Διατροφή
19 Μαΐου: Παγκόσμια Ημέρα ΙΦΝΕ – Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου

Κάθε χρόνο στις 19 Μαΐου είναι η Παγκόσμια Ημέρα ΙΦΝΕ και ο στόχος αυτής της ημέρας είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τα ΙΦΝΕ. Ως ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (ΙΦΝΕ) θεωρούνται η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα. Η σωστή και έγκαιρη ενημέρωση, είναι πολύ σημαντική, τόσο για την πρόληψη όσο και για την αντιμετώπισή τους.
Τι ακριβώς είναι τα ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου;
Τα ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (ΙΦΝΕ) είναι χρόνιες παθήσεις, οι οποίες προσβάλλουν κυρίως νεαρούς ενήλικες που βρίσκονται στην πιο παραγωγική φάση της ζωής τους.
Τι είναι η νόσος Crohn;
Η νόσος του Crohn είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος με άγνωστη αιτιολογία που μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε τμήμα της πεπτικής οδού. Η φλεγμονή μπορεί να εκτείνεται σε ολόκληρο το εντερικό τοίχωμα, με αποτέλεσμα συχνά διάρροια, δημιουργία συριγγίων και στενώσεων, δυσαπορρόφηση (λόγω καταστροφής των λαχνών του εντέρου) και σε κάποιες περιπτώσεις ανάγκη για χειρουργική αφαίρεση τμήματος του εντέρου.
Τι είναι η ελκώδης κολίτιδα;
Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος του παχέος εντέρου, η οποία συχνά συνοδεύεται από αιματηρές διάρροιες. Το παχύ έντερο είναι το τελευταίο τμήμα του γαστρεντερικού σωλήνα, όπου γίνεται η απορρόφηση του νερού και άλλων ουσιών από τις τροφές και εκεί σχηματίζονται τα κόπρανα. Στην ελκώδη κολίτιδα το παχύ έντερο παθαίνει φλεγμονή, διογκώνεται και δημιουργούνται στην επιφάνεια του έλκη. Για αυτό το λόγο δεν μπορεί να γίνει η απορρόφηση του νερού, υπάρχει διάρροια και από τα έλκη μπορεί να βγει αίμα και πύον. Επιπλέον, η ελκώδης κολίτιδα είναι μία χρόνια πάθηση που παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις. Αυτό σημαίνει ότι είναι μια κατάσταση που έρχεται και φεύγει, δηλαδή μπορεί ένας ασθενής να είναι εντελώς καλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά κάποια στιγμή να παρουσιάσει συμπτώματα και να υποτροπιάσει.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα φλεγμονώδη νοσήματα εντέρου παρουσιάζουν ποικιλία κλινικών εκδηλώσεων που σχετίζονται τόσο με το πεπτικό σύστημα δηλαδή διάρροια, μετεωρισμό και κοιλιακό άλγος, όσο και με εξωεντερικές εκδηλώσεις στο δέρμα, στους οφθαλμούς, στις αρθρώσεις, στους πνεύμονες και στους νεφρούς.
Πώς γίνεται η θεραπεία;
Στην θεραπεία των ΙΦΝΕ, μπορεί να χρησιμοποιηθούν διάφορα φάρμακα όπως: αντιφλεγμονώδη, ανοσοκατασταλτικά, αντιβιοτικά και ανοσοτροποποιητικά. Σε αρκετoύς ασθενείς υπάρχει ανάγκη διατροφικής υποστήριξης με στοιχειακές και πολυμερικές δίαιτες, ενώ σε κάποιους άλλους, θα χρειασθεί χειρουργείο.
Υπάρχει ειδική διατροφή για τους ασθενείς με ΙΦΝΕ;
Ο λόγος που η διατροφή στις ΙΦΝΕ είναι πολύ σημαντική, είναι πως σε περιόδους έξαρσης υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης διατροφικών ελλείψεων. Για παράδειγμα στην νόσο του Chron μπορεί να υπάρξει φλεγμονή στο λεπτό έντερο, εκεί γίνεται η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών των τροφών που καταναλώνονται. Αν ο βλεννογόνος του εντέρου έχει φλεγμονή μπορεί ο ασθενής να οδηγηθεί σε υποθρεψία. Σε κάθε περίπτωση η διατροφή θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη, ώστε να βελτιώνονται τα συμπτώματα που ταλαιπωρούν τον ασθενή και κατά συνέπεια και την ποιότητα ζωής του. Η ισορροπημένη διατροφή με επάρκεια σε θρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητη προκειμένου να εξασφαλιστεί η σωστή λειτουργία του οργανισμού.
Κατά την έξαρση: η διατροφή του ασθενούς θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη με βάση την πορεία της νόσου, την κατάσταση θρέψης του, τις διατροφικές του ανάγκες και το σωματικό του βάρος. Διατροφικά, συστήνεται μια διατροφή με μικρά και συχνά γεύματα, τα οποία θα καταναλώνονται σε κατάσταση ηρεμίας, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην πρόσληψη υγρών και τροφών με πλούσιο πρωτεϊνικό περιεχόμενο (άπαχο κρέας, αυγό, κοτόπουλο, τυρί, ψάρι). Επίσης, συστήνεται να αποφεύγονται οι ερεθιστικές τροφές (καυτερά, τηγανητά, λιπαρά), οι τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, τα προϊόντα με υψηλή συγκέντρωση λακτόζης, τα αεριούχα ροφήματα, το αλκοόλ και οι γλυκαντικές ουσίες με ήπια ηπακτική δράση. Είναι προτιμότερο να επιλέγονται αμυλούχες τροφές (μακαρόνια, πατάτα), φρούτα χωρίς φλούδα, βρασμένα λαχανικά (όπως κολοκυθάκια) και τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας (άπαχο κρέας, ψάρι και κοτόπουλο).
Κατά την ύφεση: συστήνεται μια ισορροπημένη διατροφή Μεσογειακού τύπου με τροφές από όλες τις ομάδες τροφίμων, ώστε να διασφαλιστεί με αυτό τον τρόπο ο επαρκής εφοδιασμός του οργανισμού με όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί, ότι τα οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής αναδεικνύονται όταν τηρείται το συνολικό διατροφικό πρότυπο και όχι μεμονωμένα χαρακτηριστικά του, γεγονός που υποδηλώνει τη σημασία της αλληλεπίδρασης και της συνέργειας των διαφορετικών συστατικών της Μεσογειακής Διατροφής μεταξύ τους και τη συνδυαστική επίδρασή τους στην υγεία του ανθρώπου. Φυσικά, εξαιρούνται οι περιπτώσεις που κάποιο τρόφιμο πυροδοτεί στον ασθενή συμπτώματα στο γαστρεντερικό σύστημα, λόγω της νόσου ή πιθανής δυσανεξίας, οπότε και θα αποκλείεται από τη διατροφή του, τουλάχιστον προσωρινά.
Συμπερασματικά, τα φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου εξελίσσονται διαφορετικά σε κάθε ασθενή και οι διατροφικές συνήθειες των ασθενών με ΙΦΝΕ πρέπει να διερευνώνται από τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, προκειμένου να αποφευχθούν οι χωρίς λόγο αυτό-τροποποιούμενοι διαιτητικοί περιορισμοί.
Δείτε επίσης: Δέκα απαραίτητα αμινοξέα και οι πιο σημαντικές λειτουργίες τους.

Μαριάντα Σωπασάκη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή πληροφορία,
(Σύνταξη διαιτολογίων, συμβουλευτική και διατροφική εκπαίδευση)
Ε-mail: mariada@europolitis.eu
Τηλέφωνο: 0030 694 386 5544
Διατροφή
Ιούνιος: αυτά είναι τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά της εποχής

Το καλοκαίρι έφτασε και μας φέρνει υπέροχα φρούτα και λαχανικά που μας δροσίζουν, μας ενυδατώνουν και μας γεμίζουν ενέργεια και βιταμίνες.
Ας δούμε τι φρέσκο βάζουμε στο καλάθι μας αυτό το μήνα:

Τα φρούτα που είναι ολόγλυκα και ζουμερά αυτόν το μήνα είναι τα κεράσια, τα βερίκοκα, οι φράουλες, το πεπόνι, τα βύσσινα, τα μούσμουλα (αν και βρίσκονται στο τέλος της εποχής τους), τα ροδάκινα, το καρπούζι και σιγά – σιγά εμφανίζονται και τα νεκταρίνια.

Τα λαχανικά που είναι στην κατάλληλη εποχή είναι οι τομάτες, τα αγγούρια, το καλαμπόκι, τα βλήτα, οι μελιτζάνες, τα κουκιά, τα μπιζέλια, ο μαϊντανός, τα ραδίκια, η ρόκα, το σέλινο, το σκόρδο, το σπανάκι, τα σπαράγγια, το φινόκιο, το κρεμμύδι (ξερό και χλωρό), τα καρότα, τα κολοκυθάκια, τα παντζάρια, οι πατάτες και οι πιπεριές.
Η εποχικότητα ορισμένων λαχανικών διαρκεί όλο τον χρόνο και έτσι μπορούμε να τα βρίσκουμε πάντα. Αυτά είναι οι πατάτες, τα παντζάρια, τα φρέσκα κρεμμυδάκια, τα καρότα, τα μαρούλια, το σέλινο και ο μαϊντανός.
Επίσης, ήδη έχουν αρχίσει και κάνουν την εμφάνισή τους ορισμένα από τα φρέσκα του Ιουλίου, όπως οι μπάμιες, τα δαμάσκηνα, τα σύκα και η παπάγια.
Τέλος, την εμφάνισή τους κάνουν αυτό το μήνα και τα μυρωδικά όπως ο δυόσμος, ο μάραθος, το κάρδαμο και ο βασιλικός.
Δείτε επίσης: Δέκα τροφές για όμορφο και λαμπερό δέρμα

Μαριάντα Σωπασάκη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος MSc
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή πληροφορία,
(Σύνταξη διαιτολογίων, συμβουλευτική και διατροφική εκπαίδευση)
Ε-mail: mariada@europolitis.eu
Τηλέφωνο: 0030 694 386 5544
Διατροφή
16 Μαΐου – Παγκόσμια Ημέρα Κοιλιοκάκης

Εδώ και πολλά χρόνια, τα μέλη του Πανευρωπαϊκού Συλλόγου ατόμων με Κοιλιοκάκη (AOECS) (Association of European Coeliac Societies – AOECS) αναγνωρίζουν τη 16η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Κοιλιοκάκης. Σε πολλές περιοχές του κόσμου, οι Σύλλογοι πασχόντων από Κοιλιοκάκη ενώνουν τις δυνάμεις τους γύρω από αυτήν την ημέρα για να μοιραστούν εμπειρίες, δραστηριότητες και εργαλεία σχετικά με το πώς είναι η ζωή με Κοιλιοκάκη, αλλά και να βοηθήσουν στην ευαισθητοποίηση για το τι χρειάζεται για να ζήσεις χωρίς γλουτένη.
Τι είναι η κοιλιοκάκη:
Η κοιλιοκάκη (ή αλλιώς δυσανέξια στη γλουτένη) είναι ένα σύνδρομο δυσαπορρόφησης και είνα μια αυτοάνοση διαταραχή του λεπτού εντέρου που εμφανίζεται σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα όλων των ηλικιών από τη μέση βρεφική ηλικία.
Η γλουτένη είναι πρωτεΐνη του ενδοσπερμίου του μαλακού σιταριού, κριθαριού, σίκαλης και γενικά πολλών δημητριακών καρπών, η οποία αποτελείται από τη γλοιαδίνη και γλουτελίνη.

Η απομάκρυνση της γλουτένης, από τη διατροφή ενός ατόμου με κοιλιοκάκη, επιτρέπει την αποκατάσταση του εντερικού βλεννογόνου.
Όμως, σε φυσιολογικές καταστάσεις, δηλαδή στα άτομα που δεν πάσχουν από κοιλιοκάκη, δεν υπάρχει λόγος να αφαιρεθεί εντελώς η γλουτένη από τη διατροφή, νομίζοντας ότι έτσι θα μειωθεί το βάρος ή το πρήξιμο στη κοιλιά.
Όταν οι ασθενείς με κοιλιοκάκη καταναλώσουν γλουτένη, τότε πυροδοτείται μια ανοσολογική απάντηση, που βλάπτει το τοίχωμα του λεπτού εντέρου (τις λάχνες του εντέρου) και οδηγεί σε δυσπεψία και δυσαπορρόφηση των θρεπτικών ουσιών.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν χρόνια διάρροια, αδυναμία ανάπτυξης (σε παιδιά) και κόπωση, όμως αυτά μπορεί και να απουσιάζουν.
Σημαντικό: Το να αποκλείσουμε εξ’ ολοκλήρου τη γλουτένη από τη καθημερινότητά μας, μπορεί να φέρει αντίθετα αποτελέσματα. Αν δεν υπάρχει καθόλου αυτή η πρωτεΐνη στον οργανισμό μας, αδρανοποιείται το ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη διάσπασή της και σε περίπτωση επιστροφής σε αυτή, δεν θα έχει το συγκεκριμένο ένζυμο τη ικανότητα να λειτουργήσει όπως πρέπει.
Πώς αντιμετωπίζεται η κοιλιοκάκη;
Η θεραπεία είναι η δίαιτα χωρίς γλουτένη εφ’ όρου ζωής. Όταν η γλουτένη αφαιρείται από τη διατροφή, το έντερο σταδιακά αναγεννιέται και αρχίζουν να υποχωρούν τα συμπτώματα ώσπου εξαφανίζονται. Αλλά η ανάρρωση μπορεί να μην είναι άμεση και ίσως χρειαστούν 2 χρόνια για να αποκατασταθεί πλήρως το έντερο.
Η δίαιτα περιλαμβάνει αποχή από τροφές που προέρχονται από σιτηρά, σίκαλη και κριθάρι. Ενδεικτικά απαγορεύονται προϊόντα από αλεύρι (ψωμί, φρυγανιές, γλυκά, κέικ, έτοιμες σούπες), τα ζυμαρικά, αλλαντικά άγνωστης σύνθεσης, κονσερβοποιημένα προϊόντα (σάλτσες λαχανικών), λευκό ξύδι, μαγιονέζα, μουστάρδα, κατεργασμένα καρυκεύματα, μερικά έτοιμα ροφήματα, κάποια αλκοολούχα ποτά όπως η μπύρα, η βότκα και το τζιν.
Τα άτομα που ακολουθούν μια διατροφή χωρίς γλουτένη μπορούν να καταναλώνουν φρέσκα και κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά, καλαμπόκι, ρύζι, πατάτα και κινόα, όσπρια, φρέσκα κρέατα, ψάρια και πουλερικά. Επιπλέον, γάλα και τα γαλακτοκομικά, λάδι, βούτυρο και μαργαρίνη, ειδικά προϊόντα ελεύθερα γλουτένης, ξηρούς καρπούς, καλαμποκάλευρο, ρυζάλευρο και ζάχαρη.
Προσοχή στην κρυμμένη γλουτένη! Ασφαλή θεωρούνται τα προϊόντα που αναγράφουν ότι είναι ελεύθερα γλουτένης. Αυτό ισχύει για τρόφιμα, αλλά και για φάρμακα ή βιταμινούχα σκευάσματα, που μπορεί να περιέχουν γλουτένη ως έκδοχο.
Η κοιλιοκάκη μπορεί να περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Φούσκωμα και πόνο στην κοιλιά
- Χρόνια διάρροια/ δυσκοιλιότητα
- Απώλεια βάρους/ εμετοί
- Κούραση
- Σιδηροπενική αναιμία που δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία με σίδηρο
- Χαμηλό ανάστημα
- Καθυστερημένη εφηβεία
- Πόνους στις αρθρώσεις
- Οστεοπενία/οστεοπόρωση
- Μούδιασμα στα πόδια
- Δερματικά εξανθήματα
- Απώλεια του σμάλτου και της λευκότητας των δοντιών
- Ανεξήγητη στειρότητα, επαναλαμβανόμενες αποβολές
- Περιφερική νευροπάθεια
- Άγχος ή κατάθλιψη
Διάγνωση
Εάν υποψιάζεστε ότι πάσχετε από κοιλιοκάκη, θα πρέπει να το επιβεβαιώσετε πριν αλλάξετε τη διατροφή σας. Υπάρχουν διάφορα τεστ διάγνωσης, ανάμεσα στα οποία είναι εξετάσεις αίματος, βιοψία του λεπτού εντέρου και γενετικά τεστ. Η διάγνωση της νόσου βασίζεται κυρίως στη βιοψία του λεπτού εντέρου όπου διαπιστώνεται η ατροφία των λαχνών. Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης συνήθως υποχωρούν μέσα σε δύο εβδομάδες από την έναρξη της ειδικής δίαιτας χωρίς γλουτένη. Το πρόβλημα όμως, είναι ότι δεν υπάρχουν πάντα συμπτώματα ή αυτά μπορεί να είναι πολύ ήπια, γεγονός που καθυστερεί τη διάγνωση, δημιουργώντας στο μεταξύ πολλά προβλήματα υγείας.
Προσοχή! Σε αρκετά τρόφιμα αναγράφεται ότι μπορεί να περιέχουν ίχνη γλουτένης, οπότε είναι πολύ σημαντικό να γίνεται εξαιρετικά προσεκτική επιλογή προϊόντων στα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη.
Δείτε επίσης: Που ωφελεί το γιαούρτι τον ανθρώπινο οργανισμό

Μαριάντα Σωπασάκη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος BSc, MSc
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή πληροφορία,
(Σύνταξη διαιτολογίων, συμβουλευτική και διατροφική εκπαίδευση)
Ε-mail: mariada@europolitis.eu
Τηλέφωνο: 0030 694 386 5544
Διατροφή
Είναι ασφαλές το πλαστικό στο φούρνο μικροκυμάτων;

Ο μύθος που κυκλοφορεί εδώ και πολλά χρόνια είναι ότι όταν ζεσταίνονται τα πλαστικά δοχεία και οι πλαστικές μεμβράνες απελευθερώνουν καρκινογόνες διοξίνες στο φαγητό. Αυτό δεν ισχύει, καθώς οι διοξίνες σχηματίζονται όταν καίγονται σκουπίδια, πλαστικά, μέταλλα και άλλα υλικά. Στο φούρνο μικροκυμάτων ωστόσο απλώς ζεσταίνουμε, δεν καίμε το πλαστικό.
Μεταφορά χημικών από το πλαστικό στο τρόφιμο
Δεν υπάρχει μία ενιαία ουσία που να ονομάζεται «πλαστικό». Ο όρος αυτός καλύπτει πολλά υλικά κατασκευασμένα από μια σειρά από οργανικές και ανόργανες ενώσεις. Συχνά προστίθενται ουσίες στο πλαστικό που συμβάλουν τόσο στη διαμόρφωσή του όσο και στην σταθεροποίησή του. Δύο από αυτούς τους πλαστικοποιητές είναι η δισφαινόλη-Α (BPA) και οι φθαλικές ενώσεις.
Η δισφαινόλη Α (BPA) και οι φθαλικές ενώσεις χρησιμοποιούνται ευρύτατα στην παραγωγή πλαστικών για να δώσουν στο υλικό συγκεκριμένο σχήμα ή σταθερότητα. Παρόλα αυτά, αυτοί οι δύο πλαστικοποιητές θεωρούνται ενδοκρινικοί διαταράκτες, με απλά λόγια, αυτές οι ουσίες μιμούνται τις ανθρώπινες ορμόνες, οπότε, μπορεί να αποσυντονίσουν την λειτουργία του ορμονικού συστήματος του ανθρώπου που τις καταναλώνει άθελά του.
Όταν μια τροφή είναι τυλιγμένη σε πλαστικό (πχ. πλαστική μεμβράνη) ή τοποθετείται σε ένα πλαστικό σκεύος και μπαίνει στα μικροκύματα, οι ενώσεις αυτές μπορεί να διαρρεύσουν προς στο τρόφιμο. Η μεταφορά αυτή πιθανόν να είναι μεγαλύτερη στις λιπαρές τροφές, όπως είναι τα κρέατα και τα τυριά. Ωστόσο, η δισφαινόλη Α μπορεί να διαρρεύσει προς το τρόφιμο, ακόμη και όταν κάποιο καυτό ρόφημα τοποθετείται σε ένα πλαστικό δοχείο, χωρίς να υπάρχει χρήση φούρνου μικροκυμάτων.
Χρήση πλαστικών στο φούρνο μικροκυμάτων
Υπάρχουν πλαστικά τα οποία έχουν ετικέτα στην οποία αναγράφεται το ότι είναι ασφαλή προς χρήση σε φούρνο μικροκυμάτων. Μόνο τότε επιτρέπεται η χρήση τους στο φούρνο μικροκυμάτων, ακολουθώντας πάντα τις οδηγίες του κατασκευαστή σχετικά με τα επιτρεπόμενα επίπεδα θερμοκρασίας και χρόνου θέρμανσης του προϊόντος.
Σε περίπτωση που υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με την χρήση κάποιου πλαστικού σκεύους ή δοχείου στο φούρνο μικροκυμάτων, είναι προτιμότερο τα τρόφιμα σας να μεταφερθούν σε γυάλινα ή κεραμικά δοχεία που φέρουν την ένδειξη για χρήση σε φούρνο μικροκυμάτων. Οι περισσότερες συσκευασίες προϊόντων που φέρουν φαγητό, π.χ. πλαστικά μπουκάλια νερού, πλαστικά δοχεία γιαουρτιού και τυριού, βάζα που περιέχουν μαργαρίνη, μαγιονέζα κ.α. δεν ενδείκνυνται να μπαίνουν στο φούρνο μικροκυμάτων. Επίσης, τα παλιά, πολυχρησιμοποιημένα, γδαρμένα, ή ραγισμένα δοχεία, μπορεί να απελευθερώσουν περισσότερους πλαστικοποιητές προς το τρόφιμο.
Τι απαγορεύεται να μπει στο φούρνο μικροκυμάτων
Υπάρχουν τροφές και αντικείμενα που απαγορεύεται να μπουν για ζέσταμα, καθώς ενδέχεται να προκαλέσουν φωτιά ή να τον καταστρέψουν.
- Αυγά
Αν προσπαθήσετε να ψήσετε αυγό σε φούρνο μικροκυμάτων, τότε, ελάχιστα δευτερόλεπτα είναι αρκετά για να εκραγεί. Αυτό συμβαίνει διότι παράγεται ατμός που εγκλωβίζεται στο εσωτερικό του και με τη διόγκωση προκαλεί έκρηξη.
- Φρούτα
Ίσως δεν είναι και η καλύτερη επιλογή. Πέρα από το ότι θα χάσουν τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά τους, ορισμένα φρούτα μπορεί να εκραγούν, προκαλώντας μέχρι και καταστροφή της συσκευής.
- Καυτερή πιπεριά
Η καυτερή κόκκινη πιπεριά, έχει πλούσια περιεκτικότητα σε καψαϊκίνη. Στο φούρνο μικροκυμάτων θα χάσουν την πολύτιμή τους ουσία (η οποία εξατμίζεται στις υψηλές θερμοκρασίες) και θα προκληθεί μια αρκετά δυσάρεστη οσμή.
- Κατεψυγμένο κρέας
Δύσκολο να ξεπαγώσει ομοιόμορφα το κρέας, στο κέντρο θα παραμείνει παγωμένο, ενώ οι άκρες θα ξεροψηθούν.
- Μεταλλικές και πλαστικές συσκευασίες
Είτε πρόκειται για μεταλλικό σκεύος ή αλουμινόχαρτο, μπορεί να προκαλέσει φωτιά στη συσκευή.
Δείτε επίσης: Σπόροι Chia : Το απόλυτο superfood.

Μαριάντα Σωπασάκη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος BSc, MSc
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή πληροφορία,
(Σύνταξη διαιτολογίων, συμβουλευτική και διατροφική εκπαίδευση)
Ε-mail: mariada@europolitis.eu
Τηλέφωνο: 0030 694 386 5544
Διατροφή
7 Απριλίου: Παγκόσμια ημέρα υγείας

Η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 7 Απριλίου, ημέρα που ιδρύθηκε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Επικεντρώνεται στην συνολική υγειονομική κάλυψη του πληθυσμού αλλά και στον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη στην πραγματοποίηση αυτής της κάλυψης.
Η υγεία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ευτυχία και την πρόοδο του κάθε ανθρώπου και ολόκληρης της κοινωνίας.
Ένας άνθρωπος που έχει καλή ποιότητα ζωής, τρέφεται σωστά, γυμνάζεται και έχει καλή ψυχική υγεία, έχει μικρότερες πιθανότητες να νοσήσει από κάποια ασθένεια. Αντίθετα, ο τρόπος ζωής που συνδέεται με κακή διατροφή, πολύ άγχος, κάπνισμα και έλλειψη ύπνου, μπορεί να βλάψει ανεπανόρθωτα την υγεία.
Ιδιαίτερα η παχυσαρκία θεωρείται μια σύγχρονη μάστιγα που υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων από τη νεαρή ηλικία. Πέρα από την κακή ψυχολογία που μπορεί να δημιουργήσει, η παχυσαρκία είναι η αρχή για μια σειρά προβλημάτων που μπορεί να ακολουθήσουν, όπως η υπέρταση, οι αυξημένες τιμές χοληστερίνης στο αίμα, η αρτηριοσκλήρυνση, οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης ακόμη και ο καρκίνος σε κάποιες περιπτώσεις.
Στις περισσότερες περιπτώσεις η αύξηση του ποσοστού της παχυσαρκίας και κυρίως της παιδικής παχυσαρκίας, οφείλεται στην υπερβολική κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε θερμίδες που περιέχουν πολύ ζάχαρη και λίπος, όπως τα αναψυκτικά, τα γλυκά, τα γαριδάκια κτλ.
Το 1997, όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) χαρακτήρισε την παχυσαρκία ως παγκόσμια επιδημία. Το 2008, εκτίμησε ότι 1,5 δισεκατομμύριο ενήλικες ήταν υπέρβαροι και τουλάχιστον 500 εκατομμύρια ήταν παχύσαρκοι, με αποτέλεσμα σχεδόν το 35% του παγκόσμιου πληθυσμού να είναι υπέρβαροι και σχεδόν το 12% παχύσαρκοι, σχεδόν δηλαδή 1 στους 2 ανθρώπους να είναι είτε υπέρβαρος είτε παχύσαρκος.
Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι η παχυσαρκία είναι µία πραγματική νόσος µε τρομακτικές επιπτώσεις στην υγεία, στην κοινωνικότητα, καθώς και στην ποιότητα και διάρκεια ζωής.
Η νοσογόνος παχυσαρκία ορίζεται από τη σχέση ύψους και βάρους, η οποία καλείται Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ή αλλιώς BMI (Body Mass Index) και προκύπτει από τη διαίρεση του βάρους (σε κιλά ), µε το ύψος (σε μέτρα, στο τετράγωνο). Αν θέλετε να μετρήσετε το ΔΜΣ σας πατήστε εδώ.
Η ενεργοποίηση όλων μας, με σκοπό την βελτίωση της ανθρώπινης υγείας, είναι υψίστης σπουδαιότητας, διότι είναι προτιμότερο να δίνεται έμφαση στην πρόληψη των ασθενειών και των παθήσεων παρά στη θεραπεία τους, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί και να μην είναι δυνατή. Για αυτό είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε την διατροφική εκπαίδευση από τα παιδιά για να μάθουν να τρέφονται σωστά και να ακολουθήσουν για την υπόλοιπη ζωή τους ένα υγιεινό τρόπο ζωής.
Οι παράγοντες, οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί ότι μπορούν να επιδράσουν στην εξέλιξη της παχυσαρκίας στα παιδιά είναι πολλοί:
- Η κληρονομικότητα. Τόσο τα γονίδια όσο και το περιβάλλον έχουν άμεση επίδραση στην παχυσαρκία. Είναι πλέον αδιαμφισβήτητο το γεγονός ότι το γενετικό περιβάλλον είναι πολύ σημαντικό και θα πρέπει να του δοθεί ιδιαίτερη προσοχή , κυρίως όταν θέλουμε να ελέγξουμε την επιδημιολογία της παχυσαρκίας. Ωστόσο, η γενετική βάση της παχυσαρκίας, η οποία δεν συμπεριλαμβάνεται στο φάσμα των παρεμβάσεων δεν θα πρέπει να επισκιάσει το γεγονός ότι η διεθνής αύξηση της επιδημίας και η αύξηση της συχνότητάς της θα πρέπει να σχετίζεται περισσότερο με τις αλλαγές στο περιβάλλον, παρά με τις αλλαγές στα ανθρώπινα γονίδια.
- Οι συνήθειες των γονιών. Τα παιδιά έχουν τους γονείς τους ως παράδειγμα. Αυτό σημαίνει ότι θα προσπαθήσουν να τους μιμηθούν. Όχι μόνο στον τρόπο που μιλάνε και συμπεριφέρονται, αλλά και στον τρόπο που τρώνε. Αν οι γονείς τρώνε βιαστικά, καταναλώνουν αναψυκτικά, γλυκά και έτοιμα γεύματα, αυτομάτως το παιδί ξεκινά μια κακή διατροφική συμπεριφορά, η οποία συνήθως συνεχίζεται και στο σχολείο.
- Ψυχολογική κόπωση. Ένα σημαντικό πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας είναι η ψυχολογική κόπωση, η οποία μπορεί να προέλθει από τον συχνό αποκλεισμό του παχύσαρκου παιδιού από τις ομαδικές δραστηριότητες, λόγω του ότι, τόσο ο αποκλεισμός αυτός όσο και τα συνοδευόμενα μεταβολικά νοσήματα, συνδέονται συχνά με την παχυσαρκία.
- Η δραστηριότητα. Υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά συνηθίζουν να έχουν μια πιο καθιστική ζωή και να βλέπουν περισσότερες ώρες τηλεόραση σε σχέση με παιδιά που έχουν φυσιολογικά επίπεδα βάρους. Ζούμε σε ένα περιβάλλον όπου υπάρχει πλήθος και ποικιλία τροφίμων υψηλής ενεργειακής πυκνότητας, σε μεγάλες μερίδες, που προωθούν την υπερβολική αύξηση του βάρους και της παχυσαρκίας, ενώ ταυτόχρονα οι καθιστικές δραστηριότητες έχουν πάρει τη θέση της σωματικής κίνησης.
Συμβουλές για τους γονείς:
Δώστε το καλό παράδειγμα στα παιδιά σας, υιοθετώντας υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Προσοχή στην ποιότητα αλλά και στην ποσότητα των τροφίμων που καταναλώνετε. Φροντίστε τα παιδιά σας να τρώνε πολλά φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης. Περιορίστε την κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος, αλάτι και ζάχαρη. Δώστε μεγάλη σημασία στο πρωινό γεύμα, φροντίστε να καταναλώνουν μικρά και συχνά γεύματα και μην υποτιμάτε την δύναμη της φυσικής δραστηριότητας. Οι διατροφικές συνήθειες συχνά μεταφέρονται και στην ενήλικη ζωή, για αυτό θα πρέπει να δείξετε ιδιαίτερο ζήλο ώστε να μάθουν τα παιδιά σας να τρέφονται σωστά.
Μην ξεχνάμε πόσο σημαντικός είναι ο μητρικός θηλασμός. Όσο πιο αργά ένα βρέφος αρχίζει να τρώει στερεά τροφή, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες το παιδί αυτό να έχει φυσιολογικό βάρος ως ενήλικας. Η Εθνική Επιτροπή Μητρικού Θηλασμού των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής αναφέρει πως ο μητρικός θηλασμός αποτελεί κρίσιμη στρατηγική για την πρόληψη της παιδικής αλλά και ενήλικης παχυσαρκίας. Μπορεί να μην αποτελεί πανάκεια για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, αλλά είναι μία από τις πιο εύκολα εφαρμόσιμες στρατηγικές, δεδομένου ότι συνδυάζει τόσο χαμηλό κόστος όσο και υψηλή αποτελεσματικότητα.
Δείτε επίσης: Διαβήτης Τύπου II και Παχυσαρκία

Μαριάντα Σωπασάκη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος BSc, MSc
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή πληροφορία,
(Σύνταξη διαιτολογίων, συμβουλευτική και διατροφική εκπαίδευση)
Ε-mail: mariada@europolitis.eu
Τηλέφωνο: 0030 694 386 5544
Διατροφή
Διατροφικές συμβουλές για την Καθαρά Δευτέρα

Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας φέρνει στο μυαλό όλων μας νόστιμα εδέσματα, με «πρωταγωνιστές» τη παραδοσιακή λαγάνα, τη ταραμοσαλάτα, το τουρσί, διάφορα θαλασσινά, όσπρια και φυσικά τον αγαπημένο μας χαλβά.

Ορισμένες διατροφικές συμβουλές για να ευχαριστηθείτε τα κούλουμα χωρίς τον φόβο των θερμίδων είναι οι ακόλουθες:
- Ξεκινήστε το γεύμα σας με σαλάτα. Λόγω των φυτικών ινών που περιέχουν θα αισθανθείτε γρηγορότερα κορεσμό. Το τουρσί παρόλα αυτά πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο καθώς εμπεριέχει αρκετό αλάτι και καλό θα ήταν τα άτομα με υπέρταση να το αποφύγουν.
- Την Καθαρά Δευτέρα συνήθως έχουν την τιμητική τους τα μαυρομάτικα φασόλια και οι γίγαντες. Τα όσπρια περιέχουν επίσης μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών. Όσπρια όπως τα ρεβίθια, οι φακές και τα φασόλια είναι πλούσιες πηγές ασβεστίου. Ιδανικά, συνδυάστε τα με βιταμίνη C (πχ. λεμόνι), αφού έτσι μεγιστοποιείται η απορρόφηση του σιδήρου. Επίσης, τα όσπρια δεν περιέχουν νάτριο, με αποτέλεσμα να συστήνονται σε υπερτασικούς ασθενείς.
- Γεμίστε το πιάτο σας στην αρχή του γεύματος και προσπαθήστε να μην τσιμπολογάτε από τις πιατέλες ώστε να έχετε τον έλεγχο και εν τέλει να περιορίσετε την κατανάλωση του φαγητού σας.
- Το κρασί, το ούζο και γενικά τα αλκοολούχα ποτά που συνοδεύουν το σαρακοστιανό τραπέζι είναι καλό να μη ξεπερνάει τα 1-2 ποτήρια.
- Επιλέξτε με προσοχή τα θαλασσινά που θα μπουν στο τραπέζι σας. Ιδιαίτερα στα οργανοληπτικά τους χαρακτηριστικά, οσμή και όψη (ώστε να είναι φρέσκα).
- Ο ταραμάς ή αλλιώς αυγοτάραχο, είναι πλούσιος σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ω-3 που συμβάλλουν στη καλή λειτουργία της καρδιάς. Παρόλο τις ευεργετικές ιδιότητες του ταραμά, χρειάζεται προσοχή στη κατανάλωση του ιδίως από άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση και άτομα που αντιμετωπίζουν νεφρικά προβλήματα λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του σε νάτριο. Θερμιδικά: αποδίδει αρκετές θερμίδες αφού τα 100γρ ταραμά, μας παρέχουν 408 θερμίδες.
- Δώστε επίσης ιδιαίτερη προσοχή σε προϊόντα κονσέρβας (καλαμάρια) καθώς περιέχουν μεγάλες ποσότητες νατρίου (αλάτι).
- Καταναλώστε με σύνεση την λαγάνα, 1 φέτα δηλαδή 30γρ αποδίδει περίπου 80Kcal όσες και μια φέτα κανονικού ψωμιού στα ίδια γραμμάρια.
- Το γλυκό της ημέρας φυσικά είναι ο χαλβάς. Λόγω του σουσαμιού αλλά και των ξηρών καρπών που συνήθως περιέχει ο χαλβάς, συγκαταλέγεται πρώτος στις λίστες των θρεπτικών και διατροφικά σημαντικών τροφών. Περιέχει πολλά θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες όπως Β1 , Β2 και νιασίνη που βοηθούν στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Λόγω του σεληνίου και της βιταμίνης Ε, θεωρείται μια από τις πιο αντιοξειδωτικές τροφές. Περιέχει πολύτιμα μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως ασβέστιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού και την οστική του μάζα. Οι θερμίδες που αποδίδει ο χαλβάς εμπορίου υπολογίζονται από 350 ~ 450 ανάλογα με την περιεκτικότητά του σε ξηρούς καρπούς ή σοκολάτα ανά 100γρ προϊόντος.
- Τέλος, μπορείτε να συνδυάσετε την ημέρα αυτή με μια βόλτα στην εξοχή και μην ξεχνάτε να κάνετε θετικές σκέψεις!

Δείτε επίσης: Διατροφή κατά τη περίοδο της Νηστείας.
Μαριάντα Σωπασάκη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος BSc, MSc
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή πληροφορία,
(Σύνταξη διαιτολογίων, συμβουλευτική και διατροφική εκπαίδευση)
Ε-mail: mariada@europolitis.eu
Τηλέφωνο: 0030 694 386 5544
Διατροφή
Αϋπνία: οι τροφές που την νικούν!

Για την συνολική υγεία, ο ποιοτικός βραδινός ύπνος είναι σημαντικός καθώς μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων παθήσεων, να διατηρήσει υγιή τον εγκέφαλο αλλά και να τονώσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Μια ορμόνη γνωστή και ως ορμόνη του ύπνου που βοηθά τον οργανισμό μας να αντιλαμβάνεται πότε είναι ώρα για ύπνο και πότε είναι η ώρα για να ξυπνήσουμε είναι η μελατονίνη.
Αν αντιμετωπίζετε συνηθισμένες διαταραχές στον ύπνο σας, μπορείτε να αναζητήσετε βοήθεια στις παρακάτω τροφές:
Γαλακτοκομικά προϊόντα
Το γάλα, το γιαούρτι και το τυρί περιέχουν τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που ευνοεί την παραγωγή σεροτονίνης και έχει αγχολυτική δράση.
Μπανάνες
Οι μπανάνες περιέχουν κάλιο, το οποίο είναι ένα φυσικό μυοχαλαρωτικό, που βοηθά στον καλό ύπνο. Περιέχουν επίσης τρυπτοφάνη και είναι καλή πηγή μαγνησίου. Έτσι, είναι ιδανικές γιατί μειώνουν το στρες και το άγχος, ανακουφίζουν τις μυϊκές κράμπες και ρυθμίζουν τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης με σεροτονίνη και μελατονίνη.
Βρώμη
Η βρώμη έχει καλή ποσότητα τρυπτοφάνης. Η τρυπτοφάνη παίζει ρόλο στην παραγωγή της μελατονίνης και της σεροτονίνης. Βοηθά επίσης τον εγκέφαλό να χαλαρώσει.
Κεράσια
Πλούσια σε μελατονίνη είναι τα κεράσια αλλά και τα βύσσινα. Παρόλο που αυτά τα φρούτα δεν υπάρχουν φρέσκα όλο το χρόνο, υπάρχουν οι χυμοί τους.
Βότανα που βοηθούν την χαλάρωση:
Τίλιο
Το τίλιο επιδρά καταπραϋντικά στο νευρικό σύστημα καθώς έχει ήπια χαλαρωτική δράση. Πρόκειται για ήπια βότανα με ηρεμιστική δράση. Το τίλιο παράλληλα επιδρά καταπραϋντικά στο στομάχι, όταν υπάρχουν γαστρεντερικές ενοχλήσεις. Ενδείκνυται για τον πονοκέφαλο και την υπερένταση. Έτσι, συμβάλλει στην αντιμετώπιση και της αυπνίας.
Βαλεριάνα
Η βαλεριάνα βοηθά στη χαλάρωση του νευρικού συστήματος. Έτσι, προάγει έναν πιο ποιοτικό ύπνο. Έχει καλά αποτελέσματα, στην αντιμετώπιση του μέτριου βαθμού στρες και στην αϋπνία.
Χαμομήλι
Το χαμομήλι είναι ένα βότανο, που χάρη στα αντιοξειδωτικά που περιέχει, συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου πολλών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων και του καρκίνου. Σταματήστε τη χρήση αν αρχίσετε να έχετε περίεργα συμπτώματα πχ γαστρεντερολογικά. Αν συνεχιστούν, ρωτήστε τον γιατρό σας.
Τι μπορεί να σας κρατά ξύπνιους το βράδυ:
Μεγάλα βαριά γεύματα
Με ένα βαρύ γεύμα μπορεί να μείνετε ξύπνιοι το βράδυ, λόγω του ότι η λειτουργία του πεπτικού συστήματος επιβραδύνεται κατά τον ύπνο και δυσκολεύεται να ηρεμήσει αφού είναι αναγκασμένο να είναι ενεργό.
Πικάντικα τρόφιμα
Ένα πικάντικο γεύμα μπορεί να φέρει καούρα, συνεπώς δυσκολία ύπνου και δυσφορία στη διάρκεια της νύχτας.
Καφεΐνη
Είναι γνωστό ότι η κατανάλωση καφεϊνούχων ροφημάτων τις βραδινές ώρες είναι καλύτερο να αποφεύγονται εάν δεν θέλουμε να ξενυχτίσουμε! Ροφήματα που μας κρατούν σε υπερδιέγερση είναι ο καφές, η σοκολάτα, το τσάι και διάφορα ενεργειακά ποτά.
Δείτε επίσης: Τροφές που καταπολεμούν το στρες

Μαριάντα Σωπασάκη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος BSc, MSc
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή πληροφορία,
(Σύνταξη διαιτολογίων, συμβουλευτική και διατροφική εκπαίδευση)
Ε-mail: mariada@europolitis.eu
Τηλέφωνο: 0030 694 386 5544