γιατί με την πανδημία είχαν χαθεί πολλές δουλειές από αυτές που αναλαμβάνουν συνήθως». Αποτέλεσμα: «Από το 2018 μέχρι το 2020 το μηνιαίο διαθέσιμο εισόδημα του φοιτητή μειώθηκε από τα 1.000 στα 950 ευρώ».

Μία λύση είναι το φοιτητικό επίδομα (BaföG), που δεν επαρκεί για όλα τα έξοδα, αλλά αποτελεί σημαντική βοήθεια, ιδιαίτερα για τους οικονομικά ασθενέστερους. Πρόσφατα η γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε την αύξηση του επιδόματος κατά περίπου 10%.

Ωστόσο, η αύξηση αυτή δεν αρκεί, προειδοποιεί ο διευθυντής της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας, Ματίας Άνμπουλ. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι «οι φοιτητές βρίσκονται σε αδιέξοδο που απειλεί την οικονομική τους επιβίωση, καθώς αντιμετωπίζουν μία έκρηξη των τιμών στην ενέργεια, στη φοιτητική στέγη, αλλά και στα τρόφιμα».

Πηγή: dw.com

Η πιο προνοητική και επινοητική ανθρωπότητα θα δοκιμάσει ακριβώς αυτό που ήδη έχουμε δει σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας: να εκτρέψει έναν αστεροειδή από την πορεία του, ρίχνοντας πάνω του, σαν να είναι πύραυλος, ένα διαστημικό σκάφος με μέγεθος αυτοκινήτου, το DART (Double Asteroid Redirection Test) της NASA.

Το κόστους 330 εκατομμυρίων δολαρίων και βάρους 550 κιλών κυβικού σχήματος ρομποτικό σκάφος DART, αφού διένυσε μια απόσταση περίπου 11 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, από όπου εκτοξεύτηκε το Νοέμβριο του 2021, προορίζεται να συντριβεί – στις 02:14 ώρα Ελλάδας της Τρίτης 27 Σεπτεμβρίου – στον μικρό δορυφόρο Δίμορφο (διαμέτρου 160 μέτρων) του μεγαλύτερου αστεροειδούς Δίδυμου (διαμέτρου περίπου 780 μέτρων).

Είναι η πρώτη κρίσιμη “πρόβα” πλανητικής άμυνας σε περίπτωση που ένας τέτοιος διαστημικός βράχος αποτελέσει απειλή για τη Γη στο μέλλον.

Πρόκειται για το πρώτο τεστ μιας τεχνολογίας εκτροπής/αποτροπής ενός δυνητικά καταστροφικού αστεροειδούς. Η πρόσκρουση της διαστημοσυσκευής DART στον αστεροειδή με ταχύτητα περίπου 22.000 χιλιομέτρων την ώρα θα έχει ως στόχο να χρησιμοποιήσει κινητική ενέργεια για να τον εκτρέψει ελαφρά από την τροχιά του.

Κάτι ανάλογο μπορεί να χρειαστεί μελλοντικά να γίνει με κάποιον άλλο μεγάλο αστεροειδή που υπάρχει κίνδυνος η τροχιά του να διασταυρωθεί με εκείνη του πλανήτη μας.

Ο “βομβαρδισμός” του Δίμορφου – που θα οδηγήσει στην καταστροφή του DART – αναμένεται να αλλοιώσει ελαφρά την τροχιά του (κατά περίπου 1%), ώστε να περιφέρεται πέριξ του Δίδυμου λίγο πιο κοντά και πιο γρήγορα. Τα τηλεσκόπια από τη Γη θα παρακολουθούν για να δουν κατά πόσο αυτό όντως συνέβη.

Παράλληλα, το DART έχει ήδη απελευθερώσει από τις 11 Σεπτεμβρίου τη μικρή (βάρους 14 κιλών) ιταλικής κατασκευής διαστημοσυσκευή LICIACube που θα πλησιάσει τον Δίμορφο σε απόσταση 55 χιλιομέτρων και με τις κάμερες της θα φωτογραφήσει τις επιπτώσεις της πρόσκρουσης. Το συμβάν θα παρακολουθούν επίσης διάφορα επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια, μεταξύ των οποίων το James Webb.

Στα χνάρια της αμερικανικής αποστολής θα ακολουθήσει η ευρωπαϊκή αποστολή HERA του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που θα στείλει μια γερμανικής κατασκευής διαστημοσυσκευή, συνοδευόμενη από δύο μικροδορυφόρους (τα cubesats Milani και Juventas), στον Δίδυμο και στον Δίμορφο για να τους μελετήσει πιο προσεκτικά και να δει από πρώτο χέρι τον κρατήρα που θα έχει δημιουργηθεί, καθώς και τις άλλες επιπτώσεις της πρόσκρουσης του DART.

Η HERA αναμένεται να εκτοξευθεί το 2024 και να φθάσει στον αστεροειδή και το φεγγάρι του στο τέλος του 2026.

Αν το DART αποτύχει να βρει τον στόχο του, διαθέτει αρκετά καύσιμα για να έχει άλλη μια ευκαιρία μετά από δύο χρόνια να επαναλάβει την προσπάθεια του σε κάποιον άλλο διαστημικό βράχο.

Την ευθύνη της αποστολής έχει το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς της Βαλτιμόρης.

Η NASA έχει βρει περισσότερους από 27.000 αστεροειδείς διαφόρων μεγεθών, που οι τροχιές τους τούς φέρνουν κοντά στη Γη. Παρά τις προόδους στον εντοπισμό των αστεροειδών που κατά καιρούς πλησιάζουν τον πλανήτη μας, μέχρι στιγμής οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι έχει ανιχνευθεί μόνο το 30% έως 40% των κοντινών στη Γη αντικειμένων διαμέτρου άνω των 140 μέτρων.

Γι’ αυτό έχει γίνει αντιληπτό ότι πρέπει να υπάρχει έτοιμη μια τεχνολογία πλανητικής άμυνας, αν προκύψει κάποια… άνωθεν δυσάρεστη έκπληξη.

Σε κάθε περίπτωση, ο κίνδυνος να χρειαστεί μια τέτοια αποστολή πλανητικής άμυνας είναι πολύ μικρός (αν και όχι μηδενικός) τουλάχιστον για τον επόμενο αιώνα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της NASA.

Η Κίνα ετοιμάζει μια παρεμφερή αποστολή πλανητικής άμυνας στον αστεροειδή Μπενού το 2026.

Οι τηλεοράσεις NASA TV και ESA TV θα μεταδώσουν την πρόσκρουση του DART ζωντανά, καθώς επίσης τα social media (Facebook, Twitter, ΥouTube) της NASA.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οιωνός για νέο κύμα ανατιμήσεων στη Γερμανία: οι τιμές παραγωγού καταγράφουν τη μεγαλύτερη αύξηση από το 1949, ιδιαίτερα στην ενέργεια και στα λιπάσματα.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για τον μήνα Αύγουστο, που ανακοίνωσε η γερμανική Στατιστική Υπηρεσία, οι τιμές παραγωγού αυξήθηκαν κατά 45,8% σε ετήσια βάση.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση από το 1949, όταν άρχισε η συλλογή στατιστικών στοιχείων. Η ίδια τάση είχε καταγραφεί τον Ιούλιο, με τις τιμές παραγωγού να εμφανίζουν αύξηση κατά 37,2% σε ετήσια βάση. Ήδη από τον Μάιο ο δείκτης παρουσίαζε αύξηση άνω του 30%.

Το εντυπωσιακό είναι ότι η αύξηση του Αυγούστου διαψεύδει τις εκτιμήσεις των αναλυτών, οι οποίοι, σύμφωνα με έρευνα του Reuters, ανέμεναν ελαφρά υποχώρηση από το 37,2% στο 37,1% για τον τελευταίο μήνα του καλοκαιριού.

«Είναι ασύλληπτο αυτό το άλμα στις τιμές», δηλώνει στο Reuters ο Γιενς Όλιβερ Νίκλας, αναλυτής της κρατικής τράπεζας (Landesbank) του κρατιδίου της Βάδης-Βυρτεμβέργης. «Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση που καταγράφεται στα χρονικά, τόσο σε ετήσια βάση, όσο και σε σχέση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα».

Κύρια αιτία είναι βέβαια η εντυπωσιακή αύξηση στις τιμές της ενέργειας. Στο συγκεκριμένο κομμάτι οι τιμές παραγωγού καταγράφουν αύξηση κατά 139% σε σχέση με τον Αύγουστο του 2021. Η τιμή του πετρελαίου έχει υπερτριπλασιαστεί. Όσο για την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, αυξάνεται κατά 278,3%.

Ασυγκράτητες οι τιμές της ενέργειας

«Οι τιμές της ενέργειας πάντα επέφεραν αυξήσεις στις τιμές παραγωγού, αλλά αυτή τη φορά βλέπουμε ότι αυτό ισχύει και για το ηλεκτρικό ρεύμα, όχι μόνο για το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο», επισημαίνει ο Γιενς Όλιβερ Νίκλας.

Ο ίδιος εκτιμά ότι «οι επιχειρήσεις θα μετακυλήσουν μόνο ένα μέρος των αυξήσεων αυτών στους πελάτες τους, αλλά ακόμη και αυτό θα είναι αρκετό, για να πυροδοτήσει νέες πληθωριστικές πιέσεις. Ο πληθωρισμός ήρθε για να μείνει».

Οι τιμές παραγωγού θεωρούνται σημαντική ένδειξη για την μελλοντική εξέλιξη του πληθωρισμού. Εάν δεν συμπεριλαμβάνονταν οι τιμές της ενέργειας, η αύξηση θα περιοριζόταν στο 14%. Σημαντική άνοδο καταγράφουν οι τιμές και στα λιπάσματα (+109% σε ετήσια βάση), επιβαρύνοντας το κόστος της αγροτικής παραγωγής. Οι τιμές των τροφίμων καταγράφουν αύξηση 22,3%.

«Η σημαντική αύξηση στις τιμές της ενέργειας δείχνει ότι η αβεβαιότητα παραμένει και ότι αναμένονται νέες τιμές-ρεκόρ του πληθωρισμού στους επόμενους μήνες», αναφέρει ο Ραλφ Σολβέν, αναλυτής της τράπεζας Commerzbank.

Η οικονομική επιθεώρηση Handelsblatt δημοσιεύει έρευνα της εταιρείας συμβούλων Prognos, σύμφωνα με την οποία, στο πιο απαισιόδοξο σενάριο, η τιμή της κιλοβατώρας στη Γερμανία θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 500 ευρώ μέσα στο 2023.

Αναμένεται νέο άλμα στον πληθωρισμό

Με βάση τα στοιχεία για τον μήνα Αύγουστο ο πληθωρισμός στη Γερμανία κυμαίνεται στο 7,9%, σε ετήσια βάση. Από τις αρχές του φθινοπώρου καταργούνται ευεργετικά μέτρα, όπως η μείωση της φορολογίας στα καύσιμα και το συμβολικό «εισιτήριο των εννέα ευρώ» για τις δημόσιες συγκοινωνίες, γι’ αυτό οι ειδικοί αναμένουν νέο άλμα του πληθωρισμού τον Σεπτέμβριο.

«Στους επόμενους μήνες ο πληθωρισμός αναμένεται να οδηγηθεί σε διψήφια νούμερα», προειδοποιεί σε πρόσφατη έκθεσή της η Κεντρική Τράπεζα της Γερμανίας.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εταιρείας Dynata, το 67% των Γερμανών αναφέρει ότι από τις αρχές του 2022 έχει ήδη αρχίσει να περιορίζει τις δαπάνες του, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει τις συνεχείς ανατιμήσεις, ενώ το 69% δηλώνει ότι έχει μειώσει την κατανάλωση ενέργειας.

Πηγή: dw.com

Το «Θέατρο της Ερφούρτης», διατρέχει φέτος μουσικά την ελληνική ιστορία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Όλες οι παραστάσεις σχετίζονται με την Ελλάδα, φωτίζοντας και – μάλλον – άγνωστες στο ευρύ γερμανικό κοινό πτυχές της ιστορίας της.

Ο τίτλος του προγράμματος της «Ελληνικής καλλιτεχνικής περιόδου» 2022/23, όπως αποκαλείται, είναι: «Γνώθι σαυτόν».

«Xωρίς την αρχαία Ελλάδα, ο ευρωπαϊκός πολιτισμός δεν θα ήταν αυτό που ξέρουμε. Χωρίς την “πόλη” οι δυτικές δημοκρατίες μας δεν θα υπήρχαν. Και χωρίς τους μεγάλους Έλληνες στοχαστές, πιθανότατα θα βλέπαμε τον κόσμο πολύ διαφορετικά. Όλα αυτά είναι γνωστά. Αλλά ίσως δεν είναι ακόμη γνωστό ότι η ιδέα της υποκριτικής ως ιδανικής μορφής της τέχνης της αυτογνωσίας προέρχεται επίσης από την αρχαία Ελλάδα.

To «Γνώθι σαυτόν» ήταν το μήνυμα των ανθρώπων του θεάτρου στην αρχαιότητα και είναι και το μήνυμα της “Ελληνικής καλλιτεχνικής περιόδου” μας». Έτσι προλογίζει ο Αντρέας Μπάουζεβάιν, δήμαρχος της Ερφούρτης, πρωτεύουσας του κρατιδίου της Θουριγγίας, το φετινό πρόγραμμα του Θεάτρου της πόλης του.

Η Θουριγγία έχει μακρά πολιτιστική παράδοση αφού εκεί γεννήθηκε και έζησε ο Μπαχ, ιδρύθηκε το Βauhaus και μετέφρασε ο Λούθηρος την Καινή Διαθήκη από τα ελληνικά στα γερμανικά.

Η ίδια η Ερφούρτη είναι η γενέτειρα του Μαξ Βέμπερ, ενώ στην πόλη αυτή σπούδασε ο Λούθηρος, έζησε 50 χρόνια και έγραψε μεγάλα έργα του ο ελληνολάτρης Γκαίτε και έζησε ο επίσης ελληνολάτρης φίλος του Φρίντριχ Σίλερ.

Επομένως, η ιδέα ενός προγράμματος αφιερωμένου αποκλειστικά στην Ελλάδα, τον πολιτισμό και την ιστορία της, έπεσε σε γόνιμο έδαφος.

Κατά τον Ελβετό καλλιτεχνικό διευθυντή του «Θεάτρου της Ερφούρτης» Υβ Μονταβόν «η περίφημη επιγραφή “Γνώθι σαυτόν!” σήμαινε ότι οι άνθρωποι δεν επιτρέπεται να πιστεύουν ότι είναι κάτι παραπάνω από άνθρωποι. Αυτό όμως που κανείς δεν μπορεί να τους αφαιρέσει είναι η δυνατότητα να ξεκαθαρίσουν μόνοι τους ποιο είναι το καλό. Ίσως η δραματική εποχή μας δείχνει ακόμη περισσότερο πόσο σημαντικό παραμένει το θέατρο: μπορεί να χρησιμεύσει για να δανειστούμε λίγη σοφία και εμπειρία ζωής για να προσανατολίσουμε την εσωτερική μας πυξίδα». Γι’ αυτό και επελέγη ως τίτλος της «Ελληνικής καλλιτεχνικής περιόδου» 2022/23 το «Γνώθι σαυτόν».

Ο Υβ Μονταβόν εξήγησε κατά την παρουσίαση του προγράμματος ότι «περιλαμβάνει έργα πέραν του συνήθους ρεπερτορίου και θα γίνει εμφανές το νήμα που τα συνδέει με την Ελλάδα: το λίκνο της δημοκρατίας, το λίκνο του δυτικού πολιτισμού. Το πρόγραμμα ανταποκρίνεται στο πνεύμα των καιρών χάρη σε έργα με τα οποία μπορείς να προχωρήσεις στην αυτογνωσία, να αναρωτηθείς για τα πράγματα. Η Ελλάδα δεν είναι μόνο αρχαία βάζα, και όμορφες παραλίες, αλλά έχει και μια μεγάλη ιστορία».

Σε αυτό το πλαίσιο παρουσιάζονται λοιπόν φέτος αφενός έργα του μουσικού θεάτρου βασισμένα σε σπουδαία αρχαιοελληνικά κείμενα και αφετέρου έργα που έχουν ως θέμα μεταγενέστερες φάσεις της πολυκύμαντης ελληνικής ιστορίας.

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν:

–Η όπερα του Ρίχαρντ Στράους «Ηλέκτρα», βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Σοφοκλή. Με αυτήν θα εγκαινιάσει την «Ελληνική καλλιτεχνική περίοδο» στις αρχές Οκτωβρίου ο Βρετανός Γενικός Μουσικός Διευθυντής και επικεφαλής της 64μελούς ορχήστρας Αλεξάντερ Πράιορ.

-Ελληνική αύρα έχουν επίσης το μιούζικαλ του Ρίτσαρντ Ρόντζερς «Τα αγόρια από τις Συρακούσες», όπως επίσης και η σατιρική οπερέτα του Ζακ Όφενμπαχ «Η Ωραία Ελένη» η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε το 1864 στο Παρίσι και θα διευθύνει ο Γιάννης Πουσπουρίκας.

Στην δεύτερη κατηγορία ανήκουν έργα που έχουν ως θέμα νεότερες φάσεις της ελληνικής ιστορίας:

-H όπερα του Τζοακίνο Ροσίνι «Η Πολιορκία της Κορίνθου», την οποία ο Ιταλός μουσουργός συνέθεσε στον απόηχο του ευρωπαϊκού φιλελληνισμού προκειμένου να ενισχύσει οικονομικά τον απελευθερωτικό Αγώνα. Ανέβηκε για πρώτη φορά με μεγάλη επιτυχία το 1826 στο Παρίσι. Θα την διευθύνει και αυτήν ο Γιάννης Πουσπουρίκας.

-Η όπερα «Ελένη» του Νέστορα Τέιλορ έχει ως θέμα τον εμφύλιο πόλεμο και παρουσιάζεται για πρώτη φορά. Ο Τέιλορ την εμπνεύστηκε από το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα «Ελένη» του Νίκολας Γκέιτζ και θα την διευθύνει ο πρώην Γενικός Διευθυντής Μουσικής του «Θεάτρου της Ερφούρτης» Μύρων Μιχαηλίδης.

-Η «Ελληνική καλλιτεχνική περίοδος» 2022/23 ολοκληρώνεται με το περίφημο μπαλέτο «Ζορμπάς» του Μίκη Θεοδωράκη το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Αρένα της Βερόνας το 1988. Ο χορογράφος Χόρχε Πέρεθ Μαρτίνεθ μεταφέρει αυτήν ακριβώς την εκδοχή στη σκηνή της Ερφούρτης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ο Δίας θα πλησιάσει σήμερα, Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου, τη Γη πιο κοντά από κάθε άλλη φορά εδώ και 59 χρόνια (από το 1963), σε απόσταση σχεδόν 591,2 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, σύμφωνα με την αμερικανική διαστημική υπηρεσία NASA.

Έτσι, όσοι ενδιαφέρονται θα έχουν μια μοναδική ευκαιρία για παρατήρηση του τα επόμενα βράδια, καθώς ήδη είναι το φωτεινότερο αντικείμενο στον ουρανό μετά τον Ήλιο και τη Σελήνη.

Μάλιστα τη Δευτέρα ο Ήλιος, η Γη και ο Δίας θα ευθυγραμμιστούν σχεδόν τέλεια, σε ένα συμβάν που λαμβάνει χώρα κάθε 13 μήνες και λέγεται αντίθεση του Δία.

Στη συνέχεια, ο Δίας θα απομακρυνθεί σταδιακά από τον πλανήτη μας και θα φαίνεται ολοένα πιο αχνός.

Ο Δίας έχει διάμετρο σχεδόν 11 φορές μεγαλύτερη από της Γης, φθάνοντας τα 142.984 χιλιόμετρα, ενώ χρειάζεται σχεδόν 12 χρόνια για μια πλήρη περιφορά πέριξ του Ήλιου (αυτή είναι η διάρκεια του έτους του).

Από την άλλη, μια περιφορά γύρω από τον εαυτό του (η διάρκεια της μέρας του) διαρκεί μόνο δέκα ώρες, μια ταχύτητα εντυπωσιακή για τόσο μεγάλο πλανήτη.

Μεταξύ άλλων, ο Δίας διαθέτει ένα αχνό σύστημα δακτυλίων από μυριάδες σωματίδια σκόνης και – όπως η Γη – ένα μαγνητικό πεδίο, μια τεράστια – σχήματος ντόνατ – ζώνη ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων που κυκλώνει τον πλανήτη.

Από τους περίπου 80 δορυφόρους του, διαφόρων μεγεθών, οι τέσσερις πιο μεγάλοι και γνωστοί, που ανακαλύφθηκαν από τον Γαλιλαίο πριν 412 χρόνια, είναι η Ιώ, η Ευρώπη, ο Γανυμήδης και η Καλλιστώ.

Ένα απρόσμενο “κύμα καύσωνα” με θερμοκρασία 700 βαθμών Κελσίου, το οποίο έχει μήκος 130.000 χιλιομέτρων – σχεδόν δέκα φορές μεγαλύτερο από τη διάμετρο της Γης – ανακάλυψαν οι επιστήμονες στην ατμόσφαιρα του Δία, του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.

Σχετική ανακοίνωση στο συνέδριο ‘Europlanet Science Congress’ στη Γρανάδα της Ισπανίας έγινε από τον Τζέημς Ο’Ντόναχιου της ιαπωνικής διαστημικής υπηρεσίας JAXA.

Η ατμόσφαιρα του Δία, που είναι διάσημη για τις χαρακτηριστικές πολύχρωμες καταιγίδες της, είναι επίσης αναπάντεχα καυτή, εκατοντάδες βαθμούς πάνω από ό,τι προβλέπουν τα θεωρητικά μοντέλα.

Ο γιγάντιος αέριος πλανήτης απέχει εκατοντάδες εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο και δέχεται μόνο το 4% της ηλιακής ακτινοβολίας σε σχέση με τη Γη. Έτσι, θεωρητικά, η ανώτερη ατμόσφαιρα του θα έπρεπε να έχει θερμοκρασία μείον 70 βαθμών Κελσίου, όμως τα νέφη στην κορυφή της έχουν μετρηθεί να έχουν πάνω από 400 βαθμούς για λόγους που δεν είναι σαφείς.

Όπως και στη Γη, στον Δία υπάρχει σέλας στους πόλους του λόγω του ηλιακού ανέμου. Ενώ όμως στη Γη το πολικό σέλας είναι πρόσκαιρο και συμβαίνει μόνο όταν υπάρχει έντονη ηλιακή δραστηριότητα, στον Δία το σέλας στους πόλους του είναι μόνιμο και με μεταβαλλόμενη ένταση. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι είναι το σέλας ο πιθανός μηχανισμός που εξηγεί τις υψηλές θερμοκρασίες στην ατμόσφαιρα γύρω από τους πόλους του Δία.

Στη συνέχεια, οι ισχυροί άνεμοι αναλαμβάνουν να διασπείρουν αυτή την καυτή θερμοκρασία γύρω από όλο τον πλανήτη. Οι παρατηρήσεις των επιστημόνων δείχνουν ότι το εν λόγω θεαματικό “κύμα καύσωνα” ταξιδεύει με ταχύτητα χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα γύρω από τον Δία.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ